Ekonomi

Siyasî belirsizliğin yükü çok ağır

Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, iç siyasî belirsizliğin hazineye getirdiği ilâve yükün yaklaşık 20 milyar YTL düzeyinde olduğunu söyledi. Şimşek, özellikle, Mart ayındaki gelişmelerin ardından ortaya çıkan siyasî belirsizliğin, Türkiye ekonomisini, dışarıdaki gelişmelerden daha olumsuz etkilediğini vurguladı.

DEVLET Bakanı Mehmet Şimşek, iç siyasi belirsizliğin Hazineye getirdiği ilave yükün yaklaşık 20 milyar YTL düzeyinde olduğunu söyledi. Devlet Bakanı Şimşek, borsa şirketlerinin değerinin de 80 milyar dolar düştüğünü kaydetti. Son dönemde yaşanan belirsizliğin ekonomiye etkilerini değerlendiren Bakan Şimşek, şunları söyledi: ‘’Dünyadaki ekonomik sıkıntıların, tüm küresel ekonomiyi derinden etkilemesine rağmen, Türkiye başlangıçta, bu krizden en az etkilenen ülkeler arasında bulunuyordu. Bizim ve tüm yerli-yabancı uzmanların görüşü, eğer Türkiye’de bu iç siyasi belirsizlik olmasaydı, Türkiye, dışarıdaki krizden en az etkilenen ülkeler arasında yer alacaktı, çünkü ekonomimiz normalleşme sürecine girmişti.’’

Türkiye’de faizlerin Mart ayı itibarıyla yüzde 17 düzeyinde olduğunu, Mart ayındaki kapatma dâvâsının ardından faizlerin ciddi düzeyde yükseldiğini bildiren Şimşek, şöyle devam etti: ‘’Bugün faizler yüzde 22,5 civarına çıktı ki bu çok ciddî bir çıkıştır. Yani kapatma dâvâsının ardından faizler 5,5 puan artış göstermiştir. Bu iç siyasî belirsizlik sebebiyle, Türk hazinesi daha yüksek maliyetlerle borçlanıyor. Faizlerdeki bir puanlık artışın hazineye getirdiği ilâve yük 3,5-4 milyar YTL, öyleyse, iç siyasi belirsizliğin, risk primi artışı ve faizlerdeki yükselişle hazineye getirdiği ilâve yük yaklaşık 20 milyar YTL düzeyindedir. Türkiye, ekonomik performansı itibarıyla, bu kadar yüksek bir nominal faizi kesinlikle hak etmiyor. Siyasî belirsizlikler nedeniyle, İMKB’de kote edilen şirketlerin değeri 80 milyar dolar düşmüştür. Tahvil piyasasında çok ciddî yabancı çıkışı yaşanmıştır. Siyasî belirsizlikler sebebiyle, inşaat sektöründe, tüketimde ve yatırımlarda bir yavaşlama ortaya çıkmıştır. Eğer bundan sonra, siyasî belirsizlik azalırsa, faizler yeniden, Türkiye’nin hak ettiği gerçek seviyelere gerileyecek, ertelenmiş tüketim ve yatırım harcamaları yeniden başlayacak ve ekonomi büyüme canlanacaktır. Biz dış gelişmelerden o kadar çok olumsuz etkilenmeyiz, asıl olumsuz etki iç gelişme-lerden kaynaklanıyor.’’ Şimşek, büyümeyle ilgili olarak da siyasî belirsizliğinde etkisiyle ikinci çeyrekte ekonomik büyümenin hız keseceğini tahmin ettiklerini dile getirdi.

