Kültür-Sanat

Bu kazı antik tarihe ışık tutacak

İstanbul’un yeni ‘Tarihî Yarımadası’ olarak adlandırılan bölgede Bakanlar Kurulu’nun izniyle kazı çalışmaları başlatıldı. Kocaeli Üniversitesi’nden Yard. Doç. Dr. Şengül Aydıngün, Avrupa ve İstanbul’un en eski yerleşim yeri Yarımburgaz’ın bulunduğu Küçükçekmece havzasında geçen yıl yaptıkları yüzey araştırmalarında şehrin izine rastladıklarını hatırlattı. İstanbul Tarih öncesi çağlar Araştırmaları (İTA) Projesi Başkanı Aydıngün basına yaptığı açıklamada, antik kaynaklarda ve coğrafyacılar eserlerinde Byzantion’a (eski İstanbul) yaklaşık 20 kilometre uzaklıkta olduğu ifade edilen Bathonia adındaki antik liman şehrinin yerinin, geçen yıl yaptıkları araştırmalarda ortaya çıktığını anlattı.

Kazılara ilişkin izin sürecinin ardından çalışmalara başlandığını anlatan Aydıngün, ‘’Şu anda çok uzun sürecek bir kazı çalışmasının en başındayız. Belki yüz yıl sürecek bir çalışma bu’’ diye konuştu. Araştırmalar çerçevesince şehirde ilk olarak antik liman kalıntılarının tesbit edildiğini, yüzey araştırmalarında seramik ve benzeri küçük buluntular elde ettiklerini anlatan Aydıngün, ‘’Burada antik Bathonea şehrinin, -ki bunun tarihi Helenistik döneme kadar gider, 4-5. Yüzyıla kadar gider- bu alanda aranması gerektiğini ortaya koydu. Çalışmalarımızı bu alanda yoğunlaştırdık. Yapılan ot temizliği bütün yapıları görmemize imkân verdi’’ diye konuştu. Aydıngün, hava fotoğraflarında şehirdeki antik yolun biraz altında ‘’ızgara sistemini’’ işaret eden görüntüler tesbit ettiklerini, Efes ve diğer antik şehirlerdeki gibi planlı gelişmiş bir şehirciliğin mevcut olduğu tahmin edilen şehri ortaya çıkarmayı düşündüklerini dile getirdi. İstanbul / aa İSTANBUL’UN YENİ “TARİHÎ YARIMADASI’’ Doğu Akdeniz Üniversitesi’nden Sualtı Arkeoloğu Prof. Hakan Öniz de şehrin bulunduğu yerin bir yarımada olduğunu göstererek, şehirdeki yapıların yarım adanın en uç kısmında bir mendirekle, bir liman ve bir deniz feneri ile birleştiğinin görüldüğünü söyledi. Günümüzden 1000 yıl önce Küçükçekmece gölünün Marmara ile bağlantısının daha geniş olduğunu hatırlatan Öniz, şu anda limanın ve fenerin olduğu kısımda dalgıçların yürüttüğü araştırmalarla fenerin çizim çalışmalarının yapıldığını anlattı. Limanın 40’tan fazla geminin demirleyebildiği bir askerî liman olduğunu belirten Öniz, deniz fenerine ulaşmalarının halk arasında burada bir minare olduğu söylentisi üzerine yola çıkmalarıyla mümkün olduğunu anlattı. Öniz, fenerin denizin altında parçaları etrafa dağılmış bir şekilde olduğunu belirterek, yapılacak bir restorasyon çalışmasıyla ayağa kaldırılabileceğini söyledi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Orhan Düzgün ise Türkiye genelinde yürütülen 150’nin üzerindeki antik kent kazısına Bathonea’nın da eklendiğini ifade etti. Düzgün, buradaki deniz fenerinin antik döneme ait 3 önemli deniz fenerinden birisi olduğunu belirtti.

18.08.2009