Ekonomi

Ekonominin de reforma ihtiyacı var

ULUSLARARASI kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin, önündeki temel sorunun, Anayasa Mahkemesinin, AK Partiye ilişkin kararının ardından, ekonomik reform gündemine hızlı bir şekilde dönüp dönmeyeceği olduğunu söyledi.

Moody’s tarafından yapılan analizde, mahkeme kararıyla, Türkiye’de, kısa vadedeki kaotik bir siyasal ortam riskinin ortadan kalktığı, ancak Türkiye’nin, davanın açıldığı Mart ayından buyanaki ekonomik sorunlarının değişmediği, bunun sonucu olarak da, Ba3 olan kredi notuna ilişkin durağan görünümün de devam ettiği vurgulandı. Cari açık ve belirli düzeyde de olsa kamu borç yüküne dikkat çeken Moody’s, özelleştirme reformlarının da büyük ölçüde durduğunu, geçen yılki genel seçimlerin neden olduğu iç şartlarla dış ekonomik şartlardan kaynaklanan gecikmelerin telafi edilmesinin zorlu olacağını bildirdi. Anayasa Mahkemesi kararının, Türkiye’deki kurumların olgunlaşmış yapısını gösterdiği belirten Moody’s, siyasi belirsizlik ve çalkantının henüz tamamıyla ortadan kalkmadığına dikkat çekerek, bu nedenle, kredi notunu ve bu nota ilişkin görünümün mevcut durumu yansıttığını vurguladı.

/ New York

02.08.2008

Sanayiciler gelecekten umutsuz

ANKARA Sanayi Odası (ASO) üyeleri arasında gerçekleştirilen ‘’Beklenti Anketi’’nden karamsar bir tablo çıktı.

ASO üyesi 277 sanayicinin cevapladığı anketle 2007-2008 yılları Haziran aylarındaki beklentiler karşılaştırıldı. Anket sonucuna göre, geçen yılın Haziran ayında yüzde 48 olan üretimde artış bekleyen sanayicilerin oranı, bu yılın söz konusu döneminde yüzde 34’e gerilerken, aynı dönemler karşılaştırıldığında iç satışlarda artış beklentisi içinde olanların oranı yüzde 40’dan yüzde 34’e düştü. Dış satışlarda artış bekleyenlerin oranı yüzde 41’den yüzde 26,5’e, yeni siparişlerde artış beklentisi içinde olduklarını ifade eden üyelerin oranı, 39’dan yüzde 29’a, istihdamda artış bekleyenlerin oranı yüzde 33’ten yüzde 23’e, ithalatta artış olacağını belirtenlerin oranı yüzde 23’ten yüzde 21,5’e, stoklarda artış bekleyenlerin oranı da yüzde 29’dan yüzde 26,5’e geriledi.

ASO’nun anketi, sanayicilerin kapasite kullanımına ilişkin beklentilerinde de ‘’kötümserliğin’’ hakim olduğunu gözler önüne serdi. Geçen yılın Haziran ayında ankete cevap veren sanayicilerden kapasite kullanım oranlarında artış bekleyenlerin oranı yüzde 63 iken, bu yılın söz konusu ayında oran yüzde 56,5’e geriledi. Aynı dönemler itibariyle sipariş iptallerine ilişkin beklentilerin yüzde 7’den yüzde 17’ye yükseldiği dikkat çekerken, ürün fiyatlarında artış beklentisi içinde olan işadamlarının oranı da yüzde 11’den yüzde 51’e, hammadde fiyatlarında artış belirtenlerinin oranı da yüzde 45’den yüzde 84’e yükselmesi dikkat çekti. Kredi kullanımında artış beklentisi içinde olanların oranı yüzde 41’den yüzde 54’e çıkarken, ücretlerde artış belirtenlerin oranı ise yüzde 23’ten yüzde 33’e yükseldi.

SANAYİCİ S.O.S VERİYOR AMA DUYAN YOK

Anket sonuçlarını değerlendiren ASO Başkanı Nurettin Özdebir, anketin oda üyelerinin finansman sıkıntılarının arttığını ortaya koyduğuna dikkat çekti. Özdebir, Haziran 2007’de finansman sorunu yaşayanların oranı yüzde 43 iken, bu oranın bu yılın Haziran ayı sonunda yüzde 55’e yükseldiğine dikkat çekerek, ‘’Bu ciddî bir artıştır. Finansal sıkıntıların nedeni olarak üyelerimizin yüzde 28’i kredi maliyetlerinin yüksekliğini, yüzde 22’si ise işletme sermayesi ihtiyacının hızlı artışını göstermektedirler. Üyelerimizin yüzde 8’i ise kredi alamamaktadır’’ dedi.

