Ekonomi

Merrill Lynch: Siyasî riskler arttı

Merrill Lynch tarafından önceki gün yayınlanan bir raporda şirketin analistlerinin Türkiye’de gerçekleştirdikleri ziyarete ve bu ziyaret sonucunda yapılan değerlendirmelere yer verildi. Merrill Lynch, Türkiye’de artan siyasî risklere dikkat çekerek, yükselen enflasyonla birleşen risklerin YTL’yi kırılgan bir hale getirdiğini ifade etti.

Merrill Lynch’in açıklamasında şöyle denildi:

“Türkiye’ye 21-23 Mayıs tarihlerinde bir ziyaret gerçekleştirdik ve politika belirleyicilerle, hükümet dışı organizasyonlarla, politik analistlerle, yerel ekonomistlerle ve özel sektör temsilcileri ile görüştük. Bu görüşmeler sonunda makroekonomik görünüm kötüleşmeye devam edeceği 2002 ila 2007 yılları arasında görülen düşük enflasyon, yüksek büyüme ve siyasî istikrar surecinin yerini işsizlikte artış, enflasyonda yükseliş ve siyasi istikrarsızlığın artmakta olduğu bir sürecin aldığı görüldü. Siyasî alanda belirsizlikler iki temel faktörden kaynaklanıyor. İlk olarak AKP ’nin kapatılması ve bazı siyasîlere yasak gelmesi konusu ve ikinci olarak üniversitelerde başörtüsünün serbest bırakılıp bırakılmayacağı yönündeki mahkeme kararına yönelik beklentiler. AKP’nin kapatılacağına ve Başbakan Erdoğan’a siyasî yasak geleceğine inananların sayısı bir hayli fazla. Türkiye’de Anayasa Mahkemesi daha önce de benzer yönde kararlar aldı ve yine alabilir. Bu gelişme reform ajandasını geriye atacak bir sonuç doğurabilir. Kapatma kararı alınması halinde bu durumda yerel ve genel seçimlerin erkene alınması söz konusu olacaktır. Erken seçim kararı da pek çok reformun ertelenmesi anlamına gelecektir. Türkiye’de, AKP’nin kapatılacağı konusunda genel bir konsensüs olduğunu söyleyebiliriz. Ancak önemli olan bundan sonra yaşanacaklar olacaktır. Türkiye’nin dış borçlanma kâğıtlarına ilişkin “piyasanın altında getiri” yönündeki değerlendirmemiz bu gezimizde de onaylandı. Dış ödemeler dengesinin kırılgan yapısı ve son gelişmeler Türkiye’de borçlanma kâğıtlarında yüksek volatilitenin devam edeceğine işaret ediyor. Önümüzdeki bir kaç ay için Türkiye’nin dış borçlanma kâğıtlarında performans altı bir seyir izlenebilir. Buna bağlı olarak YTL’nin de kırılgan yapısını koruduğu söylenebilir.”

/ NEW YORK

01.06.2008

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çelik: Popülizm değil, ihtiyaçları esas aldık

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, ‘’Hükümetimizin ve Bakanlığımız’ın icraatlarında bu güne kadar popülizm değil ekonomik ve sosyal ihtiyaçlar esas alınmıştır’’ dedi.

Çelik, AKP Yalova İl Başkanlığınca Sosyal Güvenlik Yasası ile ilgili olarak düzenlenen bilgilendirme toplantısında, işsizliği ülkenin en öncelikli sorunu olarak görüp bunu engelleyecek adımlar attıklarını, yatırımlara kaynak aradıklarını söyledi. Çelik, işverenlere 5 puan prim indirimini, ‘’kayıt dışı işçi çalıştırmamak ve prim borcu bulunmamak’’ şartına bağlayarak primini düzenli ödeyenlere avantaj sağladıklarını vurgulayarak, şunları söyledi: ‘’Uzun zamandır istihdam üzerindeki yüklerde OECD ülkeleri arasında en üst sırada olduğumuz işverenlerimiz tarafından sıklıkla dile getirilmekteydi. Rekabet gücünü azaltan ve kayıt dışılığı arttıran bu yükleri popülizm olarak değerlendirmemek gerekir. Hükümetimizin ve Bakanlığımız’ın icraatlarında bu güne kadar popülizm değil ekonomik ve sosyal ihtiyaçlar esas alanmıştır’’ diye konuştu. Sosyal Güvenlik Reformu’yla Bağ-Kur basamak sistemini kaldırarak beyan esasını uygulamaya koyduklarını anlatan Çelik, böylelikle ödeme gücüyle orantısız prim tahakkukunun önüne geçtiklerini kaydetti. Çelik, istihdam paketiyle işsizlik ödeneği miktarının yüzde 11 arttırıldığını, işsizlere işverenlerin ihtiyaç duyduğu alanlarda mesleki eğitim verilmesi için kaynak ayrıldığını belirtti.

