Tarımda patent hakkı olarak da bilinen ıslâhçı hakkı konusunda uluslararası koruma ağına dahil olan Türkiye'nin, yıllardır yeni türler geliştirememesi sebebiyle ithal tohumlara bağımlı kalacağı ve önemli miktarda ıslâhçı hakkı bedeli ödeyeceği iddia edildi.
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Islahı ve Genetiği Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nazimi Açıkgöz, dünyada ıslâh edilen yeni çeşitler için fikri mülkiyet haklarının uygulandığını, buna Türkiye'nin de Kasım ayında Uluslararası Yeni Çeşitleri Koruma Birliği'ne (UPOV) üye olarak dahil olduğunu söyledi. Türkiye'nin bir çok bitki türünde yıllardır geliştirme yapılmadığını ve son iki yılda koruma altına alınan yüzlerce çeşidin yarısına yakınının yabancı kökenli olduğunu ve bunun Türkiye'nin önemli miktarda ıslahçı hakkı bedeli ödeyeceği anlamına geldiğini ifade eden Açıkgöz, ''Avrupalı bir çok firma Türkiye'nin iklim şartlarının uygun olması nedeniyle tohum üretip ihraç ediyor. 2006'da 42 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu alandaki ithalat ise 92 milyon dolar, bunun yarısı da ıslâhçı hakkı. Bunun adı düpedüz sömürge bedeli. Türkiye kendi türlerini geliştiremezse ithalatını hızla artıracak, daha fazla ıslahçı hakkı ödemek durumunda kalacak ve (modern bir sömürge ülkesi) haline gelecektir'' diye konuştu.
|