Büyüme rakamlarını değerlendiren sanayici ve işadamlarından bazıları büyümenin ithalata dayalı olduğunu belirtirken, bazılarıda büyüme sürecinin devam ettirilmesi gerektiğini kaydetti.
Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, Türkiye’nin büyümesinin ithalata bağlı bir büyüme olduğunu ifade ederken, ‘’Bu Gayri Safi Milli Hasıla, milli hasıla değil gayri milli hasıladır’’ dedi. İthalata ek olarak Türkiye’nin inşaatla, konutla, konutlara verilen kredilerle büyüdüğünü ifade eden Aygün, sanayide ki yüzde 10,5’e yükselen büyümenin büyemenin olumlu olduğunu ancak sanayideki bu büyümenin ticaret sektörüne yansımadığını söyledi.
TESK Genel Başkanı Derviş Günday da, yaptığı yazılı açıklamada, büyümenin ithalata dayalı olduğunun son derece açık olduğunu belirterek, “İstihdamı artırmayan, piyasalara canlılık getirmeyen bir büyüme, ekonomi literatüründe üretime değil ithalata dayalı büyüme olarak nitelendirilir. Bir büyüme düşünün ki istihdamı artırması gerekirken işsizlik rakamları büyüyor, piyasada canlılık olması gerekirken esnaf ve sanatkarlar siftah dahi yapamıyor. Bu da gösteriyor ki bu büyümenin kökü dışarıdadır” diye konuştu.
Büyüme süreci devam ettirilmeli
Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Ömer Bolat, 18 çeyrektir kesintisiz sürdürülen büyüme sürecinin mutlaka devam ettirilmesi ve geniş halk kesimlerinin bu büyümeden yararlanmasını sağlayacak ortamın oluşturulması gerektiğini bildirdi.
“Bu çerçevede kurların düşmemesi, faizlerin inmesi gerekir’’ diyen Bolat, yeni istihdam imkanları oluşturarak işsizliği azaltabilmek açısından da büyüme trendinin mutlaka sürdürülmesi gerektiğini söyledi.
Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan, açıklanan büyüme rakamlarının ‘’olumlu’’ olduğunu belirterek, ‘’Bu rakamlar, Merkez Bankasının iç talebi baskı altında tutmak için faizleri düşürmeyeceğini gösteriyor’’ dedi.
İstikrarsız büyüme işsizliği çözmüyor
Türkiye Ekonomi Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ercan Uygur, istikrasız büyümenin işsizlik problemini çözmediğin söyledi.
Türkiye Ekonomi Kurumunun düzenlediği ‘’Uluslararası Ekonomi Konferansı’’nın açılışında konuşan Uygur, Türkiye’nin gelişmekte olan ülkeler içinde, büyümesi en istikrarsız ülkelerden biri olduğunu kaydetti. Türkiye’deki büyüme istikrarsızlığının temel nedenlerinden birisinin finansal istikrarsızlık olduğunu,diğer yandan istikrarsız büyüme ve bunun oluşturduğu belirsizliklerin, istihdam artışını çok sınırladığına işaret eden Prof. Uygur, ‘’sürdürülebilir kalkınma başlığı altında bu konuları tartışmak istiyoruz’’ dedi.
Ekonomi aralıksız büyüyor
Türk ekonomisi ikinci çeyrekte yüzde 8.5 büyüdü. Böylece ekonomi 18 çeyrektir aralıksız büyümeye devam etti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ikinci üç aylık dönemde Gayri Safi Miili Hasıla (GSMH) yüzde 8.5, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla yüzde 7.5 büyüdü. Yılın ilk yarısında ise GSMH’de yüzde 7.5, GSYH’de yüzde 7 oranında büyüme gerçekleşti.
İkinci çeyrekte oluşturulan Türkiye’nin GSMH’si cari fiyatlarla yüzde 14.2’lik artışla 91.6 milyar dolar, altı aylık GSMH’si de yüzde 13.6’lık artışla 172.1 milyar doları buldu. Geçen yıl GSMH 360.9 milyar dolar, GSYH de 361.5 milyar dolar seviyesindeydi.
İkinci çeyrekte inşaat yüzde 13.7 ile en hızlı büyüyen sektör oldu. İnşaat daralmaya rağmen yine en hızlı büyüyen sektör olurken, büyümeye en büyük katkıyı ise sanayi yaptı. İlk çeyrekte yüzde 4.5 büyüyen sanayi sektörü, ikinci çeyrekte dalgalanmanın da etkisiyle yüzde 10.5 büyüme kaydetti.
Tarımda yüzde 1.1'lik gerileme
İthalat vergisi yüzde 13.1, ticaret yüzde 7.3, ulaştırma ve haberleşme yüzd 4.3, konut sahipliği yüzde 2.1 büyüme gösterirken, tarımda yüzde 1.1, mali kuruluşlarda ise yüzde 1.3’lük gerileme yaşandı. Tarım sektörü yılın ilk çeyreğinde yüzde 6.2 büyüme kaydetmişti.
Harcama kalemine bakıldığında ikinci çeyrekte özel nihai tüketim harcamaları yüzde 10.1, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 18, gayri safi sabit sermaye oluşumu yüzde 10.9, mal ve hizmet ihracatı yüzde 4.3, mal ve hizmet ithalatı yüzde 10 oranında büyüdü.
|