Ekonomi

Kırılganlıklar devam ediyor

Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye masası eski şefi olan ve halen IMF Başkanı Rodrigo Rato’ya danışmanlık yapan Rıza Moghadam, Türkiye’deki olumlu ekonomik performansa karşın, bazı kırılganlıkların devam ettiğinin altını çizdi.

Moghadam ayrıca, Türkiye’nin ekonomide çok önemli bir başarı yakaladığını, bu başarıyı korumak için de ‘’makro ekonomik istikrar ve yapısal ekonomik reformların’’ sürdürülmesi gerektiğini bildirdi.

Rıza Moghadam önderliğindeki bir heyet tarafından hazırlanan ve “Kavşaktaki Türkiye” ismini taşıyan raporuna göre, Türkiye ekonomisindeki kazanımların korunması için sürdürülen politikalardan taviz verilmemesi gerekiyor. IMF Avrupa Bölümü Başkanı Michael Deppler ile Türkiye Masası eski şeflerinden Odd Per Brekk’in de katkıda bulunduğu rapor, Türkiye’yi yakından tanıyan uzmanların tesbit ve tavsiyelerinden oluşuyor.

Moghadam, “Türkiye, 2001 yılından sonra elde ettiği bu kazançları sürdürebilmesi için halen uyguladığı ekonomi politikalarına sıkı sıkıya bağlı kalmalıdır” dedi.

Türkiye’nin Doğu Asya ekonomilerine benzer bir ekonomik büyüme trendi yakaladığını belirten Moghadam, düşen enflasyon ile birlikte bu ekonomik büyüme trendini sürdürme potansiyelinin bulunduğunu da ifade etti.

‘DOLARİZASYON AZALTILMALI’

Türkiye’deki enflasyonla mücadelede en önemli konunun, ‘’beklentiler ve bu beklentilerin tersine çevrilmesi’’ olduğunu belirten Moghadam, Türkiye’deki kırılganlığın daha da azaltılabilmesi ve makro ekonomik alanda daha da başarılı olabilmek için dolarizasyonun azaltılması gerektiğini kaydetti.

Malî sektör reformunu, programın kalbini oluşturduğunu belirten Moghadam, 2000 ve 2001 yıllarındaki krizin temel sebeplerinden birisi olan mali sektörde, önceki yıllardaki gibi bir sıkıntıya düşmemek için malî sektör reformunu sürdürülmesi gerektiğini, bu reformun, reel sektörün güçlenmesine de katkıda bulunacağını vurguladı.

TÜRKİYE’NİN KIRILGANLIKLARI

Türkiye’deki olumlu ekonomik performansa karşın, bazı kırılganlıklarını devam ettiğinin altını çizen Moghadam, olumlu gidişatı tersine çevirebilecek bu kırılganlıkları, “yüksek dış borç ödemeleri, iç ve dış gelişmeler sonucu yatırımcı hissiyatında aniden meydana gelebilecek değişimler neticesinde döviz ve faiz oranlarındaki baskının artması, Türk Lirası’nın değer kaybetmesi, enflasyonla mücadelenin zarar görmesi, bankacılık sisteminin zayıflaması ve ödemeler dengesinin bozulması, ağırlıklı olarak kısa vadeli sermaye ile finanse edilen yüksek cari açık ve işsizlik” olarak sıraladı.

/ ANKARA/WASHINGTON

27.10.2006

Jeotermal enerjide düğmeye basıldı

Her geçen yıl ortalama yüzde 8 oranında artan enerji talebinin yerli kaynaklardan karşılanmasına yönelik çalışmalar doğrultusunda, mevcut jeotermal potansiyelinin ekonomiye kazandırılmasındaki yönündeki girişimler yoğunlaştırıldı.

MTA Genel Müdürlüğünün elinde bulunan jeotermal sahaları ile kuyuların kullanım haklarının, belirlenen program doğrultusunda özel sektöre devredilmesi kararlaştırıldı.

Bu doğrultuda MTA Genel Müdürlüğü, 20 jeotermal sahası ve kuyuların kullanım haklarının özel sektöre devrinde düğmeye bastı. Büyük bölümü Ege bölgesindeki illerde bulunan jeotermal sahası ile kuyuların devrine ilişkin ihaleler, 12 Kasım 2006 tarihinde gerçekleştirilecek.

Türkiye’nin halen 31 bin mw kurulu güçte jeotermal enerji kapasitesine sahip olduğunu belirten Üzer, amaçlarının, 2010 yılına kadar bu kapasitenin yüzde 20 oranındaki bölümünün kullanılması olduğunu söyledi.

/ ANKARA

27.10.2006

Vergide ‘sektörel takip’ dönemi

Adana Vergi Dairesi Başkanlığı, firmaların yazılı kayıtlarıyla fiili durumları arasındaki uyumu araştırmak için, vergi denetimi yapacağı 29 sektör ve bin 478 firmayı belirledi.

