|
|
|
| |
İşveren de kayıtdışı, işçisi de |
İşverenlerin, son 5 yılda sadece yanında istihdam ettiği kişiyi kayıt dışı çalıştırmakla kalmadığı, kendisinin de kayıt dışına çıktığı belirtildi. ATO’nun raporuna göre, 1999 yılında 41 bin işveren kayıtsız çalışırken, 2006 yılında bu sayı 246 bin kişiye yükseldi.
ATO, kayıt dışı istihdam sorununu ele alarak, ‘’İşsizliğin Acı İlacı: Kayıt Dışı İstihdam’’ başlıklı bir rapor hazırladı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun ‘’İşgücü İstatistikleri’’ veri setinden yararlanarak hazırlanan raporda, 1989 yılından 2006 yılı sonuna kadar tarım dışı sektörlerdeki kayıt dışı istihdam mercek altına alındı.
Kayıt dışı istihdamın, işsizlik sorununu perdelediği ifade edilen rapora göre, 2002-2006 döneminde tarım dışı sektörlerde meydana getirilen istihdamın yüzde 47’sini kayıt dışı istihdam oluşturdu. Bir başka deyişle, son 5 yılda işe giren her 2 kişiden 1’i kayıt dışı çalışmaya razı oldu. Rapora göre, 1989-2000 yılları arasında tarım dışı sektörlerde çalışanların sayısı, 4 milyon 229 bin kişi arttı. Bu dönemde tarım dışı sektörlerde kayıt dışı çalışan sayısındaki artış da 1 milyon 314 bin kişi oldu. Yani bu dönemde tarım dışı sektörlerde oluşturulan istihdamın yüzde 31’i kayıt dışına çıktı.
İşverenlerin, son 5 yılda sadece yanında istihdam ettiği kişiyi kayıt dışı çalıştırmakla kalmadığı, kendisinin de kayıt dışına çıktığı belirtilen rapora göre, 2006 yılında tarım dışı istihdamın içinde yüzde 7 civarında pay alan işverenlerde kayıt dışı çalışan sayısı 1999 yılına kadar yok denecek kadar azken, bu yıldan sonra artmaya başladı. 1999 yılında 41 bin işveren kayıtsız çalışırken, 2006 yılında bu sayı 246 bin kişiye yükseldi.
1989-2000 döneminde tarım dışında kendi hesabına çalışan sayısı 238 bin kişi artarken, kayıt dışı çalışan sayısındaki artış 61 bin kişi oldu. 2002-2006 döneminde tarım dışında kendi hesabına çalışan sayısı 541 bin kişi artarken, 423 bin kişi hiçbir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıt olmadan kendi işini kurdu. Böylece 2002-2006 döneminde tarım dışı sektörlerde görülen istihdam artışının yüzde 23’ü kendi hesabına çalışanlar tarafından gerçekleştirilirken, kendi hesabına çalışanlar kayıt dışı istihdamın artmasında önemli rol oynadılar, meydana getirdikleri istihdamın yüzde 78’i kayıt dışına çıktı.
Aygün: Kayıt dışı çalışma oranları artış gösterdi
ATO Başkanı Sinan Aygün, raporu değerlendirirken, kayıt dışı çalışma oranlarının son 5 yılda gösterdiği artışa dikkat çekerek, ‘’Son 5 yılda işe giren her 2 kişiden 1’i, kayıt dışı çalışmaya razı oldu’’ dedi. Aygün, vergi yükü, sosyal güvenlik yükümlülükleri ve denetim yetersizliği gibi etkenlerin yanı sıra çalışanların eğitim düzeyinin düşük olmasının da kayıt dışı istihdamı körüklediğini belirtti. Kayıt dışı istihdamın piyasa düzenini ve rekabeti bozduğunu vurgulayan Aygün, kayıt dışı istihdamın, dürüst çalışan iş yerleri aleyhine haksız rekabete sebep olduğunu sözlerine ekledi.