Yine anket sonuçlarından enflasyonist ve finansal baskıların üyeler üzerinde kendini iyice hissettirmeye başladığının ortaya konulduğunu belirten Özdebir ‘’Sanayicimiz S.O.S veriyor ama duyan yok’’ dedi.

Anayasa Mahkemesinin almış olduğu kararın beklentilerin olumluya dönmesi için uygun bir ortam sağladığını kaydeden Özdebir, ‘’Bu noktada hükümete düşen görev bir an önce ekonomiyi gündemin birinci sırasına yerleştirmek ve hızla yatırım ve üretimin önünü açacak reformları hayata geçirmektir’’ diye konuştu.

/ Ankara

02.08.2008

Doğalgaza YÜZDE 17 ZAM

DOĞAL ‘gaz fiyatları 1 Ağustos’tan geçerli olmak üzere konutlara yüzde 16,88, sanayiye yüzde 18,77 oranında yansıyacak şekilde arttırıldı.

BOTAŞ Genel Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamada, Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile yeni bir uygulama olarak enerji KİT’lerinde 1 Temmuz 2008 tarihinden itibaren Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması’na geçilmesinin kararlaştırıldığı hatırlatıldı. Açıklamada, bu çerçevede yapılan hesaplamalar neticesinde doğal gaz satış fiyatlarının 1 Ağustos 2008 tarihinden geçerli olmak üzere konutlara yüzde 16,88, sanayiye yüzde 18,77 oranında yansıyacak şekilde arttırıldığı duyuruldu.

02.08.2008

Doğalgaza YÜZDE 17 ZAM

DOĞAL ‘gaz fiyatları 1 Ağustos’tan geçerli olmak üzere konutlara yüzde 16,88, sanayiye yüzde 18,77 oranında yansıyacak şekilde arttırıldı.

BOTAŞ Genel Müdürlüğünden yapılan yazılı açıklamada, Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile yeni bir uygulama olarak enerji KİT’lerinde 1 Temmuz 2008 tarihinden itibaren Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması’na geçilmesinin kararlaştırıldığı hatırlatıldı. Açıklamada, bu çerçevede yapılan hesaplamalar neticesinde doğal gaz satış fiyatlarının 1 Ağustos 2008 tarihinden geçerli olmak üzere konutlara yüzde 16,88, sanayiye yüzde 18,77 oranında yansıyacak şekilde arttırıldığı duyuruldu.

02.08.2008

Elektrik zammına iptal dâvâsı

ANKARA Tüketici Hakları Derneği (THD), Enerji Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası ile Kamu İşletmeciliğini Geliştirme Merkezi Vakfı, 1 Temmuz’da yürürlüğe giren elektrik zammının iptali istemiyle Danıştay’da dâvâ açtı.

THD Genel Başkanı Turhan Çakar, 1 Temmuz’da elektriğe konutlarda yüzde 21, sanayide yüzde 21,6, ticarethanelerde yüzde 21,8 dolayında zam yapıldığını hatırlatarak, Ocak ayı zammı da dikkate alındığında elektrik fiyatlarının 6 ay içinde toplam yüzde 45 arttırıldığını söyledi. Çakar, tüketicilerin tüm vergi ve fonlarla birlikte 1 kilovatsaat elektriğe 2007 yılında 15,81 YKr ödediğini, tutarın bugün 22,9 YKr’ye yükseldiğini belirtti. Çakar, 4 kişilik bir ailenin asgarî hayat standardı için geçerli olan 230 kilovatsaatlik elektrik tüketimi baz alındığında, aylık elektrik faturasının 2007 yılında 36,4 YTL olduğunu, son zamla birlikte bunun 52,6 YTL’ye çıktığını kaydetti. Asgarî ücretin 492,41 YTL olduğuna dikkati çeken Çakar, ‘’Asgarî ücretli bir kişinin maaşının yüzde 10,7’si yalnızca elektriğe gitmektedir. Bu, dünya standartlarının üzerindedir. Yani, Millî Gelir de dikkate alındığında şu anda dünyanın en pahalı elektriği Türkiye’de kullanılmaktadır. Elektriğe en yüksek bedeli Türkiye’de yaşayan yoksul tüketiciler ödemektedir’’ dedi.

