|
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphaneler ve Müzeler Müdürlüğü tarafından düzenlenen, Kültür A.Ş. tarafından organize edilen Sine-i Millet Sergisi’nde son günler...
20 Aralık 2008’de açılan sergi 30 Ocak’ta sona eriyor. Sergi, Taksim Cumhuriyet Sanat Galerisi’nin ilk faaliyeti olarak açılmıştı. Sine-i Millet sergisinin projesinin teması; Cumhuriyetin 85. yılında Türk Milletinin 100 yılı aşan yakın dönem seçim tecrübelerinden oluşuyor. Sergi Tanzimat’tan Meşrûtiyet’e, Cumhuriyet’in ilânından çok partili siyasî hayata kadar oluşan seçim kültürümüzün özellikli karelerini izleyenleriyle paylaşıyor. Seçim kültürümüzün ilk kez görsel dille ele alındığı proje ile özellikle genç nesilde seçim, demokrasi ve cumhuriyet bilincini pekiştirmek amaçlanıyor. Türkiye Cumhuriyeti’nin bölgedeki yegâne güvenilebilen demokratik yapısının menşei nedir? 1931 yerel seçimlerinde birçok Avrupa ülkesinden önce seçme ve seçilme hakkı kazanan Türk Kadınının mücadelesi ne zaman başladı? Yüz yıl önce bu ülkede seçmenlerden oy talep eden partilerin isimleri neydi? İlk seçtiğimiz milletvekilleri kimlerdi? Bir zamanlar seçim bir festival havasında yaşanıyordu ve seçim sandıkları gelinler gibi süsleniyordu. Çok partili seçim tek parti döneminden sonra değil günümüzden tam yüz yıl önce başlamıştı. “Sine-i Millet” Sergi Projesi demokratikleşme sürecimizin yüzlerce bilinmezini görsel bir dille cevaplama çabalarının ürünü. Alanında uzman birçok kültür ve bilim insanının danışmanlığında, özel ve kamu koleksiyonlarından seçilen nadide belgelerle, Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğünün idareci ve uzmanlarının yoğun emeğiyle hazırlanan Sine-i Millet Sergisinin Küratörlüğünü Mehmet Lütfi Şen üstlendi.
Sergideki
‘seçim mizahı’ da dikkat çekiyor
Proje 4 ana bölümden oluşuyor: “1840’dan 1950’ye Seçimin Serüveni”, “Türk Kadınının Seçen ve Seçilen Olarak Portresi”, “Seçimle Gülmenin Görsel Tarihi”, “Cumhuriyetin Kültür Değerlerini Seçiyoruz”
SEÇİMİN SERÜVENİ
“1840’dan 1950’ye Seçimin Serüveni”
Tanzimat’tan 1950’ye kadar Türkiye’nin seçim kültürünün kronolojik olarak aktarıldığı ilk bölüm. Bu bölüm Meşrûtiyet’te kullanılan seçim sandığı ile başlayacak, ülkenin geçirdiği her seçim döneminin bölüm bölüm ele alındığı, döneminde kullanılan objeler (seçim kültürünün ve sevincinin nesnelere yansıması, propaganda afiş ve broşürleri, fotoğraf, oy pusulaları, seçim mühürleri, oy sandıkları, seçmen listeleri, seçim vaatleri, seçim tahminleri, seçim sonuçları… gibi) gazete ve dergilere yansımalarının özel sunumlarıyla izleyiciye aktarılıyor.
TÜRK KADINI VE SEÇİM
“Türk Kadınının Seçen ve
Seçilen Olarak Portresi”
1931 yerel seçimlerinde ve 1934 genel seçimlerde Türk Kadınına seçme ve seçilme hakkının verilişi bu bölümün ana temasını oluşturuyor. Bölüm özellikle dünyadaki bir çok ülkeden önce seçme ve seçilme hakkını kazanan Türk kadınını tarihi bir paranteze alarak başlıyor. Türk kültüründe kadının rolü vurgulanarak Cumhuriyetin ilk partisi olan “Kadınlar Halk Fırkası” ve benzeri kadın siyasî oluşum ve çabaların özetlendiği bölümde, cumhuriyet ve demokrasi kültürünün oluşumunda Türk kadınının katkısından yansımalar izleyiciye sunuluyor.
SEÇİM MİZAHI
“Seçimle Gülmenin Görsel Tarihi”
İzleyenler Sine-i Millet Sergisinin bu bölümünde seçim serüvenimizi bir de komik resimler, karikatürler ve video görselleri eşliğinde yine kronolojik olarak yaşıyor. Osmanlı döneminden başlayarak yine çok partili hayata kadar mezkûr alanda yayınlanan bütün karikatürlerden yapılan özel seçki ve seçim kültürünün sinemamıza yansıyan karelerden hazırlanan videolar bu bölümde izleyiciyle buluşuyor.
CUMHURİYETİN
KÜLTÜR DEĞERLERİNİ SEÇİYORUZ
“00001 No’lu Sandığa Gider”
Sine-i Millet Sergisinin en interaktif bölümünü sergi içinde gerçekleştirilen siyasî değil ama kültürel değerlerin oylandığı seçim oluşturuyor. Bu bölüm sergi izleyenlerinin sergiyle bütünleştikleri özel bir bölüm. Seçmen yaşının 18’den 15’e indiği bu seçimde 15 yaşını doldurmuş her Türk vatandaşı TC kimlik numarasını yazarak parmağı mürekkeplenmeden oyunu kullanabiliyor. İzleyicilerin oylarıyla 83 yıllık Cumhuriyetin kültür değerlerinin enleri belirleniyor. Bölümde 10 adet bilgisayarda birden oy kullanılabiliyor. Kullanılan oylar aynı zamanda taksim meydanındaki dijital dev ekrandan kesin olmayan seçim sonucu olarak kamuoyuna duyuruluyor. Cumhuriyetin Kültür Değerleri Seçimi on kategoride gerçekleşiyor. Dileyen seçmen belirlenen adaylar dışında da bir aday için oy kullanabilecekler. Sergi sonunda seçimi kazanan adaylara ya da varislerine verilmek üzere, onlar için özel olarak tasarlanmış ödül heykelleri sahiplerini bekliyor.
Seçimin Kategorileri Taksim’de Seçim Var
Cumhurİyetİn Roman Sanatçısı; Cumhuriyetin Şairi; Cumhuriyetin Müzik Sanatçısı; Cumhuriyetin Sinema–Tiyatro Sanatçısı; Cumhuriyetin Mimarı; Cumhuriyetin Sporcusu; Cumhuriyetin Bilim İnsanı; Cumhuriyetin Ressamı; Cumhuriyetin Heykel-Seramik Sanatçısı; Cumhuriyetin Hat-Ebru-Tezhip-Minyatür sanatçısı.
| 