/ YALOVA

01.06.2008

Erkenci elma, Haziran ayında hasat edilecek

ÇÜ Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayzin Küden, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama çiftliğinde yetiştirdikleri ilk erkenci yaz elmasını, bu yıl Haziran’ın son haftasında hasat etmeye başlayacaklarını bildirdi.

ÇÜ Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayzin Küden, meyvede erkenci çeşitlerin ekonomik değerinin daha fazla olduğunu, turfanda diye tabir edilen bu ürünlerin çiftçiye sıcak para akışı sağlaması sebebiyle erkenci çeşitler geliştirmede yoğunlaştıklarını belirtti. Son birkaç yıldır Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama çiftliğinde ekimi yapılan çeşitler arasında erkenciliği ‘’Anna’’ çeşidiyle bulduklarını anlatan Küden, ‘’Bu çeşitleri, bu yıl Haziranın son haftasında hasat etmeye başlayacağız’’ dedi. Çukurova’nın elmacılıkla adını duyuran bir yöre olmadığını, buna rağmen ilk yaz elması hasadının bu yörede yapılmasının sevindirici olduğunu anlatan Prof. Dr. Küden, ‘’Modern tarımda, çağın gereklerine uygun alet ve ekipmanlarla yapılan meyvecilik yüz güldürmeye başladı’’ diye konuştu.

/ ADANA

01.06.2008

Boydak Holding Başkanı Hacı Boydak: 70 ülkeye mobilya ihraç ediyoruz

Boydak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Boydak, 70 ülkeye mobilya ihracatı yaptıklarını söyledi. 2007 yılında 300 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiklerini belirten Boydak, İş Adamı Murat Ergin tarafından Mersin’in Erdemli ilçesinde açılan İstikbal’in 983. mağazasının açılış törenine katıldı.

Boydak, 2007 yılında 2,5 milyar dolar ciro gerçekleştirdiklerini, 2008 yılında ise hedeflerinin 3 milyar doları geçmek olduğunu vurguladı. Herkesin işsizlikten şikâyet ederken kendilerinin mağazaları ile büyümeye devam ettiğini ifade eden Boydak, “Rakamlara baktığımız zaman cirolarımıza baktığımız zaman yüzde 20-25 civarında artış var. Metrekarelerimizde artış var. Üretim merkezimiz Kayseri’de 11 bin, Kayseri dışında 2 bin 500 olmak üzere toplam 13 bin 500 çalışan ile hizmet veriyoruz. Türkiye ekonomisinde 2007 rakamlarına göre 6 şirketimiz ilk 500’ün içine girdi. Yine geçtiğimiz 2007 yılında 2,5 milyar dolar ciro gerçekleştirdik. Yine geçtiğimiz 2007 yılı verilerine göre 300 milyon dolar bir ihracatımız var. 70 ülkeye mobilya ihraç ediyoruz. Önümüzdeki yıllarda bu ihracat yaptığımız ülke sayısını arttıracağız. Çalışan sayımızı arttıracağız. Bu yıl Boydak ailesi olarak 3 milyar doları geçeceğiz. Bunu kendimize hedef koyduk. Şu ana kadarki rakamlar bizim bu hedefi gerçekleştireceğimizi gösteriyor” dedi. Açılışını gerçekleştirdikleri mağazanın İstikbal’in 983. mağazası olduğunu anlatan Boydak, 2 bin 250 metrekare olan mağazanın önümüzdeki aylarda 750 metrekare daha ilâve edilerek 3 bin metrekareye çıkarılacağını kaydetti.