/ Ankara

08.07.2008

Enflasyon hesaplaması yanlış

Türk-İş Araştırma Müdür Yardımcısı Enis Bağdadioğlu, Türkiye İstatistik Kurumunun enflasyon rakamlarının hesaplama yöntemi itibariyle yanlış olmadığını ancak hesaplanan enflasyon rakamlarının dar ve sabit gelirli kesimlerin geçim şartlarını yeterince ve sağlıklı yansıtmadığını belirtti

TÜRK-İŞ Araştırma Müdür Yardımcısı Enis Bağdadioğlu, Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) enflasyon rakamlarının hesaplama yöntemi itibariyle yanlış olmadığını ancak hesaplanan enflasyon rakamlarının ‘’dar ve sabit gelirli kesimlerin geçim şartlarını yeterince ve sağlıklı yansıtmadığını’’ belirtti. Enis Bağdadioğlu, dar ve sabit gelirli kesimin en fazla harcama yaptığı gıda ve konutkira harcamalarındaki enflasyon artışının, genel enflasyon artışından yaklaşık yüzde 50 daha fazla olduğuna dikkati çekti. Bağdadioğlu, ‘’TÜİK’in enflasyon rakamları, hesaplama yöntemi itibariyle yanlış değildir. Ancak hesaplanan enflasyon rakamları dar ve sabit gelirli kesimlerin geçim şartlarını yeterince ve sağlıklı olarak yansıtmamaktadır. Çalışanların harcamalarını doğrudan yansıtacak, örneğin ücretliler geçinme endeksi hesaplaması, bu konudaki tartışmaların daha sağlıklı yapılmasını sağlayacaktır’’ diye konuştu. DİSK’e bağlı Birleşik Metalİş Sendikası araştırmasında, asgarî ücretin ilk 6 ay için yapılan yüzde 4’lük zamın, yüzde 6 açıklanan resmî enflasyonun altında kaldığı belirtilerek, asgari ücrete ek zam yapılması gerektiği vurgulandı.

08.07.2008

KOBİ'İer istikrar istiyor

DEVLET Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Genel Başkanı Nurettin Özgenç, Türkiye’de siyasî belirsizliğin olduğunu öne sürerek, bu belirsizliğin ekonomide talep daralmasına yol açtığını bildirdi.

Ülkede siyasî istikrarın bir an önce sağlanması gerektiğini vurgulayan Özgenç, şu anda bütün sektörlerde daralma olduğunu ve ciddî sıkıntılar yaşandığını ifade etti. Kapanan iş yerleri, kredi kartı faciaları, ticarette daralma, karşılıksız çekler ve protestolu senetlerdeki artışların ekonomide yaşanan sıkıntıların göstergesi olduğunu anlatan Özgenç, ‘’Siyasî belirsizlik her zaman talep daralmasını beraberinde getirir. Harcama yapacak insanlar da para harcamaktan vazgeçerler. Ekonominin sağlıklı büyümesi için siyasî istikrar, huzur ortamı, ekonomi için olmazsa olmazlardandır. Bu sebeple ülkenin bir an önce tekrar siyasî bir istikrara kavuşması gerekir. 2007’nin başına kadar Türkiye alınan tedbirlerle, yapılan reformlarla yüzde 7’lik bir büyümeyi gerçekleştirdi. Tedbirler alındığı zaman Türk sanayicisi ve KOBİ’leri bu büyümeyi gerçekleştirmeyi biliyor. Ancak, 2007’de bu büyümeyi sürdüremedik ve yüzde 4,5’lik bir büyüme gerçekleşti.’’ Bazı KOBİ’lerin de Türk Ticaret Kanunu’nun 711 maddesine dayanarak ‘Çek iradem dışımda elimden çıkmıştır’ diyerek, bankasına talimat verip, daha önce vadeli yazdığı çekini ödemediğini vurgulayan Özgenç, “Ticaret yaptığı diğer kişileri de sıkıntıya sokuyor. Bu etik olmayan anlayış da hızla yayılmaya devam ediyor ve acilen önlenmesi gerekir’’ diye konuştu. Özgenç, ekonomide yeniden büyümenin sağlanması amacıyla da, kayıddışının kayıt altına alınması, enerji maliyetlerinin düşürülmesi ve kalifiye elaman sıkıntının giderilmesi gibi bir takım ihtiyati tedbirlerin alınması gerektiğini bildirdi.

