|
Tarihte bilinen “en eski” İslâm üniversitesinin, Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde olduğu tahmin ediliyor. Tarih boyunca çok sayıda medeniyete ev sahipliği yapan; ismi, Sümerce ve Akatça “Kesişen Yollar” anlamındaki Harran-u’dan gelen Harran ilçesi, tarihî ve kültürel zenginliklerini bugüne kadar koruyabilen ender mekânlar arasında yer alıyor.
Merkezi bir konumda bulunması sebebiyle eğitim faaliyetlerinin M.Ö. 7-8 binlere kadar uzandığı ilçede, İslâmiyetin yayılmasından önce kurulduğu tespit edilen “Harran Okulu” dönemin en gözde okulları arasında bulunuyor.
Hellen kültürünün bir ürünü olan Mısır’ın İskenderiye şehrindeki bilim ve felsefe okulunun dağılmasının ardından buradaki öğretmenler, M.S. 7. yüzyılda Antakya ve Harran’a gelerek, eğitim çalışmalarına devam etti. İslâmiyetin bölgede yayılışına kadar geçen sürede Harran Okulu faaliyetini sürdürdü. Bölgede Abbasilerin egemenliği döneminde Halife Harun Reşid zamanında kapsamı daha da genişletilen “Harran Okulu”, ilk çağ Yunan bilim adamlarının eserlerini tercüme faaliyetlerini hızlandırarak, bölgenin tercüme merkezi haline geldi. Bunun yanı sıra okulda din, astronomi, tıp, matematik ve felsefe alanlarında da eğitim verildi.
Bu özellikleriyle şimdiye kadar tarihteki en eski İslâm Üniversitesi olarak nitelendirilen Harran Okulu, 1271’de Moğollar tarafından istilâ edildi. İlçedeki tarihî sit alanında yer alan üniversiteden hiç bir kalıntı bulunmuyor.
| 
