|
Ülkemizde toplumun her kesimini yakından ilgilendiren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren tam anlamıyla yürürlüğe girdi. 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinin üzerinden zaman geçtikçe uygulamada yaşanılan sıkıntılar ve bilinmesi gerekenler de ortaya çıkmaya devam etmektedir.
Okuyucularımızdan konuya ilgi duyanlar tarafından bilineceği üzere, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren SSK ve Bağ-Kur isteğe bağlı sigortalılığı yerini 5510 sayılı Kanunun 4/b maddesi kapsamındaki isteğe bağlı sigortalılığa bıraktı. Yani, 1 Ekim 2008 tarihinden önce SSK ve Bağ-Kur isteğe bağlı sigortalıları artık 5510 sayılı Kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalı olarak kabul edildiler. 1 Ekim 2008 tarihinden önce Bağ-Kur ve SSK isteğe bağlı sigortalıları sağlık yardımlarından faydalanamazken, 1 Ekim 2008’den sonra isteğe bağlı sigortalılar bakmakla yükümlü olunan kişi olsalar dahi zorunlu olarak sağlık primi ödemek ve sağlık yardımlarından yararlanmak durumunda kalmışlardır.
Ayrıca, 1 Ekim 2008 tarihinden önce SSK isteğe bağlı sigortalısı olan kişiler 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren 5510 sayılı kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalı olarak 1260 gün ya da daha fazla prim öderlerse, 4/a kapsamında (eski adıyla SSK sigortalıları) daha kolay ve kısa yoldan emekli olma şartlarını kaybedecekler ve 4/b sigortalıları gibi daha zor şartlarda emekli olabilme hükümlerine tabi olacaklardır.
SSK ve Bağ-Kur isteğe bağlı sigortalılarının sosyal güvenlik reform yasasında durumları böyle olmakla birlikte, Emekli Sandığı isteğe bağlı sigortalılarının reform yasasından sonra durumları Bağ-Kur ve SSK isteğe bağlı sigortalılarından farklı bir hal almıştır.
Şöyle ki; isteğe bağlı Emekli Sandığı iştirakçiliği sağlanmış olanlardan ilgilerini devam ettirilenlerin ve 1 Ekim 2008’den önce memurken gerek 1 Ekim 2008 tarihinden önce ve gerekse sonra memuriyetten ayrılanlar ile bunlardan 1 Ekim 2008’den sonra 4/c sigortalısı olarak yeniden çalışmaya başlayanlardan memuriyet görevinden ayrılarak isteğe bağlı Emekli Sandığı iştirakçisi olmak üzere başvuruda bulunmaları halinde, isteğe bağlı Sandık iştirakçisi olarak 4/c sigortalılığı kapsamında kesenek ve karşılık ödemeleri sağlanacaktır.
1 Ekim 2008 tarihinden sonra Emekli Sandığı isteğe bağlı iştirakçilik şartlarına göre isteğe bağlı sigortalı olanlar sağlıktan yararlanamayacakları için, genel sağlık sigortası primi ödemeyecekler ve 1 Ekim 2008 tarihinden önce ödedikleri prim miktarlarında 1 Ekim 2008 tarihinden sonra da herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Emekli Sandığı kapsamında isteğe bağlı sigortalı (iştirakçi) olanların prim ödeyerek isteğe bağlı sigorta kapsamında 1 Ekim 2008 tarihinden sonra geçirdikleri süreler SSK isteğe bağlı sigortalıları gibi 4/b sigortalılığı olarak değil, 4/c sigortalılığı olarak kabul edilecek ve değerlendirilecektir.
Ancak, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra ilk defa memuriyete başlayan kişiler 5510 sayılı kanun kapsamında isteğe bağlı sigortalı olmak istediklerinde bu durumda olan kişilerin isteğe bağlı sigortalılıkta geçirdikleri süreler 4/c sigortalılığı değil, 4/b sigortalılığı olarak değerlendirilecektir. Anlaşılacağı üzere, 5510 sayılı sosyal güvenlik reform yasasıyla birlikte 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren SSK isteğe bağlı sigortalılığı kaldırılmış ancak 1 Ekim 2008’den önce memuriyet kapsamına girenler için Emekli Sandığı isteğe bağlı iştirakçiliği devam ettirilmiştir.
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren Bağ-Kur ve SSK isteğe bağlı sigortalılarına genel sağlık sigortası yardımları yapılırken Emekli Sandığı isteğe bağlı iştirakçiliği kapsamında isteğe bağlı sigortalı olan kişilere genel sağlık sigortası yardımlarından yararlanma hakkı tanınmamıştır. Uygulamada bu sorun genellikle isteğe bağlı sigortalı (iştirakçi) olan kişilerin Yeşil Kart sağlık karnesi alarak çözdükleri görülmektedir.
Not: İlgili sorularınızı [email protected] adresine gönderebilirsiniz.
FATİH AKARSU / Sosyal Güvenlik Uzmanı
| 
