Kültür-Sanat

Hereke halısı genç ellere emanet

KÖRFEZ Olimpiyat Gençlik Merkezinde kurulan 15 dokuma tezgâhında, 25 kursiyer 4 ay süreyle ipekli dokuma eğitimi alacak. İş Kurumu İl Müdürlüğü, Millî Saraylar Hereke Halı ve İpekli Dokuma Fabrikası, Körfez Halk Eğitimi Merkezi ile Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü iş birliği sayesinde kurs sonunda istihdam imkânı bulacak olan kursiyerler, dokumalarını talep etmeleri halinde kurs gördükleri tezgâhlarda yapabilecek. Proje hakkında bilgi veren Proje Gönüllüsü Esra Kulu, S-UN Fonu Gençlik Projesi kapsamında, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nca desteklenen ve İsviçre Hükümeti tarafından finanse edilen projenin Aralık ayına kadar devam edeceğini söyledi. ‘’Hedefimiz, göçle gelen genç kızlara yeni iş alanları oluşturmak ve aynı zamanda ata mirası olan Hereke halıcılığının yaygınlaşmasına ve gelişmesine katkıda bulunmaktır’’ diyen Kulu, şöyle konuştu: ‘’Projeyle unutulmaya yüz tutmuş, ata mirası, el emeği, göz nuru, kültürel el san'atlarımızdan olan yün ve ipek halı dokumacılığının yeniden canlandırılması, minyatür ve hediyelik ürün niteliği oluşturulacak şekilde üretilmesini amaçladık. Bu sayede, şehre göçle gelip sosyokültürel uyumu sağlayamamış gençlere ve genç gruplara verilecek meslek edindirme ve bilgilendirme kurslarıyla istihdama katılmaları da ön görülmektedir. Dokumacılık alanında nitelikli eleman sayısının gittikçe azalması ve bu alanda kalifiye elemana ihtiyaç duyulması, el dokumaları kültürünün unutulmaya yüz tutması projenin çıkış noktasını oluşturmuştur.’’

Çin’de ‘’Hereke’’ markasıyla dokumacılık yapıldığına da dikkati çeken Kulu, şöyle devam etti: ‘’Özellikle son dönemde Çin gibi bazı ülkelerin dokuma alanına güçlü şekilde eğilmesiyle ülkenin en önemli marka değerlerinden olan Hereke ipek dokumacılığının içinde barındırdığı Hereke’ye özgü motifler, desenler ile düğüm tipi yeni nesillerce de öğrenilmeli ve daha fazla sahiplenilmelidir. Bu kapsamda, Hereke Halı ve İpekli Dokuma Fabrikası ve Halk Eğitimi Merkezi bünyesindeki halı dokumacılığı üzerinde uzmanlaşmış eğitmenlerce gençlere meslek edindirme ve bilgilendirme eğitimleri verilecek, gençler dokumacılık üzerine yetkinleştirilecektir.’’

HEREKE DOKUMASI

Osmanlı İmparatorluğu’nun sanayileşme sürecinde yatırıma uygun olduğu keşfedilen Hereke, Sultan Abdülmecit döneminde kurulan ipekli döşemecilik ve halı fabrikasıyla ülke modernleşmesinde önemli bir yapı taşı olmuştur. Hereke halıları 1894’de Lyon’da, 1910’da Brüksel’de ve 1911’de Torino’da ödül kazanmıştır. Bu modernleşme girişimi Hereke’nin demir yolu taşımacılığının üzerinde yer almasıyla sağlamlaştırılmıştır. 1843’de Fabrika-ı Hümayun olarak kurulan ve sonraki yıllarda Sümerbank’a devredilen halı fabrikası, Kocaeli’nin sanayileşmesinin ilk örneği olarak değerlendirilmektedir. Fabrika, üretim kalitesiyle kısa sürede adını duyurmuş, Avrupa’nın en önemli kalite belgelerini almayı başarmıştır. Alman İmparatoru Kaiser Wilhelm Hereke dokumalarının kalitesini yerinde görmek üzere Sultan Abdülhamit’in konuğu olarak Hereke’ye gelmiş ve bugün müze olarak kullanılan köşkte ağırlanmıştır. Yörede halen yaklaşık 8 bin kişinin evlerindeki tezgâhlarda ve bazı atölyelerde Hereke halısı dokuduğu bilinmektedir. Kocaeli / aa

09.08.2009