/ MERSİN

01.06.2008

4 aylık dış ticaret açığı 22.4 milyar dolar

Enerji fiyatlarındaki yüksek seyir Türkiye’nin dış ticaretini olumsuz etkilemeye devam ediyor. Dış ticaret açığı Nisan’da yüzde 40.8 oranında artarak 4 milyar 614 milyon dolardan 6 milyar 494 milyon dolara yükselerek beklentileri aştı.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre, 2007 Nisan ayında yüzde 64.3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2008 Nisan ayında yüzde 63.7’ye geriledi. Nisan ayında ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 37 artarak 11 milyar 375 milyon dolar, ithalat yüzde 38.3 artarak 17 milyar 869 milyon dolar oldu. 2007 Nisan ayında, 8 milyar 306 milyon dolarlık ihracat, 12 milyar 919 milyon dolarlık ithalat yapılmıştı. Söz konusu ayda dış ticaret açığı 4 milyar 614 milyon dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 64.3 olmuştu.

01.06.2008

Dış ticaret açığı 4 ayda yüzde 35 arttı

Türkiye’nin bu yılın Ocak-Nisan dönemindeki ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 41.4 artarak 44 milyar 524 milyon dolar, ithalatı da yüzde 39.3 artarak 67 milyar 22 milyon dolar oldu.

Bu dönemde dış ticaret açığı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35.2 artarak 22 milyar 499 milyon dolara yükseldi. Geçen yıl aynı dönemde yüzde 65.4 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 66.4’e yükseldi. Geçen yıl Ocak-Nisan döneminde 31 milyar 484 milyon dolarlık ihracat, 48 milyar 129 milyon dolarlık ithalat yapılmıştı. Bu dönemde dış ticaret açığı 16 milyar 645 milyon dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 65.4 olarak gerçekleşmişti.

/ ANKARA

01.06.2008

‘Her şey dahil sistemi’ esnafı vuruyor

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, esnaf ve san'atkârın turizm sektöründen payını alamadığını, otellerde uygulanan ‘’her şey dahil’’ sistemin piyasayı daralttığını bildirdi.

Palandöken, konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada, turizm sezonunda doluluk oranının yüksek olduğunun söylenmesine rağmen, esnafın durumunun hiç de iyi olmadığını kaydetti. Turizm bölgelerindeki esnafın her geçen yıl bir önceki yılı mumla aradığını ifade eden Palandöken, şöyle dedi. ‘’Alış verişler her geçen yıl düşüyor. Turizm bölgelerinde büyük tatil köylerinin, otellerin uyguladığı her şey dahil sisteminin küçük esnaf ve san'atkâra hiçbir faydası yoktur. Turistler otelden çıkmadan tatilini bitirmekte ve alış veriş yapmadan ülkemizden ayrılmaktadırlar. Turla dolaştırılan turistler ise anlaşmaları merkezlerde gezdirilmekte, özgürce dolaşmaları engellenmektedir. Bu da hem turizm gelirini düşürüyor, hem de esnafımıza yansımıyor.’’ Turizmin ithal girdilerinin az olması, yurt içi katma değerinin yüksekliği yanında işsiz gençlerinin umudu olduğunu, turizm gelirlerinin aynı zamanda cari açığın finansmanında büyük rol oynadığını belirtti.

/ ANKARA

01.06.2008

Durmuş: Kredi kartı kayıtdışını azaltıyor

Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, şu anda ekonomin en önemli sorununun kayıtdışılık olduğuna işaret etti.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB), 63. olağan genel kurulu öncesinde verdiği akşam yemeğine katılan Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, gazetecilerle yaptığı söyleşide, kredi kartı faizlerinin yasal düzenlemeyle sınırlandırılmasıyla ilgili olarak, şu anda ekonomin en önemli sorununun kayıtdışılık olduğuna işaret etti. Yılmaz, kredi kartı kullanımının azalmasının, en önemli yapısal reformlardan biri olan kayıtdışı ekonomin kayıt altına alınmasını kesintiye uğratabileceğini söyledi. Bu sebeple kredi kartıyla ilgili her türlü düzenlemede dikkatli olunması gerektiğini belirten Yılmaz, bir gazetecinin, ‘’O halde bu düzenlemeye sıcak bakmıyorsunuz’’ sözleri üzerine, ‘’Elbette’’ diye cevap verdi.

