Uzun çalışma saatleri, kısa zamanda aşırı iş, ayrımcılık, düşük iş tatmini, düşük ücret, kötü çalışma atmosferi ve iş güvencesinden mahrumiyetin ruh sağlığını bozduğu bildirildi.
TÜRK-İŞ tarafından yapılan çalışmada, uzun çalışma saatleri, kısa zamanda aşırı iş, ayrımcılık, düşük iş tatmini, düşük ücret, kötü çalışma atmosferi, sosyal güvence ve iş güvencesinden yoksunluk gibi sebeplerin akıl sağlığı problemlerini arttırdığı belirtildi.
Türk-İş Uluslararası İlişkiler Uzmanı Uğraş Gök, OECD’nin, 2008’de üye ülkelerdeki istihdamın genel durumuna ilişkin verilerinden yararlanarak, istihdam şartlarının akıl sağlığına etkilerine ilişkin bir çalışma yaptı. Buna göre, OECD üyesi ülkelerde hastalık izinlerine, malûliyete sebep olan ve kamunun sağlık yükünü arttıran ana hastalıklardan birini akıl sağlığı problemleri oluşturuyor. Meslek hastalıkları içerisinde dünya çapında ilk sırada kas ve iskelet rahatsızlıkları gelirken, bunu akıl sağlığı problemleri izliyor. Akıl sağlığı problemlerinin tedavi maliyeti ve üretimde sebep olduğu dolaylı kayıpların İngiltere’de Gayri Safi Millî Hasılanın yüzde 2’sinden ve Kanada’da yüzde 1,7’sinden fazla olduğu tahmin ediliyor.
Bu arada, Türkiye’de akıl sağlığı problemleri, iş yerinde stres gibi konulara yeterince önem verilmiyor. Çalışanların büyük bölümü yaşadıkları iş yeri kaynaklı stres ve akıl sağlığı problemlerini istenmeyen sonuçlarla karşılaşmamak için gizliyor. Başta işsizlik olmak üzere patron baskısı, iş yerinde kötü ve sağlıksız fizikî şartlar, işini sevmeme, düşük tatmin, yetersiz ücret, işinden olma korkusu, gelecekle ilgili endişe gibi daha pek çok sebeple stres ve psikolojik rahatsızlıklar yaşanıyor. Bu durum, Türk çalışanlarının aile yaşantılarını ve sosyal hayatlarını da olumsuz yönde etkiliyor. Öte yandan, işsizler ve aktif olmayanlar, çalışanlardan daha yaygın şekilde akıl sağlığı problemleri yaşıyor. İşsizlikle gelen malî ve psikolojik sorunlar akıl sağlığı problemlerini daha da arttırıyor. Ayrıca, işsizliğin, yeteneklerin aşınmasından ve işsiz kalan kişinin becerilerini kaybetmesinden dolayı ileride daha düşük ücretlerle çalışmak zorunda kalınmasına sebep olacağı belirtiliyor. İşsizlerin akıl sağlığında, işe yerleştirilmelerinin ardından kayda değer iyileşme gözlemleniyor. Türkiye’de de yaşanan uzun süreli yüksek işsizlik oranları dikkate alındığında, iş arayan pek çok işçinin sadece akıl sağlığının değil, becerilerinin de bu durumdan olumsuz etkilendiği ifade ediliyor. Çalışmaya göre, özellikle uzun çalışma saatleri, kısa zamanda aşırı iş, karmaşık görevler, yardım alacak meslektaştan yoksunluk, ayrımcılık, düşük iş tatmini, düşük ücret, kötü çalışma atmosferi, sosyal güvence ve iş güvencesinden yoksunluk gibi sebepler akıl sağlığı problemlerini arttırıyor. Ayrıca işten atılanların ve uzun süreli işsiz kalanların akıl sağlığı zarar görüyor. İşçinin iş yeri ile yaptığı sözleşmenin biçimi, çalışma saatleri, vardiyalı çalışma, düşük iş güvencesi gibi faktörler de akıl sağlığını olumsuz etkiliyor.
|