Cebelitarık, “Küçük, ama etkisi büyük bir ülke” olarak dikkati çekiyor. Avrupa kıt’asının Akdeniz’e uzanan üç yarımadası’ndan biri olan İber yarımadası’nın neredeyse en güney ucunda yer alan Cebelitarık, bir İngiliz toprağı. Bir zamanlar üzerinde güneşin batmadığı Büyük Britanya İmparatorluğu’nun terk edemediği denizaşırı topraklarından, üstelik Avrupa’da!
Cebelitarık 6,5 km kare büyüklüğünde bir yarımada. En yüksek tepesi 426 metre. Atlas Okyanusu’yla Akdeniz’i birbirine bağlayan ve aynı adı taşıyan boğaza hâkim. 1704 yılında Habsburg hanedanı adına İspanya taht savaşına müdahale eden İngiliz-Hollanda birlikleri tarafından işgal edilmiş ve o günden beri de kraliçeye bağlı “denizaşırı” bir İngiliz toprağı. Londra-Cebelitarık arası havadan 1757 km, karadan 2380 km.
DÜNYANIN PAYLAŞILAMAYAN BOĞAZI
1713 yılında imzalanan ve Cebelitarık’ı “sonsuza kadar” Büyük Britanya’ya bırakan Utrecht anlaşmasını sorgulayan İspanya’nın tüm çabalarına rağmen İngiltere bu yarımadayı bırakmak niyetinde değil. Hatta İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılma kararının (Brexit) ardından alevlenen tartışmalarda İngiltere tarafı “Falkland Savaşı”nı örnek gösterdi. “Cebelitarık’ın egemenliği değişmedi ve değişmeyecek” diyerek “Cebelitarık ve Birleşik Krallık halklarının açık onayı olmadan bu durumun değişmeyeceğini” açıkça belirtti. Yani İngiltere’nin bu stratejik deniz aşırı toprağını bırakmaya hiç niyeti yok. Avrupa Birliği ise İngiltere’nin birlikten ayrılmasından sonra Cebelitarık üzerinde İspanya’nın söz sahibi olması gerektiğini savunuyor.
TARIK BİN ZİYAD’IN CEBELİTARIK’I
İslâmiyet Arap Yarımadası’ndan bütün kuzey Afrika’ya doğru yayılmıştı. 711 yılında, Kuzey Afrika ile şimdiki İspanya’nın tam burun buruna geldiği yerdeki Ceuta, Vizigot Kontu Julian’ın hâkimiyeti altındaydı. Vizigotlar, Romalıları yenerek, bütün İber Yarımadası’nı ele geçirmişti. Zayıf ve parçalanmışlardı. Müslüman Araplar tarafından Ceuta’da kuşatılan Julian, onları karşı tarafta kolayca yok edebileceğini düşünerek, İber Yarımadası’na çıkmaya ikna etmişti. Böylece kendi adamlarını da karşı kıyıya geçirerek kurtaracağını düşünmüştü. Tanca Valisi Berberi Tarık bin Ziyad, birlikleriyle Julian’ın gösterdiği Tarifa yerine Algeciras’a çıkmaya çalışmış, ama başarısız olmuştu. Bunun üzerine kendi adını verdiği Jebal Tarık (Tarık’ın Dağı) Yarımadası üzerinden Endülüs’e çıkarak İber Yarımadası’ndaki Müslüman egemenliğini başlatmıştı. Cebelitarık kayalığına da bir kale yaptırmıştı.