Dünyanın en eski alışveriş merkezlerinden biri olarak bilinen İstanbul Kapalıçarşı’da mağazalar turizmde yaşanan sıkıntılar nedeniyle teker teker kepenk indiriyor. İşlerin iyi olduğu dönemde günde 500 bin kişinin ziyaret ettiği Kapalıçarşı’da esnaf artık siftah bile yapamıyor. 3 bin 600 dükkandan 600’e yakını kapanırken, ay sonunda bu rakamın 1000’i, yıl sonunda ise 1500’i bulması bekleniyor.
Turizmdeki düşüş Türkiye’nin alışveriş merkezlerini vurmaya devam ediyor. Önce İstanbul Beyoğlu İstiklal Caddesi sonra alışveriş merkezleri (AVM) şimdi de tarihi Kapalıçarşı’da mağazalar teker teker kapanıyor. Hürriyet'ten Ceyhun Kuburlu'nun haberine göre, yoğun sezonda günde 500 bin kişinin ziyaret ettiği Kapalıçarşı’da esnaf siftahsız dükkan kapatıyor.
Hanların içindeki dükkanlarla beraber 3 bin 600 iş yerinin bulunduğu Kapalıçarşı’da 600’e yakın dükkanın kapandığını anlatan Kapalıçarşı Esnaf Derneği Başkanı Hasan Fırat, “Bu rakam ekim ayı sonunda 1000’e çıkacak. Ancak birçok kiracının sözleşmesi yıl sonunda bitiyor. Eğer kiralar düşmez ise yıl sonunda kapanan dükkan sayısı 1500’ü bulur” dedi.
Kruvaziyer azaldı
İlk 8 ayda Türkiye’ye gelen turist sayısının yüzde 30 düşmesine işaret eden Hasan Fırat, “Bizi asıl zora sokan kongre turizmi ve kruvaziyer gemilerinin azalması oldu” dedi. Fırat, şu değerlendirmeyi yaptı: “Kruvaziyer gemileriyle İstanbul’a gelen binlerce turist için Kapalıçarşı vazgeçilmez bir mekandı. Ancak bu gemilerin sayısı bu yıl azaldı. Ayrıca kongre turizminde de birçok iptal yaşandı. Tüm bunlar esnafı zora soktu. Esnaf ‘bugünlerde geçer’ diye beklerken 15 Temmuz’da yaşanan darbe girişimi yaşandı.”
Kuyumcu ve çantacılar
Kapalıçarşı’ya gelen ziyaretçilerin önemli bir bölümünün yabancılardan oluştuğunu anlatan Hasan Fırat, “En çok hediyelik eşya, çanta ve deri dükkanları ile kuyumcular dükkan kapattı. Hediyelik eşya alıcılarının yüzde 90’ı turistlerdi. Turistler gelmeyince bu dükkanlar hiç iş yapamaz hale geldi. Kapalıçarşı’da 1000’e yakın kuyumcu bulunuyordu. Bu sayı 600’e indi. Birçok dükkanın kira sözleşmesi yıl sonunda tamamlanıyor. Çıkmak isteseler bile dükkan sahibi parayı istiyor. Bu yüzden de henüz dükkanları kapamadılar ama sözleşmeleri de yenilemediler” dedi.
Dünyanın en eski çarşısı
Kapalıçarşı Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kökler ise şu değerlendirmeyi yaptı: “Kapalıçarşı, İstanbul’a gelen turistlerin uğramadan geçmediği, dünyanın en eski çarşı unvanına sahip bir yerdir. Ülkemizde yaşanan üzücü olaylardan dolayı, en çok etkilenen sektörlerin başında turizm gelmektedir. Kapalıçarşı esnaflarımız yaşanılan bu zor günleri atlatmak için sıkıntılı ve siftahsız günler geçirmektedir. En işlek caddelerde kepenkler kapanmaya başlanmıştır. Ülkenin bu zor günleri atlatmasıyla ve turizmin tekrar canlanmasıyla Kapalıçarşı da eski hareketliliğine ve canlılığına tekrar kavuşacaktır.”
Çalışan sayısı 10 bin azaldı
Bir kaç yıl öncesine kadar Kapalıçarşı’da dükkan açmak isteyen bir yatırımcının hava parası ödemesi gerektiğine dikkat çeken Hasan Fırat, şu bilgileri verdi: “Hava paraları 100 bin dolarları buluyordu. Ancak bugün kepenk kapatan bir dükkanın yerine yeni kiracı bile bulunamıyor. Aylardır boş olan dükkanlar var. Aidatını ödeyemeyen kiracılar var. 25 bin kişi çalışıyor. Bu rakam yoğun sezonda burada çalışan sayısı 35 bine kadar çıkıyordu. Bugün esnaf çalışanının haftalığını bile ödeyemiyor.”
Kiralarda indirim yapılması gerekiyor
Kapalıçarşı’da 60 yıldır dükkanı bulunduğunu söyleyen Paşa Hediyelik Eşya’nın sahibi Fazıl Kaçar, şunları anlattı: “Şimdiye kadar böylesini görmedik. Kapalıçarşı’da esnaf ve çalışandan başka kimse yok. Bir zamanlar insanlar içeriye girmek için girişte sıraya giriyordu. Dükkan sahiplerinin kiralarda indirime gitmesi gerekiyor. Bugün çalışanlarımızın maaşını bile ödemekte zorlanıyoruz. Birçok alışveriş merkezi markalara kira indirimleri yapıyor. Bu artık Kapalıçarşı’da da yapmak lazım” dedi.
‘İhya Projesi’nı hayata geçirdi
Kapalıçarşı Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Kökler, uzun süredir üzerinde çalıştıkları ve Kapalıçarşı Restorasyon Projesi ile birlikte hayata geçirmek istedikleri Kapalıçarşı’yı İhya Projesi hakkında da şunları söyledi: “Kapalıçarşı yönetimi olarak ticaretin geliştirilmesi, değişen alışveriş kültürüne karşı rekabetin arttırılması, bu alanda kültür ve tanıtım faaliyetlerinin yaygınlaştırılması için gerekli çalışmaları yapmaya devam ediyoruz. Kapalıçarşı zaten bir dünya markasıdır. Bizim amacımız bu dünya markasını ön sıralara taşımak ve Kapalıçarşını’nın ülkemizin tüm şehirlerinde örnek alınabilecek bir kültür, ticaret, tarih ve turizm merkezi olabilmesini sağlamaktır” dedi.