ABD’DEKİ düşünce kuruluşu Heritage Vakfı’nın Rusya Ve Avrasya Çalışmaları uzmanı Ariel Cohen, Türkiye’nin, iki Amerikan hastahane gemisinin insani yardım amacıyla Karadeniz’e girmesine izin vermediğini savunarak, bu tutumu, 1 Mart tezkeresine benzetti.
Düşünce kuruluşları Amerikan Dış İlişkiler Konseyi ve Londra’daki Stratejik Çalışmalar Uluslararası Enstitüsü üyesi de olan Cohen, Heritage Vakfında düzenlenen Kafkasya’daki krizle ilgili bir oturumu yönetti. Cohen, Türkiye’nin, insani yardım amacıyla Karadeniz’e iki hastane gemisi göndermek isteyen ABD’ye yardımcı olmadığı yönünde haberler bulunduğunu belirterek, ‘’Türkiye bizim NATO müttefikimiz ve Gürcistan’ın da bir dostu olarak, komşusu Gürcistan ve Amerikalı müttefiklerine karşı daha destekleyici bir tutum almalıydı’’ dedi.
Boğazlar’dan geçişi düzenleyen Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne hiç değinmeyen Cohen, ‘’son olay, Türkiye ile yaşanan tatsız bir anıyı hatırlatıyor. O da, Türk-Amerikan ilişkilerine derin şekilde zarar veren, 2003 yılında Amerikan askerlerinin Türk limanları ve Türk topraklarını kullanarak Irak’a girmesine izin verilmemesidir. Şu ana kadar, bu olayı arkamızda bıraktığımızı umuyordum’’ diye konuştu.
Geçen hafta içinde, ABD’de McClatchy gazeteler grubu, ABD’nin Türkiye’den, insani yardım amacıyla iki gemisini Boğazlar’dan geçirmek için izin istediğini ileri sürmüştü. Amerikalı yetkililer ise, ABD’nin bu tür planlar üzerinde çalışmasına karşın, Türkiye’den henüz bir izin talebinde bulunulmadığını belirtmişti.
Oturuma katılan Gürcistan’ın yeniden entegrasyondan sorumlu Devlet Bakanı Temuri Yakobaşvili, Rusya’nın, doğu-batı enerji koridorunu engellemeye çalıştığını, çünkü bu koridorun, Orta Asya’nın gelişmesini sağlayacağını ve Rusya’nın da bunu istemediğini söyledi. Yakobaşvili, ‘’Ruslar, bu koridorun kendi ellerinde olduğunu göstermek istiyor. Böylece Orta Asya’ya, onun petrol ve gazına her kim ulaşmak isterse Rusya’dan geçmek zorunda kalacak. Rusya’nın iznini almak zorunda kalacak’’ dedi. Rusların, Baku-Tiflis-Ceyhan boru hattını balistik füzelerle hedef aldığını ancak vuramadığını iddia eden Yakobaşvili, Rusların, Batum’a giden demiryolu köprüsünü de havaya uçurduğunu ve Azerbaycan’dan demiryoluyla geçen petrolün önünü kestiğini söyledi. Aynı oturuma katılan Gürcistan’ın Washington Büyükelçisi Vasil Sikharulidze, Kafkasya’daki krizin, Hazar petrol ve gazının geçtiği yol üzerinde Rusya’nın güç kazanma çabasının sonucu olduğunu söyledi.
Batının, Rusya’nın tutumu karşısında çaresiz olmadığını söyleyen Sikharulidze, bunun için ‘’birlik’’ gösterilmesi gerektiğini, aksi takdirde ‘’Rusya’nın yayılmacı eylemlerinin devam edeceğini’’ savundu.
|