Bilim insanları, milyonlarca migren hastasının ıztırabını dindirmek için yıllardır çalışmalar yapıyor. Ağrıların genetik izini süren araştırmacılar, iklim şartları ile migren arasında bir bağ olabileceği sonucuna vardı. Migren nöbetlerini tetikleyen unsurlar hayli geniş bir yelpazeye yayılıyor ve bilimsel açıdan henüz tam olarak aydınlatılabilmiş değil.

DW’de yer alan habere göre, Almanya’nın Leipzig şehrindeki Max Planck Enstitüsü Araştırma Merkezi tarafından yapılan bilimsel bir çalışmada, dayanılmaz baş ağrılarının sebeplerine dair önemli ipuçlarına rastlandı. “PLOS Geneticis” adlı bilimsel derginin son sayısında yer alan bir makaleye göre, soğuk iklime uyum sağlama sürecindeki genetik bir değişim, migreni tetikleyebiliyor.

4 kadından biri migren

Örneğin Almanya’da her gün yaklaşık bir milyon kişi migren nöbeti geçiriyor. Alman Migren ve Baş Ağrısı Topluluğu ile Nöroloji Birliği’nin ortak araştırmasına göre, migrenden şikâyet eden kadınların oranı yüzde 25’lere kadar yükselmiş durumda. Erkeklerde ise bu oran yüzde 10 dolayında. 2015 yılına ait “Türkiye Baş Ağrısı ve Migren Epidemiyolojisi Çalışması” verilerine göre ise Türkiye’de 18-65 yaş arasındaki kişilerde migren ağrısı görülme sıklığı yüzde 16,4. Bu da ortalama her yedi kişiden birinde migren olduğu ve yaklaşık 12 milyon migren hastasının bulunduğu anlamına geliyor. Araştırmaya göre kadınlarda migren oranı yüzde 24,6, erkeklerde ise yüzde 8,5 düzeyinde. Bu verilere göre Türkiye’de her 4 kadından ve her 12 erkekten birinde migren görülüyor.

O gen, TRPM8 geni mi?

Vücudumuzu kaplayan en üst katmanın altında bir çeşit duyu algılayıcısı olarak görev yapan “deri reseptörleri” adlı moleküllerin temel yapı taşını, TRPM8 geni oluşturuyor. Bu reseptörler, vücudumuzun ısı değişikliklerine daha kolay uyum sağlamasında hayati bir görev üstleniyor.  Bu genin yoğunluğu kuzeye, yani daha soğuk bölgelere gidildikçe son 25 bin yılda bariz şekilde arttı.

Soğuk iklime sahip ülkelerde migrenin daha yaygın görüldüğü  gerçeğinden yola çıkan araştırmacılar, TRPM8 geni ile migren nöbetleri arasında doğrudan bir bağ olabileceğini düşünüyor. 

Soğuk migreni tetikliyor

Migren, neredeyse insanlık tarihi kadar eski bir hastalık. İlk insanlar, Afrika kıt’asının sıcak iklimini terk edip daha soğuk olan kuzeye doğru göç ettiklerinde, yeni iklim şartlarına uyum sağlamaları için belirli bir gen onlara yardım etti. Ancak bu uyum sürecinde vücutta genlerin yapı taşlarında da değişim meydana geldi. Bu da migren adı verilen baş ağrısı türünü de ortaya çıkardı.