Ayaklarda kan dolaşımını azaltmak, sinirlerin hasar görmesine sebep olmak gibi ciddî etkilere sahip olan diyabet hastalığı konusunda uyarılarda bulunan uzmanlar, diyabetin hastanın ayaklarında zor tedaviler gerektiren enfeksiyon ya da deformasyonlara yol açabildiğini kaydediyor.
Ayakla ilgili rahatsızlıkların, diyabetli hastalarda en sık görülen sorunların başında geldiğini belirten Acıbadem Diyabet Merkezi’nden Dr. Yaser Süleymanoğlu, bu sorunlar arasında iltihap, çabuk yaralanma, dış mekanlarda çıplak ayakla veya terlikle gezme ile meydana gelen ciltte ülserler, su toplanmaları, sıyrıklar ve cilt tahrişleri olduğunu ifade etti.
Süleymanoğlu, diyabetli ayağa Türkiye’de gerekli önemin verilmediğini belirterek, ayak basınç testinin (podograf) gerekliliğini şöyle anlatıyor: “Bu sistemle hastanın ayak basınç noktalarının erken safhadaki bozukluklarını tesbit etmek mümkün. Bu sayede tedbir alınabildiği için erken safhada ayak deformasyonları engellenebiliyor. Ayakta oluşabilecek en küçük bir enfeksiyon, hasta ayağındaki sinirlerin hasar görmesi yüzünden hissetmediği için yaraları kazımaya hatta kesmeye kadar gidebilecek boyutlara ulaşabilir. Tüm bunlar hastanın fiziksel aktivitesini engeller.”
Diyabetin ayaktaki etkilerinden birinin kan şekerinin sürekli yüksekliği sebebi ile kan dolaşımının azalması olduğunu belirten Süleymanoğlu şu bilgileri veriyor: “Diyabet, damar duvarlarını bozarak damarların hasar görmesine ve ayaklara giden kan miktarının azalmasına neden oluyor. Bunun sonucunda ayağın iyileşme ve enfeksiyonlara karşı direnç oluşturma kapasitesi azalıyor. Bu da ayakta meydana gelen yaraların iyileşme süresinin uzamasına, enfeksiyonun yayılmasının kontrol altına alınmasında ve tedavisinde zorluklara yol açıyor.”
Dr. Süleymanoğlu’na göre kan akımının azalması, tedavide kullanılan ilâçların yeterince ayağa ulaşamamasına ve dolayısıyla ilâç dozlarının artırılmasına sebep olabiliyor. Sinirlerin hasar görmesi diyabetli ayaklarda görülen bir başka sorun. Sürekli kan şekeri yüksekliği, ayağın his, pozisyon ve ağrı duyusu fonksiyonlarını yerine getiren sinirlerinde de hasara yol açıyor. Sinirlerin hasar görmesi, his ile ilgili fonksiyonlarda bozulmaya sebep olurken diyabetli hastaların ayaklarının yaralanma sırasında ağrıyı az veya hiç hissetmemelerine sebep olabiliyor. Diyabetli ayağın başka bir sorunu da enfeksiyonlara karşı direncin azalması. Kan şekeri normal değerinin üzerine çıktığında, beyaz kan hücrelerinin enfeksiyonları meydana getiren mikroplara karşı savaşma kapasiteleri azalıyor. Bu da ayakta meydana gelen enfeksiyonun hızla yayılmasına ve ayağı daha fazla tahrip etmesine sebep oluyor.
Süleymanoğlu, ayakların her gün bakımı, ayakların her gün yıkanması, nasırların ve cilt sertliklerinin giderilmesi, tırnakların bakımı, ayakkabı ve çorap kullanımı, ayakların sıcak veya soğuktan korunması, ayaklarda kan dolaşımını rahatlatmak için günde 2-3 kez, 5 dakika boyunca ayak parmaklarının ve ayak bileklerinin hareket ettirilmesi ve egzersiz ve fiziksel aktiviteler yapılması ile de diyabetli ayakların korunmasının mümkün olacağını sözlerine ekledi.
|