/ Adana

08.07.2008

Kişibaşı gelirde dünyada 55. sıradayız

ULUSLARARASI Para Fonunun (IMF) 2008 yılı tahminlerine göre, Türkiye kişi başına 10 bin 738 dolar gelirle dünya genelinde 55. sırada yer alırken, Avrupa ülkeleri arasında ise 31. sırada bulunuyor.

IMF’nin 2008 yılı tahminine göre, kişi başına yurt içi geliri 10 bin doları aşan 57 ülkeden 31’i Avrupa kıt'asında yer alıyor. Bu ülkelerden 13’ü Asya’da, 9’u Amerika’da, 2’si Okyanusya’da ve 2’si de Afrika kıt'asında bulunuyor. Tahmini veriler kıt'alar açısından incelendiğinde ise sıralamada birinci olan Lüksemburg, kişi başına 117 bin 231 dolar yurt içi hasılayla Avrupa kıt'asının en zengin ülkesi durumunda. Listede 95 bin 167 dolar kişi başına yurtiçi gelirle üçüncü sırada yer alan Katar ise Asya’nın en zengin ülkesi olarak görülüyor. Kanada ise 47 bin 67 dolar kişi başı gelirle dünyada 15. sırada yer alırken, zenginlikte Amerika kıt'asının lideri durumunda bulunuyor. Toplam 49 bin 271 dolarla dünya sıralamasında 13. sırada bulunan Avustralya ise Okyanusya’nın en zengin ülkesi olarak görülüyor. Afrika’nın en zengin ülkesi Libya ise 12 bin 703 dolarla kişi başına gelir bakımından dünyada ancak 50. sırada yer alıyor. IMF’nin 2008 yılı tahminlerine göre, Türkiye de kişi başına yurtiçi gelirde, 10 bin doları aşan ülkeler listesine girdi. Kişi başına 10 bin 738 dolar gelirle listenin 55. sırada yer alan Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında ise 31. sırada bulunuyor. Türkiye’nin komşusu Yunanistan ise 32 bin 421 dolar kişi başına gelirle dünyada 27., Avrupa’da ise 17. sırada yer aldı.

/ Ankara

08.07.2008

Bölgesel kalkınma planı genişliyor

GAP'I bitirmek için kapsamlı bir eylem planını uygulamaya koyan hükümet, Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz bölgesel kalkınma planları için de çalışma başlatıyor.

Dünyanın en önemli bölgesel kalkınma projelerinden biri olan GAP’ın tamamlanması için altı ay süren çalışmalarla eylem planı hazırlandı. Beş yılda bitirilmesi hedeflenen proje için 26 milyar YTL’nin üstünde kaynak ayrıldı. Hükümet, bölgesel ekonomik kalkınma ve sosyal gelişme çalışmalarını Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz’e de yaygınlaştırma hazırlığında. Bu amaçla GAP eylem planının hazırlanması sürecindeki gibi illerde Ekonomik ve Sosyal Konsey toplantıları yapılacak. Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren başkanlığında yapılacak olan toplantılara ekonomi bürokratları, bölge milletvekilleri, valiler, belediye başkanları, sanayi ve ticaret odaları ve sivil toplum örgütlerinden temsilciler katılacak. Toplantılar, 1213 Temmuz’da Van, 1920 Temmuz’da Erzurum ve 2627 Temmuz’da da Samsun’da gerçekleştirilecek. Toplantılarda dört stratejik eksen çerçevesinde iller ve bölgeler için öncelikli projeler belirlenecek.

/ Adana

08.07.2008

‘Yalnız benim ürünümü sat’ devri bitti

REKABET Kurumunun ‘’Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’’nin geçiş süresi olan bir yılın dolmasıyla, Temmuz ayı itibariyle hakim durumdaki teşebbüsler için yeni dönem başladı.

