ABD ve Fransa’da eğitim görmüş, uluslararası davalarda uzmanlaşmış olan Av. Ece Güner Toprak, “Çare Başkanlık mı?” isimli bir kitap hazırlamış. Milliyet'deki yazısında kitaba atıf yapan Yaman Törüner, kitaptaki bilgileri özetlemiş.
21 Mart 2017 tarihli Milliyet'de yer alan yazıya göre Av. Ece Güner Toprak'ın tesbitlerinin bir kısmı şöyle:
- Cumhurbaşkanı, meclise karşı sorumlu olmayacak.
- Meclisin elindeki gensoru imkânı tamamen iptal ediliyor. Mevcut Anayasamızda 20 milletvekilinin bile başlatabileceği bu önemli “yürütmeyi denetleme süreci” artık mümkün olmayacak.
- Soruşturma sürecini başlatabilmek için 301 milletvekili, Yüce Divan’a sevk için 400 milletvekili gerekecektir.
- “Uyumlu” olmayan bir meclisi cumhurbaşkanı erken seçime zorlayabilecektir.
- Halkın parasını harcama yetkisi (bütçe yapma yetkisi) artık cumhurbaşkanında. Oysa başkanlık sisteminde, parlamenter sistemde olduğu gibi “cüzdanın gücü” her zaman meclistedir.
- Kararnameler ve kanunlar, hukuki muamele açısından “eşit değerde” olacaktır. İkisinin de sadece Anayasa’ya aykırılığı incelenecektir. Oysa mevcut sistemde kararnameler, kanunlara göre açık şekilde hiyerarşide “alt seviyedir.”
- Cumhurbaşkanı, büyük ölçüde, "Kanun Gücünde Kararnameler”le ülkeyi yönetecektir. Bir günde, hiç tartışılmadan, hiç istişare edilmeden, bir kişinin imzasıyla, ülkeyi derinden etkileyen düzenlemeler yapılabilecektir.
- Cumhurbaşkanı tek başına, takdirine kalmış bir kararla ve hiçbir denetime tabi olmadan, örneğin şu kişileri atayacaktır: Bakanlar, müsteşarlar, bakanlıklardaki daire başkanları, valiler, Merkez Bankası Başkanı, EPDK Başkanı ve üyeleri, BDDK Başkanı ve üyeleri, SPK Başkanı ve üyeleri, Rekabet Kurulu Başkanı ve üyeleri, YÖK üyeleri. Bu atamaların “usul ve esaslarını” da cumhurbaşkanının kendisi belirleyecektir.
- Hukuk devleti, kaliteli, güvenilir ve bağımsız yargı; güçlü kurumsal yapı (liyakat temelinde atanan bir bürokrasi) ve dengeli denetim mekanizmaları (bağımsız kurumlar, güçlü Merkez Bankası, EPDK, BDDK vb.) anlamına geliyor. Bu yapı bozulacak.
Haber Merkezi