Otuz yılı aşkındır Türkiye’nin gündeminde olan ve AB ilerleme raporlarında Ankara’nın söz verdiği, 12 Eylül darbesinden kalma siyasî partiler ve seçim sisteminin demokratikleştirilmesi, yine demagoji, saptırma ve çarpıtmalarla ötelenmek isteniyor, kamuoyu oyalanıp yanıltılıyor.
En son, her fırsatta Cumhurbaşkanı’nın “Baraj konusunda bir çalışma yok” diye kesip atmasıyla bunun ilk işâretleri verildi.
Seçmenin tercih hakkını yok eden “seçim barajı”nın düşürülmesi yerine, hiçbir demokratik sisteme yakışmayan, seçmen irâdesini ve temsilde adâleti berhavayla büyük haksızlıklara ve siyasî inkıbaza sebebiyet veren “yüksek seçim barajı” politik çıkarlar uğruna sahipleniliyor.
Oysa geçtiğimiz süreçte, AKP seçim bildirgelerinde, defalarca demokratik ülkelerindekine benzer siyasî sistemin demokratikleşmesi vaadleri verildi. En son 16 Nisan referandumu öncesinde AKP mahfillerince “uyum yasaları”yla sistemin tâdil edileceği taahhüt edildi.
Millet irâdesinin temsilcisi Meclis’in yasama yetkisinin gasbedileceği, yargının “tek şahıs”ın uhdesindeki yürütmenin emrine gireceği ve kuvvetler ayrılığının ortadan kaldırılıp demokrasiyi tehlikeye düşüreceği” ikazları, hep “uyum yasaları”yla düzeltileceği cevabıyla geçiştirildi.
İKTİDAR YORUMCULARI BİLE İTİRAF ETMİŞTİ
Parti genel başkanı da olan Cumhurbaşkanı’nın mevcut siyasi partiler ve seçim sisteminde, “tek seçici” olarak partisinin milletvekili adaylarını da belirlediğinden, Meclis’in yasama, denge ve denetleme işlevinin yok edileceği uyarılarına karşı, “evet”i savunan AKP’ye yakın yorumcular, “yeni sistem”in “uyum yasaları”yla tâdil edileceğini ifâde ettiler.
“Referandumdan hemen sonra sözkonusu düzenlemelerle seçim barajı mâkul bir seviyeye çekilmez, milletvekili adaylarını belirlemede önseçim ve seçmenin istediği adaya “tercih usûlü” getirilmezse, “sistem”in “tek adamlık”la otoriterliğe, hatta diktatörlüğe dönüşeceğini ikrar ettiler.
İtirazlara karşı, başta siyasi partiler ve seçim kanunu olmak üzere, Meclis’in denge ve denetim yetkisini güçlendiren, yargının tarafsızlığını ve bağımsızlığını sağlayan “uyum yasaları”nın âcilen çıkarılması gereğini vurguladılar.
Ne var ki, referandumun üzerinden yedi ay geçtiği halde, sözü edilen düzenlemelerin hiçbirisi yapılmaz, dahası “yeni tüzük”le milletvekillerinin ve muhalefetin söz ve denetim işlevi daha da kısıtlanırken, milyonlarca oyu hebâ eden “seçim barajı”nın sürdürüleceği açığa çıkıyor.
SIĞ SİYASÎ HESÂP VE ÇARPITMALARLA…
Özetle, demokratikleşmenin esası olan siyasetin demokratikleşmesi, verilen onca söze rağmen yine konjonktürel politik çıkarlara kurban ediliyor. “Barajın yüzde üçe indirilmesi” önerisini Meclis’te reddeden siyasî iktidar, kamuoyundan ve AB’den gelen bütün çağrılara rağmen, yeniden az oyla çok milletvekili çıkarma hesaplarıyla, sistemin tâdiline yanaşmıyor.
Ve “seçim sistemini düzeltme” perdesinde çeşitli çarpıtmalar, ince ayar ve kumpaslarla iktidar partisine avantaj sağlayan sakat sistem sürdürülüyor. Darbeden kalma seçim sistemini sığ ve basit oyunlarla değiştirmeyen darbe ürünü partilerin aynı barajın altında kalması akıbetine bakmadan millî irâde hırsızlığının örtülü bir şekilde devam ettirilmesi plânlanıyor.
Oysa gerçek demokratik seçim ve siyasî sistem için, bütün demokratik ülkelerde uygulanan yüzde 3 ve en çok yüzde 5 “seçim barajı”yla yetinilmesi, hâkim nezâretinde kayıtlı üyelerin önseçimi ile oluşan listelerle seçmenin tercih hakkını kullanıp kendi vekilini seçmesi gerekiyor.
Hülâsa, Meclis’in hür olması için öncelikle vekillerin hür olması lâzım. Bediüzzaman’ın bir asır önce dediği gibi, “Mebus hürdür, hiçbir tesir altında olmamak gerektir.” (Münâzarât, 41)