Hemen her gün akaryakıta zam gelmesi, buna paralel çiftçinin ekim yapabilmesinin imkânsız hale gelmesiyle oluşabilecek gıda sıkıntısı, gıda ürünlerinde durmayan fiyat artışları, elektrik ve doğal gaz zamlarının faturaları azdırması milleti iyice bunalttı. Ayrıca Ukrayna savaşının bütün bunlara tüy dikmesi ise endişeleri iyice arttırdı.
Ukrayna savaşı sebebiyle bu ülkelerden ithalat yapılamaması, yağ sektöründe endişeye sebep oldu. Yaşanan savaşta her iki ülkeden de hammadde ithal edecek gemilerin Türkiye’ye gelemediğini söyleyen Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği (BYSD) Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, “Yağlı tohumun ton fiyatı şu an 2 bin dolar civarında; ama işlem oluşmadı. Tüketiciye fiyat olarak pek fazla bir şey hissettirmemeye çalışıyoruz” dedi. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Hububat Bakliyat Meclisi Üyesi Tevfik Dinçer ise asıl problemin belirsizlik olduğunu vurguluyor. Dinçer’e göre bu krizin ne kadar devam edeceğini kimse öngöremiyor, tedarikçiler bir süre sonra fiyatların daha da artacağı ve arzda sorunlar yaşanacağı düşüncesi ile piyasaya ürün vermekten kaçınıyor. Bu da yavaş yavaş market raflarında tüketicinin karşısına zam olarak çıkıyor. İstanbul Perakendeciler Derneği (PEDDER İstanbul) Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Güzeldere de raflardaki etikette yazacak olan fiyatın ne olacağı konusunda kimsenin bir şey bilmediğini söylüyor.
Son altı ayda akaryakıta yüzde kaç zam yapıldı?
Benzinin litre fiyatına en son 69 kuruş, motorinin litre fiyatına ise 84 kuruş zam geldi. Ankara’da ortalama 18,08 liradan satılan benzinin litre fiyatı 18,77 liraya, İstanbul’da 17,99 liradan 18,68 liraya, İzmir’de 18,11 liradan 18,80 liraya çıktı. Ayrıca, Ankara’da ortalama 19,01 liradan satılan motorinin litre fiyatı 19,85 liraya, İstanbul’da 18,93 liradan 19,77 liraya, İzmir’de 19,02 liradan 19,86 liraya çıktı. Bu arada, Pazartesi gece yarısından sonra motorine 1 lira 44 kuruş, benzine ise 57 kuruş zam yapılacağı da gelen bilgiler arasında.
TMO buğday alamadı, ekmek fiyatları artar
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Haziran ayına kadar yeterli stokun olduğunu, altı ay sonra ise yeni hasat döneminin başlayacağını belirterek durumun kontrol edilebileceği mesajını veriyor. Ancak geçen haftalarda 435 bin tonluk buğday ihalesi açan TMO, uygun fiyata buğday bulamadığı için alımı 285 bin ton ile sınırladı. Bir önceki ihalede 350 dolara alım yapan TMO, bu ihalede 408-449 dolar aralığında fiyatlarla alım yaptı. Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Artık buğday krizine önlem almak için çok geç kalındı. Yeni ekim de yapılamaz, zaten bu maliyetlerle hiçbir çiftçi de ekmez. Buğday fiyatları artmaya devam edecek. Maalesef, ekmek fiyatlarında ciddi bir artış yaşayacağız” diyor.
İETT: KDV ve ÖTV kalkmalı
İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri (İETT) Genel Müdürü Alper Bilgili, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, akaryakıt zamlarına dikkat çekerek toplu taşımada kullanılan akaryakıttaki KDV ve ÖTV’nin kaldırılması gerektiğini söyledi. Bilgili, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Mazot bugün artık 20 lira sınırına dayandı. Belediyelerin ve özel halk otobüsü, minibüs, hatta taksi esnafının kontak kapatmaya mecbur kalmadan ulaşım hizmeti vermeye devam edebilmesi için, toplu ulaşımda kullanılan akaryakıttaki KDV ve ÖTV âcilen kaldırılmalı.” ifadelerini kullandı.
Hâlâ Polyana ekonomisi
Karar yazarı Oğuz Demir, iktidarın ekonomi yönetimini eleştirirken, “Olumsuzlukların ortasında dahi her şey mükemmel gidecekmişçesine politikalar geliştirdiler, uygulamaya başladılar” dedi. Demir, iktidarın pandemi, enerji fiyatları ve döviz konusundaki iyimser söylemlerini hatırlatarak şöyle devam etti: “Bütün bunların üzerine pandemi bitti mi? Sağlık Bakanlığı’na göre evet. Ama uzmanlara göre hâlâ temkinli olmak lâzım. Ama diyelim ki bitti bitti de turizm gelirleri uçacak mı? Hepimizin aklındaki soru bu. Neden? Eylül 2021’de 8 TL olan dolar bugün 14 TL’nin üzerinde. Petrol 120 dolarla flörtte. Doğal gaz fiyatları uçtu gidiyor. Savaş uzadıkça da her şey daha zor olacak. Enflasyon daha savaşın etkisinin olmadığı dönemde yüzde 55 oldu bile. Bundan sonrası savaş bitene kadar maalesef daha da kötü görünüyor. Peki hükümet hâlâ daha kötüsüne hazırlıklı olduğuna dair bir mesaj veriyor mu? Maalesef hayır! Bizim dünyamız hâlâ Polyana dünyası! Hal böyle olunca bizim ekonomimiz de Polyana ekonomisi!”