DİYARBAKIR'DA eski Silvan yolu üzerinde bulunan ve orijinalı Roma döneminden kalan ancak 1065 yılında tekrar yapılan On Gözlü Köprü, Dicle Nehri üzerinde ayakta kalan kullanılabilir tek tarihî köprü olarak biliniyor.
Son 30 yılda yüksek tonajlı araçların yoğun olarak kullandığı köprünün kemerlerinde oluşan çatlak ve oymalar sebebiyle restorasyon çalışması başlatan Karayolları 9. Bölge Müdürlüğü, Diyarbakır Müzesi’nden arkeologlar gözetiminde moloz dökülerek kapatılan köprünün son ayaklarını ortaya çıkardı. Diyarbakır Müze Müdürü Mehmet Bilici, çatlak ve hasar durumunu tesbit etmek amacıyla restorasyon öncesinde köprünün temelini ve giriş çıkış ayaklarını temizleyerek ortaya çıkardıklarını söyledi.
Bilici, ‘’Köprü çok sağlam olmasına rağmen günümüzde çok ağır tonajlı araçlar kullandığından zarar görmüş. Yoğun araç trafiği nedeniyle köprüde çatlaklar oluşmuştu. Köprü ayaklarındaki çalışmamızdan sonra Karayolları Müdürlüğü restoras-yon çalışması başlattı’’ dedi.
On Gözlü Köprü’nün restorasyonunu gerçekleştiren Mimar Zülfikar Halefoğlu ise suyu zaman zaman farklı gözlere vererek köprü ayaklarında çalışma yaptıklarını ifade ederek, köprünün su altında kalan kısımlarında 5 santimetreye varan çatlaklar ile büyük oymalar ortaya çıktığını söyledi. Köprünün ayaklarında enjeksiyon ve güçlendirme çalışmasına devam ettiklerini ifade eden Halefoğlu, ‘’Köprünün 2, 3 ve 6. ayakları ile iki kemerinde hasarlar var. Müze ekibi köprünün giriş ve çıkışlarında kazı yaptı. Bu sene hedefimiz bu ayaklardaki durumu güçlendirmek daha sonra köprünün üst döşemesi yapılacak ve teraslamaya geçilecek’’ diye konuştu.
TRAFİĞE KAPATILMASI LÂZIM
Mimar Halefoğlu, köprüdeki hasarın büyük araçların geçişi ve titreşimlerden kaynaklandığını kaydederek, ‘’Bu tür köprülerde çimento esaslı bir harç olmadığı için büyük yüklenme yapılmaması lazım. Şimdi restore edilmeseydi, bu köprünün yarını olmayabilirdi. Doğrusu bu tür köprülerin trafiğe kapatılması lâzım. Çünkü köprü yapılırken yaya ve hayvan geçişi için yapılmış. Ancak bu köprüden 40 tonluk araçlar geçmiş. Oysa başka ülkelerde tarihî köprülerden kamyon geçtiğini göremezsiniz’’ dedi.
Halefoğlu, restorasyon çalışmasından sonra köprünün trafiğe kapatılıp kapatılmayacağı kararını Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunun karar vereceğini sözlerine ekledi.
|