Türkiye'nin dış ticaretinde önemli bir paya sahip ve başlıca ihraç pazarlarından biri olan ABD'ye ihracatı 2014 yılında 6,3 milyar dolara yükselirken, ABD'den ithalatı 12,7 milyar dolara çıktı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle oluşturulan 2014 yılının aralık ayına ilişkin geçici dış ticaret verilerine göre, ABD, ocak-aralık döneminde Türkiye ihracatı içinde yüzde 4'lük bir paya sahip oldu.

ABD, Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında Almanya, Irak ve İngiltere'nin ardından 4. sırada yer alırken, en çok ithalat yapılan ülkeler sıralamasında da Çin, Almanya ve Rusya'nın ardından yine 4. sırada yer aldı. 

Türkiye'nin geçen yılın ocak-aralık döneminde ABD'ye ihracatı önceki yıla göre yüzde 12,5 artarak 6 milyar 345 milyon 64 bin dolara yükselirken, ABD'den ithalatı ise yüzde 1 artarak 12 milyar 727 milyon 481 bin liraya çıktı. 2013 yılında, Türkiye'nin ABD'ye ihracatı 5 milyar 640 milyon 247 bin dolar, ithalatı ise 12 milyar 596 milyon 170 bin dolar olmuştu.

Türkiye'nin ABD'ye geçen yılın aralık ayında ihracatı ise önceki yılın aynı ayına göre yüzde 33,6 artarak 722 milyon 264 bin dolara yükselirken, ABD'den ithalatı ise yüzde 6,8 artarak 1 milyar 115 milyon 616 bin liraya çıktı. 2013 yılı aralık ayında, Türkiye'nin ABD'ye ihracatı 540 milyon 817 bin dolar, ülkeden ithalatı ise 1 milyar 44 milyon 289 bin dolar olarak gerçekleşmişti.

"Yeterli değil"

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Ömer Cihad Vardan, Türkiye ekonomisinin ihracata dayalı büyüme stratejisi kapsamında ihracatını artırmayı hedeflediği önemli pazarlardan birinin ABD olduğunu belirterek, "Türkiye'nin ABD'ye yaptığı ihracatta geçtiğimiz yıl önemli bir gelişme görülmüştür. Ancak dış ticaret dengemiz açısından bu gelişme maalesef yeterli değildir" dedi.

Türkiye'nin, dünyanın en büyük ithalatçı ülkelerinden olan ABD'ye ihracatının daha hızlı artması ve dış ticaretinin dengelenmesinin en büyük arzuları olduğunu aktaran Vardan, bu bağlamda DEİK olarak gerek eyalet bazında gerekse sektörel bazda ihracatı artırma çalışmalarının sürdüğüne dikkati çekti.

Vardan, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Özellikle ABD ile ekonomik ilişkilerde Aralık 2009 iki ülke arasında imzalanan Ekonomik ve Ticari Stratejik İşbirliği Çerçevesi (ETSİÇ) bu anlamda atılan önemli bir adım olmakla birlikte ikili ticaretimizde dengenin sağlanması hedefleniyor. Ancak bu günlerde hepimizin gündemini meşgul eden en önemli konu; görüşmeleri sürmekte olan Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklık Anlaşması (TTIP) anlaşmasının sonucunun ne olacağı. Çünkü bunun nereye varacağı bugün için, bizim hem ABD ile hem de AB ile dış ticaretimizi olumlu ya da olumsuz etkileyecek en önemli unsur. Öte yandan, ABD'ye yönelik ihracatımızı artırmaya gayret ederken katma değerli ürün yelpazesinin çeşitlendirilmesi de aynı şekilde önem arz ediyor. Zira ABD'den ithal ettiğimiz kalemlerde de katma değeri ve teknolojik değeri yüksek ürünler dikkati çekiyor."

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi ise ABD'ye en fazla çelik, otomotiv, savunma ve havacılık sanayii, hazırgiyim ve konfeksyion ve tütün sektörlerinde ihracat yapıldığını belirterek, "ABD diğer gelişmiş ülkelere nazaran daha iyi bir tablo sergiliyor" dedi.

ABD'de ekonomik aktivitenin ivme kazandığını ve istihdam piyasasının iyileştiğini vurgulayan Büyükekşi, "Bunlar ihracatımıza da olumlu olarak yansıyor. Diğer taraftan da Avro Bölgesi'ndeki zayıflık ve avro/dolar paritesindeki gerileme ile ihracatçılarımızın daha çok dolar ile ihracat yapılan bölgelere yöneldiğini görüyoruz" diye konuştu.

 Büyükekşi, gelecek dönemde de bu eğilimin devam edeceği öngörüsünde bulunarak, "Nitekim, bu hafta başında açıkladığımız İhracatçı Eğilim Anketi 2014 yılı 4. çeyrek ve 2015 ilk çeyrek beklentileri sonuçlarına göre, 2015 1. Çeyreğinde İlk Kez Girilmesi Planlanan Ülkelerde, ABD genelde ve ilk 500'de ikinci sırada yer alırken, ikinci 500'de ise ilk sırada yer alıyor" bilgisini verdi.

Kuzey Amerika'ya ihracat arttı, ithalat azaldı

Geçen yıla ilişkin Türkiye'nin ülke gruplarına göre dış ticaret rakamlarına bakıldığında ise Kuzey Amerika'ya ihracat önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10,9 artarak, 7 milyar 297 milyon 582 bin dolara yükselirken, Güney Amerika'ya ihracat yüzde 12,9 azalarak, 1 milyar 852 milyon 922 bin dolara düştü. Türkiye'nin Orta Amerika ve Karayipler bölgesine ihracatı ise 2014 yılında yüzde 6,6 azalışla 938 milyon 213 bin dolara geriledi.

Türkiye'nin geçen yıl Kuzey Amerika'dan ithalatı da yüzde 0,8 azalışla 13 milyar 834 milyon 913 bin dolar, Güney Amerika'dan ithalatı yüzde 7,3 artışla 3 milyar 934 milyon 733 bin dolar oldu. Söz konusu dönemde Türkiye'nin Orta Amerika ve Karayipler bölgesinden ithalatı ise yüzde 17,5 azalarak 1 milyar 123 milyon 835 bin dolar oldu. 

Bu arada, Türkiye'nin 2014 yılında toplam ihracatı, bir önceki yıla göre yüzde 3,9 artarak 157 milyar 715 milyon dolara çıktı. Aynı dönemde ithalat ise yüzde 3,7 azalarak 242 milyar 224 milyon dolar olarak hesaplandı.

AA