|
Astım nedir?
Astım; hava yollarının müzmin iltihabi bir hastalığıdır. Duyarlı kişilerde hava yollarındaki bu iltihab nöbetler şeklinde gelen öksürük, nefes darlığı, hışıltılı solunum, göğüste sıkışma hissine sebep olmaktadır ve yakınmalar özellikle gece sabaha karşı ortaya çıkmaktadır. Hastada varolan bu semptomlar yaygın hava yolu darlığına bağlıdır. Bu darlık değişik derecelerde olup genellikle geri dönüşlüdür. Ayrıca hava yollarındaki müzmin iltihab hava yollarının değişik uyarılara karşı duyarlılığının artmasına da sebep olmaktadır.
Astımda risk faktörleri nelerdir?
Hava yolu itihabının oluşmasında genetik ve çevresel faktörler (alerjenler, mesleksel uyaranlar vb.) rol oynar. Genetik yatkınlığı olan kişide çevresel risk faktörleri ile karşılaşma sonucunda kişi duyarlı hale gelir. Tekrarlayan karşılaşmalar astımın ortaya çıkmasına sebep olur. Bu arada astımın ortaya çıkmasına yardımcı olan faktörler de vardır. Bunlar sigara, solunum yolu enfeksiyonları, hava kirliliği, düşük doğum ağırlığı gibi. Bunların yanında astım şikâyetlerinin ortaya çıkmasını tetikleyen fakörler vardır. Bunlar da alerjenler, solunum yolu enfeksiyonları, egzersiz, katkı maddeleri, ilâçlar vb.
Astımda belirtiler nelerdir?
Astım ataklarla seyreden müzmin bir hastalıktır. Hastalarda ortaya çıkan öksürük, nefes darlığı, göğüste sıkışma hissi ve hışıltılı solunum gibi semptomlar hava yolu darlığının ve bronş hassasiyetinin belirtileridir. Genellikle bu semptomlar sürekli olmaz. Semptomsuz seyreden ve hastanın kendini tamamen iyi hissettiği dönemler de vardır.
Astımda teşhis nasıl koyulur?
Astım hastalığının teşhisini doğrudan koyabilecek bir kan tetkiki yoktur. Ancak bazı kan tetkikleri astımla karışabilen diğer hastalıkların ayırt edilmesi için yapılabilir. Astım teşhisinde asıl değerli olan solunum fonksiyon testleridir. Bu testler spirometre denilen bir cihazla ya da daha basit fakat yine de değerli veriler sağlayan PEFmetre ile uygulanır. Alerji testlerinin astım teşhisinde doğrudan değeri olmamakla birlikte, astımın sebebini belirlemek ve tedaviyi yönlendirmek açısından yapılabilir.
Astım hastalığının tedavisi nasıldır?
Astım ölümcül bir hastalık değildir. Yalnız ağır astım atağında solunum yetmezliğine giren hasta hayatını kaybedebilir. Astım hastalığı şifası olan bir hastalık değildir. Hastalar ilâçlarını kullanarak astım semptomlarının ortaya çıkmasını engellemeye ve ortaya çıkmış semptomları gidermeye çalışırlar. Bu ilâçlar da kontrol ediciler ve semptom gidericiler diye iki gruba ayrılırlar. Tedavide asıl önemli olan hasta eğitimi ve hastanın tedaviye uyumudur. Çünkü astım ilâçları hastaların genellikle alışık olmadıkları bir yöntem olan solunum yolu ile alınır. Hastalar ilâçları kullanma şekli yönünden eğitilmelidirler. Ayrıca astım semptomlarını tetikleyen çevresel etkenlerden de uzak durmaları tembihlenmelidir.
| 
