Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu'nun (SMDK) ABD ve BM Özel Temsilcisi Necib Ghadbian, Suriye'de savaş suçlularının hesap vermemesinin "öldürme yetkisi" olarak algılandığını belirterek "Savaş suçu ve insanlığa karşı suçların faillerinin hesap vermesi için her türlü imkanı değerlendireceğiz" dedi.

Uluslararası toplumun Suriye'de işlenen savaş suçlarının faillerini yargı önüne çıkaramamasına tepkiler artarak devam ederken, aşırılık yanlısı gruplar zemin kazanıyor.

Sivil toplum kuruluşlarının ve insan hakları örgütlerinin raporlarına ve rejimin hapishanelerinden sızdırılan işkence fotoğraflarına rağmen BM Güvenlik Konseyi'ndeki görüş ayrılıkları, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin konu için yetkilendirilmesini engelliyor.

SMDK'nın ABD ve BM Özel Temsilcisi Necib Ghadbian AA muhabirine yaptığı açıklamada, Suriye rejiminin ağır silahlarla sivillerin yaşadığı bölgelere saldırdığını, hapishanelerde muhalif tutuklulara işkence ettiğini ve öldürdüğünü belirterek "Sadece geçen ay rejim 84 kişiyi hapishanede öldürdü. Bu insanlığa karşı suçtur" dedi.

'IŞİD'e zemin sağlanıyor'

Rejimin geçen yıl 30 binden fazla kişiyi öldürdüğünü ve bunların büyük kısmını sivillerin oluşturduğunu ifade eden Ghadbian, "Suriye'de rejim ve diğer aşırı gruplar, işledikleri suçların hesabı sorulmadığı müddetçe insanlığa karşı suç işlemeyi sürdürecekler ve bu sorun çözülemeyecek" uyarısında bulundu.

Necib Ghadbian, Suriye'de "dokunulmazlığın" aşırılık yanlısı gruplara alan açtığını da vurgulayarak "Hesap sorulmayanlar öldürme yetkisi almış gibi davranıyor. Rejim on binlerce kişiyi hapishanelerde öldürdü ve sorumlulara hiçbir şey olmadı. Rejim bu kadar korkunç suçları işlemeseydi IŞİD, benzer katliamları gerçekleştirecek zemin bulamazdı" ifadesini kullandı.

'Alternatif hesap sorma mekanizmalarını değerlendiriyoruz'

Ghadbian, BM Güvenlik Konseyi'nin sorumluluğunu yerine getirmede başarısız olduğunu hatırlatarak uluslararası toplumun üzerine düşen sorumluluğu "ciddi biçimde" yerine getirmesini istediklerini kaydetti.

Rusya ve Çin'in Suriye'de işlenen savaş suçlarının Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne sevk edilmesini BM Güvenlik Konseyi'nde engellediklerini vurgulayan Ghadbian, BMGK dışındaki seçeneklerin de değerlendirilebileceğini söyledi.

Bu seçenekler arasında "Uluslararası insancıl hukuka değer veren ülkelerle" bir komisyon kurulması ya da uluslararası temsil gücü olan bir "Suriye mahkemesi" kurulması gibi alternatiflerin müzakere edildiğini anlatan Ghadbian, "Savaş suçu ve insanlığa karşı suçların faillerinin hesap vermesi için her türlü imkanı değerlendireceğiz" diye konuştu.

'Mistura bize bu cani rejimin varil bombası kullanımını nasıl engelleyeceğini göstersin'

Ghadbian, BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'nın çalışmalarını da değerlendirerek bu çabalara şans verilmesi gerektiğini düşündüklerini söyledi.

Nerede ve nasıl olursa olsun çatışmaların durmasının önemine değinen Ghadbian, şöyle devam etti:

"Ancak bu süreç çok uzadı. Mistura, Halep'te bazı bölgeleri bu anlaşmanın dışında tutmaya çalışıyor. Ve biz kendisine çok destek verildiğini göremiyoruz. Suriye'de siyasi çözüm planı getirecekseniz BMGK'nın desteğiyle bunu yapmanız lazım. Biz katliamları durduracak, kentlerdeki kuşatmaları kaldıracak, tutukluları serbest bırakacak her türlü plana destek veririz" diye konuştu.

Planın yeterli desteği bulamadığını ifade eden Ghadbian, henüz Mistura'dan somut bir eylem de göremediklerini belirtti.

Ghadbian, Mistura'nın uluslararası topluma "Esed'le diyaloğa girmesi" konusundaki taleplerini de değerlendirerek "Mistura, sorunun tüm taraflarıyla diyalog içinde olmak zorunda" dedi.

"Biz kendisini anlıyoruz" diye konuşan Ghadbian, "Ama bize bu cani rejimin varil bombası kullanımını nasıl engelleyeceğini göstersin. Bizim bunu görmeye ihtiyacımız var. Biz ve uluslararası toplum için Esed meşruiyetini kaybetti ve Suriye'nin geleceğinin bir parçası olmayacak" ifadesini kullandı.

'Halkın arzusu temelinde ilerlememiz gerekiyor'

Türkiye'nin BM Daimi Temsilcisi Halit Çevik de AA muhabirine yaptığı açıklamada, Suriye'deki suçların faillerinin cezalandırılması için birinci sorumluluğun BM Güvenlik Konseyi'nde olduğunu söyledi.

Ancak BMGK'nın bu sorumluluğu yerine getirmemesi halinde diğer seçeneklerin de değerlendirilebileceğini kaydeden Çevik, "Hesap verilebilirlik ilkesinin işletilebilmesi için hükümet dışı kuruluşlar, dernekler, Suriye Ulusal Koalisyonu'nun kendisi var. Onların öngördüğü, arzu ettiği yolda, Suriye halkının arzusu temelinde hep birlikte ilerlememiz gerekiyor" dedi.

AA