Rapordan öne çıkan satış başları şunlar:
*Türkiye’de çalışabilir yaştaki her 4 kadından sadece 1’i çalışıyor. Bunların da yarıya yakını tarım sektöründe ücretsiz aile işçisi olarak faaliyet gösteriyor. Tarım dışı sektörlerde iş bulma şansını elde eden kadınlar ise kayıt dışı çalışmak durumunda kalıyor.
*2002-2006 döneminde ise tarım dışı sektörlerde çalışanların sayısı 2 milyon 346 bin kişi artarken, bu dönemde tarım dışı sektörlerde meydana getirilen istihdamın yarıya yakınını kayıt dışı çalışanlar oluşturdu.
*2002 yılında 4 milyon 409 bin kişi tarım dışı sektörlerde kayıtsız çalışırken, 2006 yılında bu sayı 1 milyon 99 bin kişi artarak, 5 milyon 508 bin kişiye ulaştı. Yani 2002-2006 döneminde tarım dışı sektörlerde sağlanan istihdamın yarıya yakınını, kayıt dışı istihdam meydana getirdi.
*1989-2000 döneminde kentsel alanlarda oluşturulan tarım dışı istihdamın yüzde 28’i kayıt dışına çıkarken, 2002-2006 yılları arasında yüzde 44’ü kayıt dışına çıktı.
*Tarım dışı sektörlerde kayıt dışı çalışma artmasına rağmen tarım sektöründe ücretsiz aile işçiliğinde son yıllarda görülen azalma, toplam kayıt dışı istihdam oranının matematiksel olarak düşmesine yol açtı.
*Ücretsiz aile işçilerindeki bu azalma diğer çalışma şekillerindeki kayıt dışı çalışma oranları azalmadığı halde, toplam kayıt dışı oranlarını azaltıcı yönde etki yapıyor.
|
|
/ ANKARA
26.08.2007
|
|
| |
Dolar kararsız,altın fiyatları arttı |
Uluslar arası piyasalarda geçen hafta, ABD Doları önemli para birimleri karşısında farklı değerler alırken altın fiyatları yükseldi.
ABD’de tutsat (mortgage) kredisi sektöründe sıkıntının devam etmesine rağmen, Merkez Bankasının faiz indirimlerine hazır olduğu haberleriyle yatışan ve haftanın son günü ABD ekonomisinin Temmuz ayında beklenenden iyi performans gösteren verilerle iyice güven kazanan New York Borsaları, haftayı büyük yükselişle tamamladı.
New York Borsasında Dow Jones Endeksi haftayı yüzde 2,3 artışla 13.378,87 puanda tamamlarken, Cuma günü 2.576,69 puanda kapanan Nasdaq Borsasısının Nasdaq Endeksinin haftalık kazancı yüzde 2,9 oldu. Bu düzeylerde Nasdaq Endeksi Mart sonundan, Dow Jones Endeksi de Nisan ortalarından beri en büyük haftalık yükselişi göstermiş oldu.
New York Borsasının iyi performansı ve ABD ekonomisiyle ilgili olumlu veriler, diğer önemli borsaları da olumlu etkiledi. Londra Borsasında FTSE 100 Endeksi haftayı 155,9 puan artışla 6.220,1 puanda kapatırken, Cuma günü 7,507,27 puanda kapanan Frankfurt Borsasının DAX Endeksinin haftalık kazancı 128,98 puan, 5.569,38 puanda kapanan Paris Borsasının CAC-40 Endeksinin haftalık kazancı da 205,75 puan olarak gerçekleşti.
Haftayı kazançla bitiren büyük borsalar içinde en kazançlısı ise Tokyo Borsasıydı. Bu borsanın haftalık yüzde 6,4 artışla 16.248,97 puanda kapanan temel göstergesi Nikkei Endeksi, 2002 Ekim ayından bu yana en iyi haftalık kazancı yaptı.
|
|
/ LONDRA
26.08.2007
|
|
| |
Tekstile yakın takip sürüyor |
Denizli Vergi Dairesi Başkanı Mehmet Delice, ihbar üzerine 2 tekstil şirketinde başlayan incelemenin 100-150 arasında firmayı kapsayacak şekilde sürdüğünü bildirdi.