02.08.2008

İhracat, Temmuz’da 12.3 milyar dolar

TEMMUZ ayı ihracatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 38.77 artışla 12.3 milyar dolar oldu.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı, Muğla’da Konakaltı Kültür Merkezinde düzenlediği ve Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen’in de katıldığı toplantıda, Temmuz ayı ihracat rakamlarını açıkladı. TİM verilerine göre, Türkiye’nin 2008 yılı Temmuz ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 38,77 artışla 12 milyar 268 milyon dolara yükseldi. Satıcı’nın açıkladığı verilere göre, Temmuz ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 38,77 artarak, 12 milyar 268 milyon dolar olarak gerçekleşti. OcakTemmuz dönemi ihracatı ise yüzde 36,51 artışla 79 milyar 424 milyon dolara ulaştı. Son bir yıllık ihracat da yüzde 30,90 artışla, 127 milyar 207 milyon dolar olarak gerçekleşti. Otomotiv sektörü Temmuz ayında 2 milyar 475 milyon dolar ihracatla liderliğini korurken, bunu 2 milyar 247 milyon dolarla demirçelik ve 1 milyar 511 milyon dolarla hazır giyim ve konfeksiyon sektörü izledi.

DEĞERLİ YTL İTHALATI ARTTIRIYOR

Bir soru üzerine ihracat artışı devam ettiğini ama çok zor şartlar altında yapıldığını kaydeden Bakan Tüzmen şunları söyledi: “Eğer dış ticaret açığını gerçekten kapatmak istiyorsak. Türk Lirası aşırı değerli olduğu sürece dış ticaret açığını ortadan kaldıramayız. Kurun normal değerinde olması halinde, biz dış ticaret açığını daraltabiliriz. Kur, bu şekilde aşırı değerli Türk Lirası karşısında ithalatımızı artırmakta, ihracatımızı ise azaltmakta, bu açık. Yani ihracattaki rekabetçiliği sürdürebilmek için biz dışarıdan aldığımız ara mallarla ihracat yapmak zorunda.

02.08.2008

Hazine, bu ay 19.4 milyar YTL borç ödeyecek

HAZİNE Müsteşarlığı, toplam 19.4 milyar YTL iç ve dış borç geri ödemesi gerçekleştireceği Ağustos ayında, toplam borçlanmasını ise 12.2 milyar YTL’de tutacak.

Hazine’nin, Ağustos ayındaki geri ödemelerinin 18.2 milyar YTL’sini iç, 1.2 milyar YTL’sini ise dış borç servisi oluşturuyor. İç borç ödemelerinin 16.6 milyar YTL’si piyasaya, 1.6 milyar YTL’lik bölümü ise rekabetçi olmayan teklif (ROT) satışları kapsamında yapılan borçlanmalara ait olmak üzere kamu kuruluşlarına yapılacak. Bu ay piyasaya 16.6 milyar YTL geri ödeyecek olan Hazine, yapacağı beş ihalede piyasadan yapacağı net borçlanma tutarını ise 10.6 milyar YTL’de tutacak. Böylece Hazine, 6 milyar YTL’lik bir kaynağı piyasada bırakacak. Geri ödemelerin 7.2 milyar YTL’lik kısmı ise borçlanma dışı kaynaklarla karşılayacak. Bu ayın tümünde faiz dışı fazla yoluyla 9.3 milyar YTL kaynak kullanmayı planlayan Hazine’nin kasa bakiyesinde 2.1 milyar YTL’lik artış olacak. Hazine, Ağustos ayında en yüklü iç borç geri ödemesini 14.1 milyar YTL ile 13 Ağustos’ta gerçekleştirecek. Hazine’nin 20 Ağustos’ta da 3.9 milyar YTL’lik bir itfası bulunuyor.

02.08.2008

Kuveyt Türk’ten Altın Hesabı

HER bütçeden tasarruf sahibine gramla altın alabilme kolaylığı sağlayan Kuveyt Türk Altın Hesabı, altına yatırım yapmak isteyenlere evde saklama derdi ve çalınma riski olmayan son derece güvenli bir sistem sunuyor.

