Hükümet, son yıllarda gerekli yatırımlar yapılmadığı için ihmal edilen enerji sektörüne yönelik arz güvenliği ve fiyat konularını masaya yatırırken, Türkiye, elektrik enerjisi talebini karşılayamayacağı noktaya doğru hızla ilerliyor. Güvenilir üretim kapasitesi ve talep projeksiyonları, mevcut santraların önümüzdeki yıldan itibaren talebi karşılayamaz hale geleceğini gösteriyor.
Bu da Türkiye’nin uzun yıllardır unuttuğu elektrik kesintilerinin yeniden gündeme gelmesi anlamına geliyor. Küresel ısınmaya bağlı olarak yaşanan kuraklık yüzünden, toplam üretimde yüzde 32 dolayında paya sahip olan hidrolik santrallerin üretiminde öngörülemeyen düşüşlerin yaşanması durumunda, krizin daha da önce başlayabileceği belirtiliyor.
2008 KRİTİK YIL
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının projeksiyonları kapsamında, elektrik enerjisi talebinde yıllık ortalama yüzde 8.1 artacağı varsayımına dayalı “yüksek senaryo”ya göre güvenilir üretim kapasitesi bazında halen işletmedeki santrallerin bu yıl 204 milyar kilovat saat düzeyinde beklenen üretimin 2008’de 199.3 milyar kilovat saate gerileyeceği tahmin ediliyor. Buna karşılık 2007’de 188.3 milyar kilovat saat düzeyinde beklenen toplam elektrik enerjisi talebinin 2008’de 203.8 milyar kilovat saate ulaşacağı öngörülüyor. Buna göre, gelecek yıl toplam elektrik enerjisi üretimi toplam talebin yüzde 2.2 altında kalacak. Üretimin tüketimi karşılamaması nedeniyle de programlı kesintiler gündeme gelecek.
YENİ SANTRALLER DE YETERLİ OLMUYOR
Öte yandan halen inşa halinde ve EPDK’dan lisans almış santral ve üretim tesislerinin öngörülen tarihlerde bitirilerek üretime geçmesi durumunda ise bu yıl toplam üretim 206.9 milyar kilovat saat olacak, gelecek yıl da yaklaşık bu düzeyde gerçekleşecek. Bu durumda 2008’de üretim tüketimi karşılayabilecek. Ancak 2009 yılında talep 220.7 milyar kilovat saate çıkarken, üretimin 216.6 milyar kilovat saatte kalacağı tahminleri, devreye girecek yeni tesislerin de krizi önlemeye yetmeyeceği, en fazla bir yıl erteleyeceğini gösteriyor.
Projeksiyonlara göre Türkiye’nin elektrik enerjisi talebi mevcut artış hızını koruması durumunda 2016 yılında 378.2 milyar kilovat saate ulaşırken, halen işletmede olanların yanı sıra, inşası süren ve lisansı alınmış yapımına başlanacak olan üretim tesislerinin de devreye girmesi durumunda toplam üretim ise 229.5 milyar kilovat saatte kalacak. 2016 yılı itibariyle enerji arzıyla, talebi arasındaki açık anılan yılda yüzde 39.3’e ulaşacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nca yaptırılan üretim planlama çalışması sonucuna göre 2016 yılına kadar yılda ortalama yüzde 8.1 oranında artması beklenen talebin karşılanabilmesi için mevcut üretim kapasitesine 10 bin 86’sı rüzgar ve hidrolik, 19 bin 835’i termik olmak üzere toplam 29 bin 921 MW yeni kapasite eklenmesi gerekiyor.
Elektrik enerjisi talebinin yıllık yüzde 6.3 oranında artacağı varsayımına dayalı “düşük senaryo”ya göre ise güvenilir üretim kapasitesi baz alındığında toplam üretim 2011 yılından itibaren toplam talebi karşılayamaz hale gelecek. Söz konusu düşük senaryoya göre talebin karşılanması için 2016 yılına kadar 5 bin 600’ı rüzgar ve hidrolik, 11 bin 970’i de termik olmak üzere toplam 17 bin 570 MW yeni kapasite ilavesine gerek bulunuyor.
|