|
Her insanın kendine özgü fiziksel, ruhsal, duygusal ve zihinsel özellikleri vardır. Yani her insanın zihinsel yapısı; anlama kabiliyeti, vücut dili, sevinci, üzüntüsü, sempatik yönleri, espri anlayışı vs. yönleri farklılık arz etmektedir. Meselâ birimizin çok komik gördüğü bir olayı başka biri hiç de komik bulmayabilmektedir. Yine başka birinin çok trajik gördüğü bir vak'ayı bizler hiç de üzülecek bir olay olmadığına karar verebilmekte ve hatta üzüntülü olan kişiyi “Adam sen de üzüldüğün şeye bak,” diyerek teselli etmeye çalışmaktayız.
Bir zaman Ankara’da bir seminer programına sunucu olarak katılmıştım. Seminerden sonra hakkımda bir anket düzenlendi. Ankette katılımcılara “İçtenliğim, esprili olup-olmadığım, bilgi düzeyim” gibi bir takım sorular sorulmuştu. Katılımcılarım bu konularda; bilhassa espri yeteneğim konusunda olumlu cevaplar vermiş, ancak iki-üç katılımcı “sulu” olduğuma karar vererek bu yönümü olumsuz bulmuştu. Gerçekten bazı kişiler “Mahkeme duvarı” gibi yüz hatlarıyla gülme özelliğine sahip olmayabilmekte ve espri yaptığınızda kendisiyle dalga geçtiğinizi zannetmektedir. Hatta yine böyle bir esprili seminerimde hiç gülmeyen bir katılımcıya yanaşarak:
“Beyefendi herhalde gülmekten pek hoşlanmıyorsunuz. Sizi güldürmeyi başaramadım” şeklinde ifadeler yöneltince adam kendini daha fazla tutamadı ve makaraları koyuverdi. Yine arkadaşlarla gittiğimiz bir Suriye seyahatinde otobüste bir konuşma yapmam istenmişti. Ben de yine esprili bir konuşma yapmış ve dinleyicilerden aldığım tepkilerle onları eğlendirdiğimi zannetmiştim. Oysa bizim hanımın arkadaşlarından bir hanımefendi, hanıma:
“Beyiniz amma da kafamızı şişirdi” diyerek rahatsızlığını dile getirmiş. Kendince haklıydı. Zira her insan bir olmuyor. Sizin çok normal zannettiğiniz bir konuşmayı veya davranış biçimini muhatabınız oldukça olumsuz bulabilmektedir. Zira onun anlayış biçimi ve özgün tavırları sizinle bir olmak zorunda değildir. Onun bir takım davranış biçimleri veya konuşma tarzları da sizinkilerle uyuşmayabilmektedir. Bütün bunlar, her insanın kendine özgü davranış, düşünce, duygusallık ve konuşma biçimlerinin bulunmasından kaynaklanmaktadır.
Yüce Yaratıcı her insanı bir prototip olarak yaratmış ve davranışlarına, ses tonuna, düşünce tarzına, karakterine vs. hasselerine çeşitli özellikler kodlamıştır. Bir takım özellikler ve kendimize özgü huylar da DNA ile irsi olarak bizlere şifrelenmiştir. Bunları söküp atmak imkânsızdır. Ayrıca bazı huyları değiştirmeye çalışmak oldukça yersiz bir davranıştır. Zira atalarımızın “Can çıkar, huy çıkmaz” veya “Yedisinde ne ise yetmişinde de odur” şeklinde beyan ettikleri ifadeler, bu gibi olguları değiştirmeye kalkışmanın boşa kürek sallamak olduğunu bize hatırlatmaktadır. Ancak insandaki bazı huyları, karakterleri ve davranış biçimlerini yönlendirebiliriz. Yani onları değiştirmek yerine, yönlerini hayırlı işlere kanalize edebiliriz. Meselâ çok konuşkan birini iyi bir eğitime tabi tutarak avukat, spiker vs. mesleklere yönlendirebiliriz. Bu bağlamda insanların fıtratlarını değiştirmek yerine onları fıtratlarına uygun işlere ve faaliyetlere yönlendirerek azamî verim elde etme yollarını aramalı ve onları faydalı unsurlar haline getirmeliyiz.
İnsanların özgün yanları, onların karakterleriyle de bir bütünlük arz etmektedir. Bu bağlamda düşünüldüğünde, karakter testi yapılarak insanların özgün yanları iyi tesbit edilip, ona göre kişisel gelişim mecrasına yönlendirilirse insanlardan azamî performans elde edilecektir.
|