Delice, yaptığı açıklamada, vergi mahremiyeti olduğundan isimleri açıklanamayan 2 tekstil şirketinde vergi kaçırıldığı ihbarı aldıklarını, bunun üzerine 12 kişilik ekip kurarak söz konusu firmaların hesaplarını incelemeye aldıklarını söyledi.
İncelemenin geçen yıl başladığını ifade eden Delice, ‘’Ancak bu şirketler Denizli’nin önde gelen firmaları. Dolayısıyla hesaplar incelendikçe, bağlantıları olan ve alış veriş yaptıkları firmalar ortaya çıkıyor. Onların hesapları da inceleniyor’’ dedi.
Şirketlerin Denizli dışındaki bağlantılarının da araştırıldığını kaydeden Delice, ‘’İhbar üzerine iki şirketle başlayan inceleme, 100-150 arasında firmayı kapsayacak şekilde sürüyor’’ diye konuştu.
|
|
/ DENİZLİ
26.08.2007
|
|
| |
Yazlık oteller Ramazan'a hazırlanıyor |
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Ahmet Barut, yaz sezonu sonuna gelen Ramazan sebebiyle yazlık otel ve tesislerin de oruç tutanlara yönelik çeşitli hazırlıklar yaptığını belirterek, tatillerini bu dönemde geçirmek isteyenlere yönelik hizmette sorun yaşanmayacağını duyurdu.
Barut yaptığı yazılı açıklamada, yerlilerin yanı sıra yerli-yabancı karışık misafir ağırlayan yazlık otel, resortlar gibi tesislerin de oruç tutanlara yönelik iftar ve sahur yemeği sunacaklarını ve Ramazana yönelik farklı hizmetler vereceğini belirtti. Tatilini bu dönemde geçirecek olanların, kalacakları tesisle mutlaka iletişim kurarak, verecekleri hizmetin detayları hakkında bilgi almalarının önemini vurgulayan Ahmet Barut, önümüzdeki yıllarda yaz
sezonuna gelecek olan Ramazanın etkisinin, turizm sektöründe daha fazla hissedileceğini, yazlık otel ve resortların da bunu göz önüne alarak daha farklı hazırlıklar yapacaklarını kaydetti.
|
|
/ İSTANBUL
26.08.2007
|
|
| |
Fındık, Türkiye'nin yeşil altını |
Karadeniz’in en önemli geçim kaynaklarından birini oluşturan fındık üretiminin giderek yaygınlaştığı, geleneksel üretim bölgesi olan Ordu, Giresun ve Trabzon’un dışında, Samsun ile Düzce, Sakarya ve Bolu’ya uzandığı belirtildi.
Derlenen bilgilere göre, ilk bilgilere Milattan Önce 2838 yılından kalma Çin belgelerinde rastlanan fındık, Giresun’a, M.Ö 4. asırda deniz yoluyla ulaştı. Bugün ana üretim bölgesi olarak bilinen Ordu’nun Ünye ilçesi ile Trabzon’un Sürmene ilçesi arasında kalan bölümde, Osmanlı döneminden beri sürekli artış göstererek yayılan fındık üretimi, daha sonra ülkenin Karadeniz kıyı şeritlerinde yayılmaya devam etti. Fındığın uluslar arası düzeydeki yayılımı, tarih içinde devam etti. Bugün Türkiye’den başka, Yunanistan, Fransa, İtalya, İspanya, Gürcistan, Azerbaycan ve ABD de fındık üreticisi ülkeler arasında yer alıyor.
Fındık, kuzey yarım kürenin ılıman iklim kuşağını, Japonya’dan, Çin, Mançurya, Kafkasya, Türkiye, Avrupa ve Kuzey Amerika’ya kadar yabani formlar biçiminde kaplıyor. Fındığın kültüre alınma tarihi ise 2500 yıl öncesine kadar dayanıyor. Dünya fındık üretiminin büyük bölümünü Türkiye yapıyor. Resmi rakamlara göre, 550 bin hektar olarak gösterilen Türkiye’nin üretim alanlarının, gerçekte 700 bin hektarın üzerinde olduğu belirtiliyor.