Vergi Dairesi Başkanı Fatih Acar, vergi kayıp ve kaçağının yoğun olduğu sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler nezdinde Kasım-Aralık aylarında yapılacak fiili envanter çalışmaları için hazırlıklarını tamamladıklarını bildirdi.

Acar, fiili envanteri çıkarılacak 29 sektör ile bin 478 firmanın belirlendiğini ifade ederek, ‘’Firmaların yazılı kayıtlarıyla fili durumları arasında fark varsa sebebi araştırılacak. Böylece, kaydı envantere dayalı vergi incelemeleri fiili envanter çalışmalarıyla desteklenerek mükelleflerin beyanlarının doğruluğu araştırılacak’’ dedi.

/ ADANA

27.10.2006

Çay üreticileri kaçaktan dertli

Çay Sanayicisi İşadamları Derneği (ÇAYSİAD) Genel Sekreteri Kenan Bilgin, kaçak çayın önünün kesilememesi durumunda Doğu Karadeniz’de çay sektörünün biteceğini söyledi.

“Biz ne dersek diyelim, ne kadar toplantılar, paneller yaparsak yapalım kaçak çay sorununa bir türlü çözüm bulunamadı” diyen Bilgin, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Bu iş nereye kadar gidecek böyle? Görünen o ki, böyle giderse fabrikaları kapatacağız. Bu sektörden binlerce kişi ekmek yiyor. Bu piyasa böyle gitmez. Yetkililer derhal bu konunun üzerine eğilmelidir” dedi.

Türkiye, yaklaşık 767 bin dekar alanda 203 bin üreticisiyle dünya çay üretiminde 5. sırada yer alıyor. Sektörde Çaykur’a ait 46, özel işletmelere ait 230 civarındaki irili-ufaklı yaş çay işleme fabrikası bulunuyor. Bu fabrikaların günlük işleme kapasiteleri 15 bin ton civarında.

/ TRABZON

27.10.2006

Piyasalarda bayram sürüyor

Ramazan Bayramı sebebiyle haftanın ilk üç günü işlem yapılmayan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası dün güne hızlı alımlarla başladı.

Borsa, 5 ay aradan sonra ilk kez 40 bin puanın üzerine çıkarak 1. seansı 40 bin 614 puandan tamamladı. Günün ilk seansında borsada yüzde 2.4’lük yükseliş yaşandı. Döviz ve faiz ise düşerken, serbest piyasada dolar 1,45 YTL, Euro 1,84 YTL’den işlem gördü.

/ İSTANBUL

27.10.2006

Devlet yardımına ‘özel birim’

Vergi teşvikleri dahil devlet yardımlarının koordinasyonu için ‘’özel bir birim’’ oluşturuluyor.

AB ile yürütülen tarama görüşmelerinde, Avrupa Birliği tarafı, devlet yardımları konusunda Türkiye’de bir muhatap kurum bulunmadığını belirtti. AB temsilcileri, bu konuda düzenleyici bir kurum ve AB normları çerçevesinde de standartlar oluşturulmasını istedi. Devlet Planlama Teşkilatı da (DPT), AB’ye uyum çerçevesinde teşkilat bünyesinde Devlet Yardımları Genel Müdürlüğü kurulması için bir Kanun taslağı hazırladı. Taslakta, söz konusu Genel Müdürlüğün bütün devlet yardımlarını koordine etmesi öngörüldü.

Ancak Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı, devlet yardımlarının kendi görev alanlarına da girdiğini belirterek, yardımları düzenleyecek kurumun DPT bünyesinde yer almasına karşı çıktı. Avrupa Birliğinin KDV istisnası dahil bütün vergi teşviklerini, yatırım teşviklerini ve kredi avantajlarını devlet yardımları kapsamında değerlendirdiğine dikkati çeken Maliyeciler ve Hazine bürokratları da Rekabet Kurumu’nun da bu işi üstlenebileceği yorumunda bulundular.

/ ANKARA

27.10.2006

Şekercilerin yüzü güldü

Konya Şekerciler ve Helvacılar Odası Başkanı Ahmet Solmaz, şeker ve lokum üreticilerinin sabırsızlıkla beklediği bayram öncesinde Konya’da 150 tona yakın şeker ve lokum satışı gerçekleştiğini söyledi.

Şeker üreticilerinin Ramazan ve Kurban bayramlarında aşırı talep sebebiyle yoğun bir tempoyla çalıştıklarını ifade eden Solmaz, şunları kaydetti: ‘’Seri şekilde bayram için üretim yaptık. Bayramda beklediğimizin ötesinde bir talep vardı. Şeker ve lokum üreticilerinin sabırsızlıkla beklediği bayram öncesinde 150 tona yakın şeker satışı gerçekleşti. Şimdi de Kurban Bayramı için önümüzdeki hafta başından itibaren ara vermeden imalata devam edeceğiz.’’

/ KONYA

27.10.2006

Çiçekçiler bayramı buruk geçirdi

Merkezi İsviçre’de bulunan Interflora’nın Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Gazi Doğan, bayramda büyük beklentiler içine girdiklerini, ancak umduklarını bulamadıklarını söyledi.