Bundan sonraki süreçte firmaların sadece kendi ürünlerinin satılmasını şart koşan sözleşmelerin yanı sıra indirim, bedelsiz ürün, kota getirmek gibi uygulamalar da artık yasak. Dikey anlaşmalara yönelik politikada yeni dönemde, pazar payı yüzde 40’ın üzerinde olan firmaların rekabeti sınırlayıcı dikey anlaşmalarının otomatik olarak muafiyetten yararlanmalarının önüne geçilmiş olacak. Yeni dönemde özellikle pazar payı yüksek olan teşebbüslerin perakende satış noktalarını bağlayan ve sadece kendi ürünlerinin satılmasını şart koşan anlaşmalar yasaklanacak. Bir başka deyişle hakim durumda olan pazar lideri teşebbüsler satış noktalarına ‘’sadece benim ürünümü sat, rakip satma’’ şeklinde sözleşmeler dikte edemeyecek. Ancak satış noktaları kendi özgür iradeleriyle zorlama olmaksızın (ben sadece bu firmanın ürününü satarım) diyebilecek. Bu dönemde firmaların sadece kendi ürünlerinin satılmasını şart koşan sözleşmelerin yasaklanmasının yanında indirim, bedelsiz ürün, kota getirmek gibi fiili münhasırlığa yol açan uygulamalar da yasak olacak. Dikey anlaşmalara yönelik yeni politika döneminden öncelikle haklarında karar alınan bira, yüksek alkollü içkiler, gazlı içecekler, dondurma ve hazır cips pazarlarında faaliyet gösteren teşebbüsler etkilenecek. Ancak bu teşebbüslerin yanı sıra yüzde 40 pazar payı eşiğinin üzerinde kalan teşebbüsler de artık grup muafiyetinden otomatik olarak yararlanamayacak.

Öte yandan gazlı içecekler ve bira pazarlarında 100 metrekarenin altındaki ve sadece bir firmanın dolabının bulunduğu satış noktalarında, soğutucu dolabının yüzde 20’si satış noktası tarafından serbest alan olarak kullanılabilecek ve satış noktaları diledikleri takdirde rakip içecekleri bu alana koyabilecekler. Yeni düzenlemenin özellikle yoğunlaşmanın yüksek olduğu hızlı tüketim ürünlerinin alt pazarlarında, dayanıklı tüketim ürünleri gibi pazarlarda, ilaç, akaryakıt ve telekomünikasyon pazarlarında, etkili olması bekleniyor. Öte yandan genel olarak rekabetin yoğun olduğu tekstil, konfeksiyon gibi sektörlerin bu düzenlemeden etkilenmeyeceği söylenebilir.

08.07.2008

İstikbal’in Fas çıkartması

İSTİKBAL Fas’ta altı ay içinde ikinci mağazasını da hizmete açtı. 2008 yılının başında Fas’ta ilk mağazasını açan İstikbal, altı ay içinde ikinci mağazasını da hizmete soktu.

Kazablanka’nın kuzeyinde yer alan Kenitra şehrinde açılan ikinci mağaza Merjane isimli alış veriş merkezinde İstikbal markalı ürünleri tüketiciler ile buluşturmaya başladı. 600 metrekarelik alana yayılan, iki katlı mağazada İstikbal’in Kayseri üretim tesislerinde üretilen yüzlerce farklı ürün grubu satışa sunuluyor. Faslı tüketicilerinin yoğun talepleri karşısında kısa sürede ikinci mağazayı da açtıklarını belirten İstikbal Mobilya Genel Müdürü Memduh Boydak, “Bölgede markamıza olan yoğun talebe paralel yıl sonuna kadar iki mağaza daha açmayı planlıyoruz. Bu yalnızca İstikbal Mobilya için değil tüm Türk mobilya sektörü için gurur duyulacak bir tablodur” dedi. Açılış hazırlıkları devam eden ve önümüzdeki aylarda kapılarını açmaya hazırlanan üçüncü İstikbal mağazası Cebelitarık yakınlarında yer alan liman şehri Tangier’de, diğer İstikbal mağazasının ise Cezayir sınırında bulunan Nodur şehrinde açılması planlanıyor. İstikbal bu açılış ile birlikte yurt dışı mağaza sayısını 157’ye yükselti.

Yeni Asya / İstanbul

08.07.2008