“Diabetes insipidus” tıpkı diyabet hastalığı gibi, ancak diyabetten farklı olarak kan şekeri seviyesiyle ilgisi bulunmuyor.
Halk arasında şekersiz şeker hastalığı olarak bilinen “diabetes insipidus” tıpkı diyabet hastalığı gibi çok su içme ve çok idrara çıkma şeklinde belirti veriyor. Ancak diyabetten farklı olarak kan şekeri seviyesiyle ilgisi bulunmuyor. Nadir görülen bir hastalık olsa da, erken yaşlarda daha sık görüldüğü için çocuklara dikkat edilmesi gerekiyor. Memorial Şişli Hastanesi Endokrinoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Yavuz Yalçın, şekersiz şeker hastalığı ve belirtileri hakkında bilgi verdi.
Çocuğunuz sık sık idrar kaçırıyorsa uzmana danışın
Şekersiz şeker hastalığı 3 tipte görülmektedir. En yaygın görülen “santral diabetes insipidus” adı verilen tipte beyindeki hipofiz bezinden salgılanan ve suyun böbreklerde tutulmasında görev alan antidiüretik hormonda (ADH) eksiklik varsa şekersiz şeker hastalığı görülmektedir.
İkinci tip şekersiz şeker hastalığı böbrek kaynaklı olmaktadır. ADH hormonu hipofiz bezinde üretilir, fakat böbrekte etki gösteremez. Üçüncü tip şekersiz şeker hastalığı ise gebelerde görülmektedir. Genellikle gebeliğin son 3 ayında yaşanabilmektedir. Plasentada üretilen bir enzim ADH hormonunun parçalanmasına neden olarak geçici şekersiz şeker hastalığına sebep olmaktadır. Büyük oranda hamileliğin sona ermesiyle şekersiz şeker hastalığı da iyileşmektedir. Şekersiz şeker hastalığı bazen hastada hiçbir sorun olmamasına rağmen çok sık su içme dolayısıyla çok sık idrara çıkma belirtileri olan psikojenik polidipsi adı verilen hastalıkla karıştırılabilmektedir. Günde 4-5 litrenin üzerinde su içilirse böbrek fazla suyu atmak için idrara çıkacaktır. Problem çok su içmekten kaynaklanır ve psikolojik temellidir. Hipofiz kaynaklı şekersiz şeker hastaları geceleri çok idrara çıkarlar. Psikojenik olanlar ise geceleri idrara çıkmazlar. Ayrıca aşırı soğuk ya da buzlu su, susama merkezini daha iyi kontrol altına aldığı için hipofiz kaynaklı şekersiz şeker hastaları, soğuk ve buzlu su içmek ister. Hipofiz kaynaklı şekersiz şeker, en sık çocuklarda ve genç erişkinlerde görülmektedir. Bu nedenle ailelerin; çocuk çok susuyorsa, çok sık idrar yapıyorsa, gece idrar kaçırıyorsa, kilo kaybı ve gelişme geriliği varsa mutlaka uzmana başvurmaları gerekmektedir.