|
Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda, sadece 13 bin 900 kilometre stabilize ve 4 bin 450 kilometre toprak yolu olan Anadolu, bugün 63 bin 805 kilometre karayoluna kavuştu.
Karayolları Genel Müdürlüğünce yayınlanan ‘’Karayolları Tarihi’’ adlı kitap, Kurtuluş Savaşı’nın ardından, makinesiz yol yapım çalışmalarından otoyollara uzanan tarihine ışık tutuyor.
Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda, toplam 18 bin 350 kilometre uzunluğuna sahip yol ağının 13 bin 900 kilometresi stabilize, 4 bin 450 kilometresi ise topraktı. Anadolu’daki köprülerin sayısı ise sadece 94’dü.
Kazması ve küreği ile Kurtuluş Savaşı’nı kazanan halk, bu kez kazma ve küreği ile Anadolu’ya yol yapmak üzere kollarını sıvadı. 1929 yılında yürürlüğe giren 1525 sayılı ‘’Şose Köprüler Kanunu’’ göre her vatandaşa düşen yol yükümlülüğü ya 10 gün yol yapımında çalışmak ya da bu yükümlülüğün parasal karşılığı olan 8 lirayı ödemekti. Bu yıllarda yol yapım çalışmaları makinesiz insan gücüne bağlı olarak sürdürüldü. Bu zor şartlara rağmen cumhuriyet tarihinin ilk 15 yıllık döneminde 86 büyük köprü inşa edildi.
1948 yılından sonra Marshall Planı’ndan sağlanan makineler ile ilk kez ‘’makineli yol yapımına’’ geçildi. Yol inşaat makineleri olarak Türkiye’de ilk kullanılan silindir ve kamyon kullanıldı.
Boğaziçi Köprüsü’nün temeli 20 Şubat 1970’te Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ve Başbakan Süleyman Demirel tarafından atıldı. Yapımı 39 ayda tamamlanan köprü, 30 Ekim 1973’te açıldı. Boğaziçi Köprüsü’nün yapımı için 516 milyon Türk Lirası harcandı.
1980 yılına gelindiğinde, 24 bin 500 kilometresi asfalt olmak üzere, 35 bin kilometre devlet yolu; 9 bin 600’ü asfalt olmak üzere, toplam 27 bin 500 kilometre il yolunun yapımı tamamlandı.
1980’li yıllarda başlayan otoyol yapım çalışmaları, 1990’lı yıllarda hız kazandı. 1990’da, Türkiye’nin devlet ve il yolu uzunluğu, 46 bin 166 kilometresi asfalt, 9 bin 558 kilometresi stabilize, 2 bin 828 kilometresi de diğer satıh cinsi olmak üzere toplam 58 bin 552 kilometreye ulaştı. Bu dönemde ayrıca tamamlanmış otoyol uzunluğu 160 kilometre oldu.
Türkiye, 2000’li yılların başında 1749 kilometresi otoyol, 31 bin 388 kilometresi devlet yolu, 29 bin 535 kilometresi il yolu olmak üzere, 62 bin 672 kilometrelik karayolu ağı uzunluğuna sahip oldu.
2007 yılı başı itibari ile 2 bin 41 kilometresi otoyol, 31 bin 335 kilometresi devlet yolu, 30 bin 429 kilometresi il yolu olmak üzere toplam 63 bin 805 kilometrelik yol ağına ulaşıldı. Trafiğe açık bulunan bölünmüş yol uzunluğu 2 bin 41 kilometre uzunluğundaki otoyollarla birlikte, 12 bin 717 kilometreye ulaştı.
Türkiye’de trafikte olan taşıt sayısı 1960 yılında 123 bin 588 iken, bu sayı 2005 yılında 11 milyon 145 bin 826’ya çıktı. Ancak Karayolları Genel Müdürlüğü’nün bütçesinin, genel bütçedeki payına oranı 1960 yılında yüzde 13,3 iken 2005 yılına gelindiğinde yüzde 2,3’e geriledi.
| 