Müşteriler, Kuveyt Türk’de Altın Depo hesabı açarak, istedikleri miktarda altın alım talimatı verebiliyor. Hesaba yatırılan YTL veya USD karşılığı gram altın (saf 24 ayar) piyasa fiyatlarından hesaba aktarılıyor. Gram altın istenilen zamanda yine piyasa fiyatlarından YTL veya USD’ ye çevrilebiliyor. Kilo ve katları tutarında Altın Hesabı’na sahip olanlar için, yine o günkü piyasa fiyatlarından fiziki teslimat yapılabiliyor. Altın hesabı sahipleri, özellikle hediye amaçlı altın ihtiyaçları için de Altın Çek Karnesi kullanabiliyor. Piyasa fiyatlarından alınıp, yine piyasa fiyatlarından bozulduğundan işçilik ücreti ödenmeyen Altın hesabı için herhangi bir komisyon ve vergi de ödenmiyor. Tüm bu işlemler Kuveyt Türk şubelerinden ve hafta arası İnternet şubesi aracılığıyla kolayca gerçekleştirebiliyor

02.08.2008

Piyasada altın sıkıntısı

KAHRAMANMARAŞ Kuyumcular Odası Başkanı Hacı Mustafa Öz, yoğun talep sebebiyle piyasada altın sıkıntısı yaşandığını söyledi.

Öz, mevsim itibariyle kuyumculuk sektörünün en hareketli günlerini yaşadığını belirtti. Özellikle yaz aylarında hasat zamanı, gurbetçilerin tatile gelmesi ve düğünler nedeniyle kuyumculuk sektörünün hareketlendiğini ifade eden Öz, ‘’Darphaneye 4 gün, bir hafta önce veriyorsunuz altını, çeyrek, yarım ve tam altının gidiş dönüşü bir hafta sürüyor. Dolayısıyla ani talep karşısında, stoku olmayan esnaf altın temininde bazı sıkıntılar çekiyor. Bu da güce dayanan bir şey. Daha önce önlem alınmış olsa böyle sıkıntılar çok daha rahatlıkla aşılabilir’’ dedi. Öz, günümüzde altın artık yatırım aracından çok takı olarak düşünüldüğünü, az da olsa altını yatırım olarak alanlar da bulunduğunu ifade etti. Kahramanmaraş’ta kuyumculuk sektöründe yaklaşık 400 tane imalatçı olduğunu ve yaklaşık 3 bin kişiye istihdam sağlandığını belirten Öz, bu aylarda atölyelerin gece gündüz çalıştığını bildirdi.

02.08.2008

TOKİ, varlığa dayalı menkul kıymet ihraç edecek

TOPLU Konut İdaresi (TOKİ), nakit ihtiyacını karşılamak için 350 milyon dolarlık Varlığa Dayalı Menkul Kıymet (VDMK) ihracı planlıyor.

Sermaye Piyasası Kurulundan (SPK) alınan bilgiye göre, TOKİ, ipoteğe dayalı konut finansmanı sistemine (tutsat) giremediği için varlığa dayalı menkul kıymet ihracı yoluna gidecek. Varlığa dayalı menkul ihracında varlık TOKİ’nin alacakları olacak. Alacaklarını bir havuz yapan TOKİ; yurt dışındaki yatırım bankalarıyla görüşmeler yapıyor.

02.08.2008

Kilo vermek için harcanan para aç insanları doyurmaya yeter

TARIM ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, dünyada yaşanan gıda krizinin temel sebebinin, gıda maddesi olarak kullanılması gereken tarımsal ham maddelerin amaç dışı kullanılması olduğunu söyledi.

Türkiye’nin Afrika’ya açılım stratejisi çerçevesinde hazırlanan TİKA Afrika Tarımsal Kalkınma Programının ilk toplantısının açılışında konuşan Bakan Eker, son yıllarda dünyada yaşanan gıda krizinin sebepleri arasında öncelikle enerji probleminin bulunduğuna dikkat çekerek, diğer sebepleri de küresel ısınma, gıda, beslenme alışkanlıklarının değişmesi, zengin ülkelerin uyguladıkları ticaret politikaları olarak sıraladı. Son 5 yılda ham petrolün varil fiyatının 23 dolardan, 140 dolara çıktığını hatırlatan Eker, bu durumun yeni arayışlara sebep olduğunu ve geçen yıl 100 milyon ton hububatın enerji üretmek için kullanıldığını söyledi. Bakan Eker, Dünya Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) açıkladığı rakamlara göre, dünyada 850 ile 860 milyon insanın açlık problemi ile karşı karşıya olduğunu ve bu insanların büyük bölümünün Afrika’da yaşadığını kaydetti. Dünyada 1,5 milyar insanın ise gerektiğinden fazla kalori alması sebebiyle kilo problemi yaşadığını ve bunu nasıl çözerim diye uğraştığını ve para harcadığına dikkat çeken Eker, ‘’1,5 milyar insanın kilo vermek için harcadığı para, aslında 850 milyon aç insanı doyurmaya yeter. Burada aslında bir sistem sorunu ve etik sorunu var’’ dedi.

02.08.2008