/ ANKARA

01.06.2008

Organik ürünlerimizi Avrupalı yiyor

ÇUKUROVA Üniversitesi (ÇÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurgül Türemiş, dünyada her yıl yüzde 30 büyüyen organik ürün talebinin, Türkiye’de, aracıların yüksek kâr marjı sebebiyle frenlendiği, ihracatın ise arttığını bildirdi.

Türemiş, yetiştirilme süreçlerinde herhangi bir kimyasal kökenli madde ile takviye edilmeyen, bu sayede insan sağlığını, bu yönüyle tehdit etmeyen organik ürünlerin tüketiminin dünyada hızla yaygınlaştığını, buna karşın Türkiye’de istenilen tüketici kitlesine ulaşamadığını belirtti. Organik üründe dünyada yaklaşık 30 milyar dolarlık bir pazar bulunduğunu ve her yıl yüzde 30 büyüme gösterdiğini anlatan Türemiş, Türkiye’deki pazar büyüklüğünün ise 20 milyon dolarla sınırlı kaldığını, bunun nedeninin ise aracıların yüksek kâr hırsı olduğunu söyledi. Türemiş, Türkiye’nin Çin ve Hindistan ile organik üründe dünyanın en büyük 3 ihracatçı ülkesi olduğuna dikkati çekerek, ‘’Bu potansiyele rağmen Türk çiftçisinin yetiştirdiği organik ürünleri Avrupalı yiyor’’ dedi.

/ ANKARA

01.06.2008

İstanbul şirketlerinin 2007’de kârı arttı

Türkiye Gayri Safi Millî Hasılası’nın (GSMH) yüzde 22’sini üreten, dış ticaretteki payı yüzde 57 olan ve bütün vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 43’ünü tek başına üreten İstanbul, Türkiye ekonomisinin nabzını tutmaya devam ediyor.

Türk ekonomisinin en önemli kuruluşlarından İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) kayıtlarına göre, İstanbul şirketlerinin kârlılık oranı, 2006 yılına göre 2007 yılında da arttı. İstanbul’da faaliyette bulunan şirketlerin 2007 yılı ticari kazançları üzerinden hesaplanan munzam aidat tahakkuku, 2006’ya göre yüzde 31 oranında artarak 55 milyon 444 bin 60 YTL’ye yükseldi. 2007 yılı ortalama enflasyon oranının yüzde 10.97 olduğu dikkate alındığında, şirketlerin ortalama kazançlarının 2007 yılında enflasyonun 3 katı arttığı dikkat çekiyor. İTO kayıtlarına göre; 2006 yılı kazançları üzerinden tahakkuk eden munzam aidatları ise 42 milyon 261 bin 066 YTL seviyesinde gerçekleşmişti. Yine İTO verilerine göre 2007 yılında kâr ettiğinden dolayı munzam aidat tahakkuku yapılan üye kategorisine giren firma sayısı 137 bin 383 iken, bu rakam 2008 yılında 148 bin 538’e yükseldi. Munzam aidatlardaki artış ile ilgili değerlendirmelerde bulunan İTO Başkanı Murat Yalçıntaş, reel sektörün kârlılık oranında 2007 yılında önemli bir yükseliş olduğuna dikkat çekerek, küresel dalgalanma ve siyasal belirsizliğe rağmen elde edilen bu artışın dikkat çekici olduğunu söyledi.

YENİ ASYA / İSTANBUL

01.06.2008

Proton Holding gelirini yüzde 37 arttırdı

Malezya Proton Holding Bhd. yüksek otomobil satışı destekli ve bir defaya mahsus hükümet ödenekli yılın 4. çeyreğindeki net kârının, önceki dönemin net kârının 2 katından daha fazla olduğunu açıkladı.

Yılın ilk 3 aylık ilk periyodu olan 31 Mart itibariyle net kârın, bir önceki yılın aynı döneminde 915 bin Ringgit iken bu yıl bu rakam aynı dönemde 236.4 milyon Ringgite (73.5 milyon $) yükseldiği belirtildi.

YENİ ASYA / İSTANBUL

01.06.2008