Topkapı Sarayı'nda restorasyonu tamamlanan Saray Mutfakları ve Hamamı, Aşçılar Mescidi, Kalayhane ile Harem Hünkar Hamamı, Valide Sultan Hamamı ve Kuşhane Mutfağı ile peyzaj düzenlemesi tamamlanan Arslanlı Bahçe, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Haluk Dursun'un katılımıyla ziyarete açıldı.

Matbah-ı Amire/Saray Mutfakları

Saray'ın ikinci avlusunda yer alan Saray mutfakları, Marmara Denizi cephesinde yaklaşık 5250 metrekarelik bir alanda 170 metre uzunluğunda bir avlu/sokak etrafında sıralanan yapılardan oluşuyor. Fatih Sultan Mehmed döneminde yine aynı yerde inşa edilen mutfakların mimarisi bilinmemekle birlikte, Aşçılar Camii’ne bitişik ilk iki kubbeli mekanın bu dönemden kaldığı, Kanuni Sultan Süleyman (1520-1566) döneminde Saray nüfusunun artması sebebiyle mutfakların genişletildiği, 1574 yılında çıkan yangından sonra Başmimar Sinan tarafından mutfakların ve koğuş yapılarının yenilendiği ve önündeki sokağın genişletilerek revakların avluya doğru öne alındığı biliniyor. 

Restorasyonu ve teşhir tanzimi tamamlanan Saray Mutfakları (15-18. yüzyıl Saray Mutfağı, 19. yüzyıl Saray Mutfağı ve Helvahane ) 23 Eylül 2014’te ziyarete açılmıştı.

Mutfak Koğuşları

16. ve 17. yüzyılda Saray mutfaklarında çalışan aşçılar, helvacılar, şekerciler ve diğer hizmet grupları için inşa edilen, daha sonra yenilenen koğuşlarda 2013 yılında başlayan restorasyon çalışmaları tamamlanarak pek çoğu ilk kez sergilenen eserlerin bir araya getirilmesiyle oluşturulan üç yeni temayla ziyarete açıldı. 

Bunlardan 'Mutfak Sofra Araç Gereçleri' sergi salonunda yiyecek ve içeceklerin hazırlanması sırasında kullanılan bıçaklar, satırlar, kıyma makinası, bakraç, güğüm gibi yemek hazırlama aşamasında kullanılan mutfak aletlerinin yanı sıra tepsi, sofra altı, sefer tası, sahankur ve benzeri sunum gereçleri yer almaktadır. 

Hünkar ve Valide Sultan Hamamları

16. yüzyılın sonlarında benzer planlara göre çifte hamam olarak inşa edilen, 18. yüzyılın ortalarında yenilenen her iki hamam da bir soğuk, bir ılık ve bir de sıcak bölümden oluşur. Ancak Valide Sultan Hamamı, Hünkar Hamamı’ndan küçüktür. Hünkar ve Valide Sultan Hamamları'nın mermer tabanı altındaki sistem Hünkar Sofası altında da devam ederek bu yapıların ortak ısıtma düzenini oluşturur. Padişahın dairelerini kadınların yaşadığı bölümden ayıran bu hamamlardan Valide Sultan Hamamı, farklı günlerde kadınefendiler, hizmetçiler ve cariyeler gibi farklı sınıflardan kadınlar tarafından kullanılmıştır. Fotoğraf ve belge arşivlerinde yapılan araştırmalar ve restorasyon ilkelerine uygun olarak Ocak 2014 tarihinden itibaren yapılan restorasyon ve konservasyon çalışmaları sonucunda hamamlar ve koridoru eski görünümüne kavuşmuştur.

Kuşhane Mutfağı

Geçmişte depo olarak kullanılan ve 2016 yılında restorasyonu başlatılan Kuşhane Mutfağı ziyarete açıldı. Harem'in 15.yüzyılda inşa edilen ilk bölümünü ve eksenini oluşturan Altınyol’dan girilen Kuşhane Mutfağı, burada çalışan görevlilerin gece-gündüz kalabilmesi için düzenlenmişti.

Arslanlı Bahçe

2014 yılından itibaren peyzaj ve düzenlemesi yapılan Arslanlı Bahçe, yeni düzenleme ile dinlenme, seyir ve etkinlik yeri olarak ziyarete açıldı.

AA