Doğan, şunları kaydetti: ‘’Uzun dönemden beri yaşanan durgunluğun yerini geçici de olsa bayramda hareketliliğe bırakmasını bekliyorduk. Geçmiş yıllarda sevdiklerini ziyarete gidenler mutlaka bize uğrar ve buket yaptırırlardı. Bu bayram yurt genelinde üyelerimizle yaptığımız görüşmede bırakın canlılığı, kepenk kapatma noktasına gelindiğini gözlemledik. Sıkıntılar, bayramda da etkisini sürdürdü. Çiçekçi esnafı olarak, bayramı buruk geçirdik.’’

/ MERSİN

27.10.2006

En çok şikâyet ‘cep’ten

Tüketicilerin en fazla satın aldıkları cep telefonlarından şikâyetçi olduğu bildirildi.

Tüketiciler Birliği Adana Şubesi Başkan Yardımcısı Yakup Kölay, yaptığı açıklamada, kendilerine başvuranların yüzde 70’ini cep telefonlarından şikâyetçi olanların oluşturduğunu belirterek, “Cep telefonu şikâyeti genelde teknik servisten doğan arızaları içeriyor. Bu yüzden tüketiciler 6 ay mağdur edilebiliyor” dedi.

Tüketicinin 30 işgünü doldurduğu zaman telefonunun yerine yeni bir telefon ya da telefonunun parasını geri alma hakkına sahip olduğunu vurgulayan Kölay, ilgili firmanın teknik servisi arızayı giderdikten sonra aynı arıza 3 kez tekrarlarsa tüketicinin yine aynı haklara sahip olduğunu söyledi. Kölay, tüketicinin bu haklarını bilmediği için telefonunu teknik servisten alıp çöpe attığını kaydetti.

/ ADANA

27.10.2006

Asgarî ücret makul olmalı

Bugünlerde yeniden belirlenmek üzere çalışmalara başlanacak olan asgarî ücret ile ilgili tartışmalara tepki gösteren Türkiye Sağlık İşçileri Sendikası Genel Başkanı Mustafa Başoğlu, TÜRK-İŞ Genel Başkanı Salih Kılıç’ın, “Asgarî ücret, en düşük memur maaşı kadar olmalıdır” sözünün işin gereğine uygun olmadığını söyledi.

Başoğlu, “Sayın Kılıç, en aza razı olmak yerine, makul olanı gerçekleştirmeye çalışmalıdır” dedi.

Türkiye’de asgarî ücretin bilimsel verilere göre değil, daha çok işverenlerin hükümete telkin ettiği düşüncelere göre belirlendiğini söyleyen Başoğlu, “İşçi ve işverenin 10 oya sahip olduğu Asgarî Ücret Komisyonu’ndan işçi yararına bir asgarî ücret çıkabilmesi için hükümetin işçi kesiminin isteklerine daha çok özen göstermesi gerekmektedir” diye konuştu.

Ahmet TERZİ / ANKARA

27.10.2006

Çiftçilere sigorta garantisi

Tarım Kredi Kooperatifleri Gaziantep Bölge Birliği Müdürü Veli Çelebi, Devlet Destekli Tarım Sigortası’nda primin yüzde 50’sini devletin ödediğini vurgularken, ‘’Çiftçi, bir paket sigara parasına ürününü bir yıl boyunca sigorta ettirebiliyor. Bu fırsatı iyi değerlendirsinler’’ dedi.

Çelebi, tarım sektörünü tehdit eden risklerin belirli kısmının teminat altına alınması amaçlayan Tarım Sigortaları Kanunu’nun bu yıl Haziran ayında yürürlüğe girdiğini hatırlattı, kanunla çiftçinin ödeyebileceği sigorta primine devlet desteği verildiğini, tazminat ödemelerinin en kısa sürede yapıldığını belirtti.

/ GAZİANTEP

27.10.2006

Yemek Sanayicileri organize sanayi istiyor

İstanbul Yemek Sanayicileri Derneği (İYSAD), sektörde daha fazla katma değer sağlayabilmek için İstanbul’un iki yakasında ‘yemek sanayicileri organize sanayi bölgesi’ kurulmasını istediklerini açıkladı.

İYSAD Başkanı Hüseyin Bozdağ, “Hazır yemek sektörü, 6.5 milyon insanın fiilen yemek yediği, 350 bin çalışanıyla, 1.5 milyon dolaylı istihdamıyla, 4.5 milyar dolar cirosu olan bir sektördür. Hazır yemek sektörü olarak daha fazla katma değer oluşturmak için organize sanayi bölgeleri çatısı altında toplanmak istiyoruz” dedi. Sektörün mevcut durumu ve potansiyeli hakkındaki bir raporu İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkan Danışmanı Prof. Dr. Hüseyin Kaplan’a ilettiklerini ifade eden Bozdağ, yapılan görüşmenin olumlu geçtiğini söyledi.

YENİ ASYA / İSTANBUL

27.10.2006

Bütün haberler