|
Yurt dışındaki yok olmaya yüz tutan binlerce tarihî Türk eseri onarılmayı bekliyor. Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu, yurt dışındaki tarihi Türk eserlerinin belirlenmesi amacıyla 1998 yılında, Devlet Planlama Teşkilâtı öncülüğünde çalışma başlattıklarını ifade etti.
Bu çerçevede, Balkanlar, Orta Doğu ve Afrika, Macaristan ve Avusturya, Kırım Yarımadası ve Orta Asya’ya gönderdikleri uzmanlarca, şu ana kadar 5 bin eser tesbit ettiklerini bildiren Halaçoğlu, İran ve Hindistan’da ise henüz bir çalışma yapılmadığını, bu ülkelerdeki Türk eserlerinin de tesbit edilmesiyle bu sayının daha da artacağını belirtti.
Halaçoğlu, bu eserlerle ilgili envanter çalışmalarının hızla devam ettiğini, eserlerin durumu hakkında rapor hazırlandığını söyledi.
KANUN BEKLENİYOR
Vakıflar Genel Müdürlüğü yetkilileri de, geçmişte Osmanlı Devleti hakimiyetinde bulunan üç kıt’ada, hâlâ Türkiye’nin ilgisini bekleyen mabet, köprü, bedesten, han, kervansaray ve çeşme gibi binlerce vakıf eserinin bulunduğunu belirttiler. Yıllar önce Türkiye sınırları dışında kalan bu eserlerin, ilgisilik ve bakımsızlıktan yok olmaya yüz tuttuklarına işaret eden yetkililer, Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak bu eserleri onarıp eski görkemlerine kavuşturmaya talip olduklarını bildirdiler.
Bu çerçevede hazırlanan yeni Vakıflar Kanunu Tasarısı’nın, ‘’yurt dışındaki eserlerin tespit ve ihya edilmesi’’ni öngören maddeler ihtiva ettiğine işaret eden yetkililer, ‘’Yurt içinde, son 4 yılda 2 bin 750 eseri restore ettik. Bu yıl yine pek çok eseri onaracağız. Yurt dışındaki eserlerimizi de restore etmek istiyoruz. Bunun için her türlü birikim, insan gücü ve mali imkânlara da sahibiz ancak tasarı henüz yasalaşmadığı için harekete geçemiyoruz. Tasarının TBMM’de kabul edilmesini bekliyoruz’’ diye konuştular.
Yetkililer, tasarının yasalaşmasının ardından hızla yurt dışındaki tarihi Türk eserlerini onarmaya başlayacaklarını da kaydettiler.
SEZER İADE ETMİŞTİ
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bulunan yeni Vakıflar Kanunu Tasarısı kabul edildiğinde, mazbut ve mülhak vakıfların yurt dışındaki emlakini takip eden, dış kaynaklı fonlara, iş birliklerine ulaşabilecek koordinasyon çalışmalarını yürüten ve Avrupa Birliği uyum sürecinde diğer birimleri yönlendiren, ortak çalışmalarda ve düzenlemelerde bulunacak olan Dış İlişkiler Daire Başkanlığı kurulacak.
Dış İlişkiler Daire başkanlığının resmen kurulmasıyla beraber, yurt dışındaki vakıf eserleriyle ilgili envanter çalışması yapılabilecek, kaynak aktarılarak bu eserler restore edilecek.
Vakıflar Genel Müdürlüğü şu anda yurt dışında kalan tarihi eserlerin onarımında proje oluşturulması noktasında, Dışişleri Bakanlığı, Kültür Bakanlığı ve TİKA koordinatörlüğünde ancak teknik destek sağlayabiliyor.
Toplam 82 maddelik Vakıflar Kanunu Tasarısı’nın 73 maddesi geçen yasama yılında kabul edilmiş, ancak 9 maddesi 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından TBMM’ye iade edilmişti.
| 