Türkiye’den sonra sırasıyla İtalya, İspanya ve ABD başta olmak üzere diğer ülkelerde yaklaşık 200 bin hektar alanda fındık üretimi yapılıyor. Türkiye, üretim alanındaki büyüklüğünü, üretim miktarında da elinde bulunduruyor. Dünya fındık üretiminin büyük bölümünü elinde bulunduran Türkiye, aynı oranda ticaretini yapıyor. Dünya fındık ihracatının yaklaşık yüzde 80’inini Türkiye yapıyor.
|
|
/ TRABZON
26.08.2007
|
|
| |
Kuraklık, Trakya'da ayçiçeğini vurdu |
Edirne Valisi Nusret Miroğlu, ülke genelindeki kuraklığın Edirne’de de hissedildiğini belirterek, kuraklık sebebiyle bazı tarım ürünlerinin etkilendiğini ve Meriç ile Tunca nehirlerinin debilerinin düştüğünü söyledi.
Edirne’de ayçiçeği hasadının başlamasıyla kuraklığın etkilerinin daha iyi anlaşılmaya başladığını ve ayçiçeğinde yüzde 50’lere varan bir rekolte kaybı olduğunu ifade eden Miroğlu, ‘’Edirne’de kuraklığın etkilerinin tesbiti yönünde çalışmalarımız sürüyor. Tarım İl Müdürlüğü tarafından yapılan çalışma çerçevesinde bir rapor hazırlanacak. Bu rapor doğrultusunda ilgili birimlere bilgi verilecek’’ diye konuştu.
|
|
/ EDİRNE
26.08.2007
|
|
| |
Salçalık biber, sevindiriyor |
Türkiye’nin önde gelen salçalık kırmızı biber üretim merkezlerinden Adana’nın Karaisalı ilçesinde, geçen yıla göre fiyatı 3 kat artan biber, rekolte düşüklüğüne karşın üreticisini sevindiriyor.
Başta Adana olmak üzere çevre illerde kış hazırlıkları kapsamında ev hanımlarının yoğun ilgi gösterdiği salçalık biberler, hasadına başlanmasının ardından pazarlardaki yerini aldı.
Karaisalı İlçe Tarım Müdür Vekili Hüseyin Tunaz, yaptığı açıklamada, ilçede üretimi yapılan biberin, tamamen salça yapımında kullanıldığını belirterek, etli olması, tadı ve kokusu sebebiyle de çok fazla talep gördüğünü söyledi.
Karaisalı’da geçen yıl 8 bin dekar alanda ekimi yapılan biberden 25 bin ton civarında ürün elde edildiğini anlatan Tunaz, bu yıl ise 6 bin dekar alanda yaklaşık 15 bin ton rekolte beklediklerini kaydetti.
|
|
/ ADANA
26.08.2007
|
|
| |
Konutta şişkin fiyat uyarısı |
İş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince, konut fiyatlarının yükselerek ‘’balon gibi’’ şişmesi ve sonra da aniden patlaması sonucunda yurt dışında yaşanan krize benzer konut finansman krizleri yaşanabileceğine dikkat çekti.
Özince, ‘’Konut finansmanı konut fiyatının makul geliştiği, enflasyonun faizin sağlıklı geliştiği bir piyasada sağlıklı işler. Aksi takdirde ABD’dekine benzer sıkıntı, küçük boyutta da olsa ülkemizde de önümüzdeki senelerde olabilir’’ dedi.
Özince, Türkiye’deki erken seçim gerçeği, seçim öncesi ve sonrasında hâlâ yaşanmakta olan bazı tereddütler ve son olarak da dünya piyasalarında yaşanan dalgalanmaların kendilerini bütün uzun vadeli kredilerde biraz daha dikkatli olmaya sevk ettiğini söyledi.
|
|
/ İSTANBUL
26.08.2007
|
|
|
|
