BORÇLAR DA BÜYÜDÜ

Ankara Ticaret Odası, Merkez Bankası ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerinden yapılan değerlendirmede, Türkiye’deki aileler ve şirketlerin, bankalara, devlete ve yurt dışına olan finansal borçlarının 660 milyar lirayı aştığı sonucuna ulaşıldığını bildirdi.

ATO tarafından yapılan açıklamada, değerlendirmeye göre, Türkiye ekonomisinin, iç talep artışına bağlı büyüme göstermesine rağmen, kamu sektörü dışındaki sektörlerin borçlarının da yeniden büyümeye başladığı belirtildi. Değerlendirmede, özel tüketim harcamalarının reel olarak yüzde 9,9 oranında büyümesiyle, tüketicilerin bankalara olan borçlarının da yeniden artış gösterdiği belirtilerek, Haziran 2010 itibariyle tüketicilerin bankalar, katılım bankaları ve tüketici finansman şirketlerine olan borçlarının 108,9 milyar lirayı bulduğunun altı çizildi. BDDK’nın verilerine göre, 2009 sonu itibariyle 11 milyon 893 bin tüketicinin kredi borcu olduğu kaydedilen değerlendirmede, Bankalararası Kart Merkezi'nin verilerine göre, Mayıs 2010 itibariyle Türkiye’de toplam 45 milyon 365 bin kredi kartı bulunduğu açıklandı. BDDK, birçok kişinin birden fazla kredi kartına sahip olması dolayısıyla, kredi kartı sahibi olanların sayısının tahminen 26 milyon 328 bin kişi olarak belirlerken, kredi kartı sahiplerinin bankalara olan borçlarının bakiyesinin, Haziran 2010 itibariyle 39 milyar liraya ulaştığı belirtildi. Değerlendirmede, Merkez Bankası’nın verilerine göre Türkiye’de 692 bin 828 kişi tüketici kredisi, 1 milyon 432 bin 903 kişi kredi kartı borcunu ödeyemediği için kara listeye alındığı, bankaların zamanında tahsil edemediği için takibe aldığı tüketici kredi alacaklarının ise 8 milyar lira civarlarında olduğu tesbit edildi. Tüketicilerin batık kredilerle birlikte bankalar ve tüketici finansman şirketlerine olan toplam borçlarının 156 milyar liraya yaklaştığı tesbit edildi.

ŞİRKETLERİN 400,3 MİLYAR TL BORCU VAR

Türkiye’deki şirketlerin Haziran 2010 itibariyle Türk bankalarına ve yabancılara olan toplam borçlarının, 400,3 milyar TL’ye ulaştığı belirtilen değerlendirmede, bu tutarın 2,2 milyar TL’sinin şirketlerin tüketici finansman şirketlerine, 21,7 milyar TL’sinin katılım bankalarına, 200 milyar TL’sinin ise Türk bankalarının yurt içi şubelerine olduğu bildirildi. BDDK’nın verilerine göre 2009 sonu itibariyle Türkiye’de bankaların 38 milyon 260 bin kredi müşterisi bulunduğu hatırlatılan değerlendirmede, 11 milyon 839 bin olan tüketici kredisi müşterisi hariç tutulursa 224 milyar lirayı bulan söz konusu borcun, 26 milyon civarındaki kredi müşterisine ait olduğu belirtildi.

PRİM BORÇLARI 19.5 MİLYAR TL’YE ULAŞTI

Mart 2010 özel sektör işverenlerinin, çalıştırdıkları işçiler dolayısıyla Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) 19,5 milyar TL prim borcu bulunduğu belirtilen açıklamaya göre, bu borcun 12,4 milyar lirasının prim, 7,1 milyar lirasının ise gecikme cezası ve zamlarından kaynaklandığı, SGK’ya prim borcu bulunan işveren sayısının da yaklaşık 1 milyon olduğu tahmin ediliyor. ATO tarafından yapılan değerlendirmede, Nisan 2010 itibariyle 1 milyon 412 bin bağımsız çalışanın (eski Bağ-Kur’lu) SGK’ya 16,7 milyar TL’lik, 688 bin çiftçinin ise 2,9 milyar TL’lik birikmiş prim borcu bulunurken, SGK’nın 2 milyon 100 bin kişiden olan toplam alacağının 19,7 milyar liraya ulaştığı bildirildi. Buna göre, SGK’ya kayıtlı her 100 esnaf ve sanatkârdan 64’ü, her 100 çiftçiden de 66’sı SGK’ya borçlu gözüküyor. Mayıs 2010 tarihli verilere göre ise vatandaş ve kuruluşların Maliye’ye 35,8 milyar TL’si vergi aslı, 13,8 milyar TL’si vergi cezası ve 7,8 milyar TL’si de vergi, resim ve harç gecikme faizi olarak toplam 57,4 milyar TL borcu bulunduğu belirtildi. ATO Başkanı Sinan Aygün, borcu yüksek olan ülkelerin son krizde iflas noktasına kadar geldiğine dikkati çekerek, borcun artık eskilerin dediği gibi ‘’yiğidin kamçısı’’ olmadığını, krizlere davetiye çıkardığını belirtti. Esnaf, sanatkâr, çiftçi, işveren ve diğer vergi mükelleflerinin devlete olan sigorta primi ve vergi borçlarının en kısa sürede çözüme kavuşturulması gerektiğini söyleyen Aygün, “Türkiye’nin refahını borçlanıp tüketerek değil, tasarruf edip üreterek artırabiliriz’’ dedi.

AHMET TERZİ

04.07.2010