Bediüzzaman’ın atıfta bulunduğu meşhur şahsiyetler (4)

Risâle-i Nur Külliyatı’nda (RNK) adı geçen şahsiyetlerin, “Risâle-i Nur’un bakış açısıyla” takdim edildiği bir ansiklopedi.

“Risâle-i Nur’un bakış açısıyla” dedik... Yazılarımızı takip edenler bilir; “Risâle-i Nur mantığı”yla (“Risâle-i Nur ışığında,” “Bediüzzaman’ın görüşleri ışığında” vb.) hazırlanan, keza Risâle-i Nur ve onun müellifi Üstad Bediüzzaman Said Nursî Hazretleri hakkındaki eserleri cidden önemsiyoruz! Bu bakımdan, kıdemli “Yeni Asya” okuyucularının hatırlayacağı üzere, unutulmaz “’Enstitü’ sayfasının meyvesi” olan işbu esere emeği geçenleri tebrik ediyoruz. Söz konusu sayfada neşri yılları bulan (2000-2007) seri (“Portreler”/”Rehber Şahsiyetler” vs.), ennihayet kitaplaştırılmış…

Eser üç ciltten (1. cilt 504, 2. cilt 496 ve 3. cilt 488 sayfa) meydana geliyor. A-F grubu isimlerini muhtevî birinci ciltte 114, F-M grubu isimlerini içine alan ikinci cilt ile M-Z grubu isimlerini ihtiva eden üçüncü ciltte 113’er kişi olmak üzere toplam 340 şahsiyetin hayatı, Üstad Bediüzzaman açısından anlatılmış. Yazıların hemen başında, Üstad’ın söz konusu kişilerle ilgili ifadelerine, kaynak gösterilerek yer verilmiş.

Seri-eserde kimler yok ki? RNK’da adı geçen peygamberler, sahabiler, veliler, mezhep imamları, âlimler, din adamları, filozoflar, ilim adamları, hükümdarlar, devlet adamları (politik-askerî liderler), müellifler, kâşifler/mucitler, san'atkârlar, Nur Talebeleri vb. önemli insanlar, eserde biyografileriyle yer buluyor.

Şimdi de küçük notlar (sırayla):

*Ön kapağına nedense cilt no’su konmayan ciltler ancak kapak resimlerinin farklılığıyla birbirinden ayırt edilebiliyor.

Keza sırt ve ön kapaklara, iç kapaklarda olduğu üzere, alfabetik eserin her bir cildinin muhtevî olduğu harf grubu da nedense yazılmamış.

*Her üç ciltte de aynı metnin kullanıldığı ”Takdim”de, eserin toplam sayfa sayısının “1500’den fazla” olduğu belirtiliyor; hâlbuki bu sayı—aşağıdaki künyede de görüleceği üzere—daha az: 1488…

*Toplam 340 şahsiyetin biyografisinin bulunduğu seri-eserde, yine toplam 83 kişinin fotoğrafı ya da portresi (tablo) kullanılmış (c. 1’de 26 kişi, c. 2’de 24, c. 3’te 33)—Tahmin edileceği gibi, resimleri olmayanların önemli kısmı eski devirlerde yaşamış olanlar…

*Biyografilerin girişlerindeki RNK kaynaklı iktibaslarda söz konusu şahısların isimlerinin en azından “stil” bakımından (siyah, italik, altı çizgili olarak) metinde seçilmesinin sağlanmamış olması dikkat çekici.

*RNK kaynaklı iktibasların bazılarında ilgili şahsın ismi geçmiyor: Cemal Paşa, Gustave Le Bon, Marmaduke Pickthall, Maurice Bucaille, Thomas Arnold, Ziya Nur Aksun… Ancak bunların, “bir şekilde atıfta bulunulmak” suretiyle Risâle’de yer bulduğu anlaşılıyor.

*Maalesef yanlış resim kullanımı var: Ali Suavi’nin yerine Sultan II. Abdülhamid’in resmi (c. 2-s. 156) konmuş.

*Redaksiyon hataları dikkat çekiyor. Örnek 1: c. 1-s. 29’da ve c. 2-s. 375’te metin içinde “Dipnot yap.” ibaresi unutulmuş (dolayısıyla, sayfanın altında dipnot yeri ayrılamamış). Örnek 2: c. 1-s. 103’te 4, 5 ve 6 no’lu, c. 2- s. 95’te 1 ve 2 no’lu, c. 3- s. 167’de 5 no’lu (ayrıca muhtelif sayfalarda “*” [yıldız] biçimindeki) dipnotların metinleri kayıp!

Keza RNK’dan yapılan bir iktibas, konunun başında tekraren (c. 1-s. 188) kullanılmış.

Hakeza Örnek 1: “Artık kendi ahlâkî ve entelektüel ‘salvation’larını” ibaresindeki “yabancı” kelimenin (c. 3-s. 25) ne mânâya geldiği belirtilmemiş. Örnek 2: Muhammedü’l-Bakır’ın imamet vazifesinin “yaklaşık 19 yıl” mı, yoksa “20 yıla yakın” mı olduğu (c. 3-s. 27-29) çözülemiyor. Örnek 3: “İlmiyle insanlığa faydalı olan bir âlim, bin abitten daha üstündür. Böyle bir âlimin vefatına şeytan, bu yetmiş abidin vefatından daha fazla sevinir.” ifadesinde abitlerin sayısında tenakuz olduğu (c. 3-s. 29) görülüyor. Örnek 4: Verilen bilgilerden, Ankara (eski) valisi Nevzat Tandoğan’ın vazifesinin 18 yıl değil de 17 yıl sürdüğü (c. 3-s. 87-89) anlaşılıyor. Örnek 5: Said İbni Zeyd’in (ra) rivayet ettiği “Dur ey Uhud! Şüphesiz, üzerinde bir peygamber, bir sıddık ve iki tane de şehit var.” hadisindeki “iki şehit” ibaresinin (bk. c. 3-s. 162, 164 [Mektubat, s. 229]), nasıl/niçin “bir şehid”e indiği (aynı cilt- s. 116) anlaşılamıyor. Örnek 6: Efendimizin (asm) iki kızının, amcaları Ebu Leheb’in oğullarından nişan bozularak mı (c. 3-s. 113), yoksa boşanarak mı (aynı cilt-s. 308) ayrıldıkları (yani nişanlı mı, yoksa evli mi/eş mi oldukları) bir soru işareti olarak duruyor…

*Seri-eserin her cildinde epey yer tutan indeksler bulunuyor: c. 1’de 74, c. 2’de 62, c. 3’te 52 sayfa (Toplam 188 sayfa)... Bir de, indekslerde “Ş” ve “İ” maddeleri yok; nedense, ilkiyle ilgili bilgiler “S”de, ikincisiyle ilgili bilgiler de “I”da onunla birlikte verilmiş.

Toparlayacak olursak, Nur’lara aşina herkesin kütüphanesinde bulunması gereken, şümullü ve istifadeye medar bir eser.

***

RİSÂLE-İ NUR’DAN PORTRELER

Hazırlayan: Yeni Asya Neşriyat Araştırma Merkezi Sayfa Sayısı: 1488 (3 cilt) Ebatları: 16,5x24 cm Türü: Ansiklopedi Yayınlayan: Risale-i Nur Enstitüsü Yayın Tarihi: Kasım 2008

ORHAN GÜLER [email protected]

07.08.2010