|
Dünyanın yeni 7 harikası arasındaki yerini koruyan Tac Mahal, Mimar Sinan’ın çırağı İsa Efendi tarafından inşâ edilmişti. 1630’da inşasına başlanan eser, 22 yıl sonra 1652’de tamamlanmış. Yapının mimarları, Mimar Sinan’ın talebelerinden Mehmet İsa Efendi ve Mehmet İsmail Efendi ile yapıdaki yazıları yazan Hattat Serdar Efendi eserin yapımı için Şah Cihan tarafından İstanbul’dan davet edilmiş. İnşaatta çok sayıda mimar ve ustanın yanı sıra yirmi bin işçi çalışmış.
Dünyanın 7 harikasını belirlemek üzere yapılan internet anketinde, Türk Mimar İsa Efendi tarafından inşa edilen Hindistan’daki Tac Mahal, harikalar arasındaki yerini korudu. Tac Mahal, Babür İmparatorluğu’nun Timuroğulları hanedanının 5. hükümdarı Şah Cihan tarafından, imparatorluğun o zamanki başşehri olan Hindistan’ın Agra şehrinde, Yamuna Nehri’nin kıyısında yaptırılmış bir anıt mezar. Dünyada aşk için dikilmiş en büyük ve en güzel anıt olarak kabul edilen bu türbe, Şah Cihan’ın büyük bir aşkla sevdiği eşi Ercümend Banu ‘nun (Mümtaz Mahal) ölümü üzerine, onun hatırasına yaptırılmış.
MİMAR SİNAN’IN ÇIRAĞI İSA EFENDİ
1630’da inşasına başlanan eser, 22 yıl sonra 1652’de tamamlanmış. Yapının mimarları, Mimar Sinan’ın talebelerinden Mehmet İsa Efendi ve Mehmet İsmail Efendi ile yapıdaki yazıları yazan Hattat Serdar Efendi eserin yapımı için Şah Cihan tarafından İstanbul’dan davet edilmiş. İnşaatta çok sayıda mimar ve ustanın yanı sıra yirmi bin işçi çalışmış.
MÜKEMMEL SİMETRİ
Tac Mahal, geniş bir avlu içinde, dört köşesinde 4 minare bulunan, 75 metre yüksekliğinde beyaz mermerden bir anıt kubbe. İçinde Mümtaz Mahal ve Şah Cihan’ın mezarları bulunuyor. Kubbenin önündeki abidevî bir kapıdan Tac Mahal’in bulunduğu bahçeye giriliyor. Bu kapının, bir kadının yüzünü örten ve nazikçe açılması gereken bir peçe olduğu düşünülüyor. Bahçe içinde ince uzun bir havuz ve bahçenin sonunda kubbeli yapı yer alıyor. Kubbenin bir yanında cami, diğer yanında simetriyi bozmamak için inşa edildiği tahmin edilen bir konuk evi var.
Bahçe, mükemmel simetri esasına dayanıyor. Ortadaki havuz ve dört kanaldan akan sular bahçeyi dörde bölüyor. Bahçedeki çok sayıda çeşme ve havuzlar, Yamuna Nehri’nden gelen su ile besleniyor. Tac Mahal’in içi, Hümayun’un Türbesinden esinlenerek yapılmış. Mozolenin bulunduğu ortadaki alana açılan 8 oda bulunuyor. Buralar, ölüye Kur’ân okuyan mollalar için ayrılmış.
Tac Mahal’in yapımında parlak, ince mavi damarları olan beyaz mermer kullanılmış. Aynı mermerden yapılan ve yerden yüksekliği 82 metre olan kubbe, Mimar İsmail Efendi tarafından yapılmış. Kubbe üzerinde altınlı bir alem bulunuyor. Anıtın 4 yanına Hattat İsmail Efendi tarafından Yasin Suresinin tamamı yazılmış. Mümtaz Mahal ve Şah Cihan’ın sandukaları üst katta, kubbenin altında bulunuyor. Sandukaların bulunduğu yerdeki kubbede insan ağzından çıkan her ses 7 kez yankılanacak şekilde bir akustiğe sahip. Şahın ve eşinin asıl lahitleri ise en alt katta bulunmak.
AYDAN BİLE PARLAK
Tac Mahal’in yüz binlerce akik, sedef ve firuze gömülü olan duvarlarında ayrıca 42 zümrüt, 142 yakut, 625 pırlanta ve 50 adet çok iri inci bulunuyor. Bu mücevherler, beyaz mermere oyulan çiçek, demet gibi desenlerin içine yerleştirilmiş ve böylece Tac Mahal’in günün değişik saatlerinde farklı renkler, değişik görüntüler yansıtması mümkün oluyor. Tac mahal güneş ışınlarına bağlı olarak pembe sarı, açık leylak, krem gibi renklere bürünüyor. Romantik görünüşü ile herkesi büyüleyen, Doğulu Batılı birçok ünlü yazar ve şaire ilham kaynağı olan Tac Mahal, mehtaplı gecelerde bile aydan daha parlak görünüyor. 1966 Hint-Pakistan Savaşında, Pakistan savaş uçaklarına yol gösterici bir parıltı olmaması için, Hint hükümeti tarafından kubbesi siyah bir çadırla örtülmek zorunda kalınmış.
|
