Dünya

Hazar’ın hukuk statüsü görüşülecek

HAZAR Denizi’nin hukuk statüsü ile ilgili toplantı, 5-6 Kasım günlerinde Türkmenistan’ın başşehri Aşkabat’ta ele alınacak.

Toplantı, Hazar’a kıyısı olan 5 ülkenin dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde gerçekleşecek. Türkmenistan’da yapılan Bakanlar Kurulu toplantısında söz konusu toplantı görüşüldü. Dışişleri Bakanı ve Devlet Başkanı Yardımcısı Raşit Meredov, Hazar’a kıyısı olan ülkelerin dışişleri bakan yardımcılarının Hazar’ın hukuk statüsü ile ilgili sözleşmenin hazırlanması konusunda görüş alış verişinde bulunacaklarını dile getirdi. Hazar’ın hukuk statüsü ile ilgili üzerinde mutabık kalınmış, karşılıklı olarak kabul edilebilecek çözümün hazırlanması gerektiğini söyleyen Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, Türkmenistan’ın sözleşmenin en uygun versiyonunun hazırlanması için çaba harcadığını kaydetti. Bu sözleşmenin Hazar’a kıyısı olan ülkelerin ilişkileri ve Hazar’da verimli işbirliği için önemli bir zemin hazırlamasına katkı sağlaması gerektiğinin altını çizdi.

ÇÖZÜME KAVUŞTURULAMIYOR

HAZAR Denizi’nin hukukÎ statüsü yıllardır yapılan görüşme, toplantı ve zirvelere rağmen bir türlü ilgili ülkelerin tamamının kabul edeceği bir çözüme kavuşturulamıyor. Hazar’la ilgili liderler zirvesinin ilki 2002 yılında Aşkabat’ta yapılmıştı. Daha sonraki zirvenin Tahran’da yapılması kararlaştırılarak, bu zirve 5 yıl aradan sonra Ekim 2007 tarihinde Tahran’da gerçekleştirildi. Önümüzdeki zirvenin Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de yapılması planlanıyor. Bu arada, geçenlerde Azerbaycan’ın başşehri Bakü’de Hazar bölgesinin güvenliği ile ilgili yapılan toplantıya; Türkmenistan, Azerbaycan, Kazakistan, İran ve Rusya’nın dışişleri bakan yardımcıları katılmıştı.

Öte yandan, Türkmenistan ile Azerbaycan, Hazar Denizi’nin dibinin ve tabi kaynaklarının sınırlarının belirlenmesi konusunda bir türlü anlaşamıyor. Türkmenistan, iki ülke arasındaki bu sorunun, uluslar arası hukuk ve adalet çerçevesinde çözülmesinden yana olduğunu bildiriyor. Hazar Denizi’nin zengin enerji potansiyeli de yabancı yatırımcıların ilgisini çekiyor. Hazar Denizi'nin Türkmenistan kıyısında tahmini hesaplamalara göre, 12 milyar ton petrol ve 6 trilyon metreküp doğal gaz rezervinin bulunduğunu kaydediliyor.

01.11.2009