Dünya

Diaspora nefret üretmesin

Paris merkezli Uluslararası ve Stratejik İlişkiler Enstitüsü Yardımcı Direktörü Didier Billion: Ermeni diasporasına geçmişin acılarını kullanarak nefret üretmesin ve çözümü engellemesin.

Diaspora nefret üretmesin

PARİS merkezli Uluslararası ve Stratejik İlişkiler Enstitüsü’nün (IRIS) Yardımcı Direktörü Didier Billion, “Dilerim Ermeni diasporası protokollerin hayata geçirilmesini engellemez” dedi.

Paris’te bulunan Uluslararası ve Stratejik İlişkiler Enstitüsü’nün (IRIS) Yardımcı Direktörü Didier Billion Türkiye ile Emenistan arasındaki normalleşme sürecini Cihan’ değerlendirdi. Türkiye üzerine iki kitabı ve çok sayıda makalesi bulunan Billion, Fransa’da Türkiye ve Türk dünyasını en yakından takip eden gözlemciler arasında yer alıyor. Türkiye uzmanı Didier Billion, Ermenistan ile ön şartsız imzalanan protokollerin çok büyük bir fırsat olduğunu belirtti. Billion, Yukarı Karabağ sorununun da unutulmaması ve aynı süreçte çözülmesi gerektiğini vurguladı. Ermeni diasporasının geçmişin acılarını kullanarak nefret üretmeye son vermesi ve çözümü engellemeye çalışmak yerine geleceğe bakmasını gerektiğini dile getirdi.

Geleneksel olarak diasporanın çoğunluğunun Türkiye ile yakınlaşma perspektifine karşı olduğunu belirten Billion, ön şart olarak da Ermeni soykırımı iddialarının tanınmasını istediklerine dikkat çekti. Billion, “Bana göre bu çok büyük bir hata. Türk ve Ermeni yönetimleri hiçbir ön şart öne sürmeyerek çok akıllıca hareket ettiler. Hiçbir şey saklamış değiller. Protokollerde görüyoruz ki tarihî incelemelerde bulunmak üzere Türk, Ermeni, İsviçreli ve diğer milletlerden uzmanlardan oluşan bir alt komisyon kurulacak. Çok iyi bir metot. Dilerim diaspora bu protokollerin hayata geçirilmesini engellemez” diye konuştu.

Diaspora Ermenilerinin çocukluklarından bu yana Türk nefreti ile yetiştiğinin altını çizen Didier Billion, “Soykırım teriminde anlaşamasak bile katliamlar ve korkunç şeyler yaşandı. Ama yalnızca geçmişte yaşanamayacağına da inanıyorum. Geleceğe bakmak gerek” dedi.

Uluslararası ilişkiler uzmanı Billion, Ermeni diasporası içerisinde acı geçmişi kullanmaktan çıkarları olan siyasî gruplar olduğunu belirterek, “Ermenilerin bugün Türkleri daha yakından tanımamaları için ellerinden geleni yapıyorlar” ifadelerini kullandı.

BAĞNAZ MİLLİYETÇİLİK AŞILMALI

Dider Billion’a göre Türk-Ermeni yakınlaşması için taraflar öncelikle ekonomik, siyasî, kültürel, sportif ve benzeri konularda birbirini tanımayı öğrenmeli. İkinci aşamada Türkler ve Ermeniler tarih üzerine tartışmaya ve hafıza çalışması yapmaya başlamalı. Hem Türkiye’de hem Ermenistan’daki bazı kesimlerin müzakerelerin sürmemesi için çalışacağını kaydeden Billon, şöyle konuştu: “Bana göre siyasi inisiyatif bağnaz milliyetçiliğin aşılmasını sağlayabilir. Ermenistan Cumhurbaşkanını oldukça kararlı görüyorum. Herkes biliyor ki Ermenistan’ın sınırların açılmasında çıkarı var. Siyasi irade ve siyasi çıkarlar Türkiye, Ermenistan ve diasporadaki çekinceleri ortadan kaldıracaktır. Ben bu konuda iyimserim.”

YUKARI KARABAĞ DA SÜRECE DAHİL EDİLMELİ

TÜRKİYE ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesi sürecinin Azerbaycan’dan bağımsız sürdürülmemesi gerektiğini belirten Billion, “Sayın Erdoğan birkaç ay önce “Yukarı Karabağ sorunu çözülmedikçe sınırları açmayız’ demişti; ama protokolde böyle bir ifadenin yer aldığını göremiyoruz. Burada da siyasi bir mücadele var. Türk diplomasisinin dinamizmine güveniyorum. Minsk Grubu’nun çalışmalarıyla ortaya çıkan dinamizmi de kullanarak politik tartışmaların merkezine Yukarı Karabağ meselesi konulacaktır” dedi. Didier Billion, Türkiye’nin de Minsk grubunun eş başkanlığını sürdüren Rusya, ABD ve Fransa ile birlikte Yukarı Karabağ sorununun çözüm sürecine dahil olması gerektiğini söyledi. Billion, “Yukarı Karabağ sorunu unutulmamalı çünkü o mesele halledilmezse hiçbir şey çözülmez. İlişkilerin normalleşmesi, sınırların açılması, diasporanın direncinin kırılması ve Azerbaycan’ın taleplerinin karşılanması hepsi bir arada çözülmeli” ifadelerini kullandı.

15.09.2009