|
İş dünyasında, teknoloji ile paralel olarak, yeni yönetim teknikleri geliştiriliyor. Ancak bütün geliştirilen yönetim sistemlerinin en önemli nirengi noktası, takım ruhu ve takım çalışmasıdır.
Meselâ son dönemde geliştirilen “Kurumsal Yönetim (Corporate Governance)”; Japonların en çok uyguladığı yönetim sistemi olan “Toplam Kalite Yönetimi (Total Quality Management)” ve stratejik planlama esasına dayalı yönetim sistemi olan “Stratejik Yönetim (Strategic Management)” gibi yönetim sistemlerinde “ben merkezli” yönetim anlayışı yerine “biz merkezli” yönetim felsefesi hâkim unsur haline gelmiştir. Üstad Bediüzzaman’ın da hizmet esasları aynı felsefe üzerine kurulmuştur. Yani “ben” demeyiniz; “biz” deyiniz anlayışı egemen faktör olmuştur. Bediüzzaman, bir de buna “Bakış Açısı” geliştirerek “başkalarının gözüyle bakmak” esasını tesis etmiştir. Bediüzzaman, sırf kendi kafa fene-riyle hareket edenin başkalarının fikirlerine önem veremeyeceğini ve onların fikirlerinden istifade edemeyeceğini vurgular.
İş toplantılarında “Ortak Akıl” faktörü çok önemli bir olgudur. Ortak akıl faktörü, Üstadın da dediği gibi, başkalarının gözüyle bakarak onların fikirlerinden nemalanacak yeni fikirleri üretmeyi de beraberinde getirir. Bu yüzden, bu tür toplantılara katılanların egolarını vestiyere asmaları; yani, toplantı dışında bırakmaları gerekir. Eğer böyle yapılmaz ve egonun gölgesi altında; enaniyetin tasallutu altında toplantıya girilirse, o zaman önyargının hâkim olacağı bir toplantı atmosferine zemin hazırlanmış olur.
Aslında eskilerin tâbiriyle, “tesadüm-ü efkârdan ve tehâlüf-ü ukulden hakikat tamamıyla tezahür eder.” Yani, fikirlerin çatışması, farklı akıl ve fikirlerden gerçek tamamıyla ortaya çıkar. Ancak, bu gerçeğin ortaya çıkması için yapılacak bir fikir farklılığı şeklinde yorumlanmalıdır. Yoksa, peşin hükümlerle ve gururun hâkim olduğu fikir çatışmalarıyla gerçek ortaya çıkmaz. Aksine, şiddetli münakaşalar, kırgınlıklar, dargınlıklar ve daha da vahimi kurum ya da işletmelerin bekasını tehlikeye atacak davranış biçimleri ortaya çıkar.
Kurul toplantılarına katılan fertlerin amacı, şahs-ı maneviyi; yani kurumsal değeri yüceltmek olmalıdır. Boğazımızda dokuz boğum olduğuna göre, söylenecek her sözün bu boğumlardan süzülerek çıkmasına özen gösterilmelidir. Çok katı, ortamı gerecek, sinirleri elektriklendirecek ifadelerden kaçınılmalıdır. Mukteza-yı hale mutabakat ederek; yani, duruma göre davranarak fikir beyanı yapılmalıdır. Her şeyden önemlisi, eğer birisinin fikrine muhalif olarak bir fikir beyanı yapılacaksa, o zaman şu şekilde bir giriş yapılmalıdır: “X arkadaşımın fikrine saygılıyım, ancak böyle bir durumda şu şu aksaklıklar veya şöyle engeller ortaya çıkabilecektir. Acaba onun yerine, şu şekilde davranılsa veya şöyle bir politika izlesek nasıl olur?” Böyle bir ifadeyle karşıdakinin fikri nazikçe reddedilmiş olmakla kalma-yacak; onun yerine ikame edilen fikir de tartışmaya açılmış olacaktır.
Bendeniz, bir toplantıda iki kişinin münakaşasına şahit olmuştum. Usta bir konuşmacı bir fikir beyanında bulunmuştu. Daha acemi olan bir arkadaşımız farklı bir fikir ortaya atmış; ancak bu fikri beyan ederken, biraz ukalaca ifade etmişti. Dolayısıyla, enaniyetini vestiyere asmamış olan usta konuşmacı, “Sen kim oluyorsun da bu konuda konuşuyorsun?” şeklinde bir mukabelede bulunmuştu. Bu sefer ben dayanamadım, “Neden, konuşamaz? O insan değil mi? Yani onun da bir fikri olamaz mı?” gibi bir karşılık vermiştim. Bu sefer egosuna binmiş ve enaniyetini şahlandırmış arkadaş bana da çattı ve kırıcı ifadeler kullandı. Baktım ki, iş çığırından çıkacak, vaziyeti kurtaracak ifadelerle durumu geçiştirmeye çalıştım. Böyle bir durumla karşılaşmak istemiyorsanız, aman siz siz olun toplantılara gi-rerken, egonuzu, enaniyetinizi ve önyargılarınızı toplantı salonunun dışında bırakınız.
|
