Uluslararası Af Örgütü, ABD’nin Guantanamo’da alıkoyduklarına ağır tecrit uyguladığını açıklayarak, insanî şartlar istedi. Yapılan açıklamada, “22 saat boyunca iletişimsiz hapsediliyorlar. Doğal ışık, temiz hava ve duyusal uyarımdan yoksun tutuluyorlar. Gün ışığında egzersize izin verilmiyor” denildi.
Uluslararası Af Örgütü (UAÖ), son raporunda ABD yönetiminin Guantanamo kampında zorla alıkoyduğu kişilere tecrit uyguladığını açıkladı; kampın kapatılmasını, alıkonanların adil yargılanmalarını veya salıverilmelerini, bu arada koşulların uluslararası insancıl hukuka uygun hale getirilmesini istedi.
Örgüt, ABD yönetiminden acilen şunları yapmasını istedi:
* Alıkonanların zalimane, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele görmemeleri güvence altına alınmalı. Buna, duyusal uyarımların azaltıldığı uzun süreli tek başına veya hücrede tutma uygulamaları da dahil. Alıkonanlar, penceresiz hücrelerde veya temiz havaya ve doğal ışığa erişimi olmaksızın tutulmamalı.
* Alıkonanların koşullarını,daha fazla ilişki kurmalarını, anlamlı egzersizler yapmalarını sağlayacak şekilde iyileştirin. Egzersiz alanlarında daha fazla gereç olmalı. Kütüphane iyileştirilmeli. Alıkonanların elverişli olan yerlerde TV ve video da dahil olmak üzere sosyal ve eğitsel programlara erişimi olmalı. Önemli haberlerle ilgili bilgilendirilmeliler. Bütün alıkonanlar, temiz havada, gün ışığında günlük, düzenli egzersiz yapabilmeli.
* Alıkonanlara dini inançlarına ve ibadetlerine saygı gösterilerek muamele dilmeli; buna Kur’ân'ın bulundurulması da dahil.
* Bağımsız sağlık uzmanlarının alıkonanları özel olarak muayene edebilmesi için Guantanamo'ya girmesine izin verilmeli.
* Bağımsız insan hakları örgütlerinin ve BM özel prosedürlerinin ziyaretlerine izin verilmeli. Bu ziyaretlerde tesisin bütün bölümlerine girilebilmeli ve heyetlerin alıkonanlarla yalnız olarak görüşmesine izin verilmeli.
* Alıkonanların aileleriyle düzenli ve mümkün olduğunca sansürsüz şekilde, posta, telefon veya ziyaretler aracılığıyla iletişim kurmasına izin verilmeli.
"385 kişinin yüzde 80'i tecrit altında"
ABD'nin işgal ettiği Küba topraklarında kurduğu Guantanamo Üssü'nde 1 Nisan 2007 itibarıyla yaklaşık 30 farklı uyruktan 385 erkek mahkemeye çıkarılmaksızın alıkonuyor. UAÖ, bunların yaklaşık yüzde 80'inin tecrit koşulları altında olduğunu söylüyor.
Rapordan bazı notlar şöyle:
* Alıkonanların çoğunluğu alıkoyuldukları süre boyunca sert ve acımasız davranışlar dolayısıyla acı çekiyor, örgülü kafeslerde veya yüksek güvenlikli hücrelerde hapsediliyor.
* Aralık 2006'da açılan ve Kamp 6 olarak bilinen yeni tesisle, daha acımasız ve aşırı tecrit ve duyusal mahrumiyet koşullarının daha kalıcı hale getirildiği bir ortam oluşturulmuş.
* Tek başlarına, kapalı ve insanlarla temasın neredeyse tamamen kesildiği çelik hücrelerde günde 22 saat boyunca hapsediliyor.
* Hücrelerde ne dışarıyla bağlantı sağlayacak bir pencere ne de doğal ışık veya temiz havanın girebileceği bir giriş mevcut.
* Hücrelerde hiçbir faaliyete izin verilmiyor ve 24 saat boyunca ışığa maruz bırakılıp, hücre kapısındaki dar pencere aracılığıyla devamlı bir şekilde gardiyanlar tarafından gözetim altında tutuluyorlar.
* Filtrelerden az miktarda güneş ışığının girebildiği yüksek duvarlı alanlarda tek başlarına egzersiz yapabiliyorlar; çoğunlukla gece vakti egzersiz yapmaları sağlanıyor ve böylece günlerce gün ışığından mahrum bırakılıyorlar.
* Pentagon'a göre Ocak 2007'nin ortalarından itibaren, 165 kişi diğer tesislerden Kamp 6'ya transfer edildi. Daha sonraki 100 kişi de, bir diğer yüksek güvenlikli tesis olan Kamp 5 içindeki askeri hapiste tutulmakta.
* Yaklaşık 20 kadar kişinin de Kamp Echo içindeki, temelde diğerlerinden ayrılan ve Uluslararası Kızıl Haç Komitesi (ICRC) tarafından koşullarının "oldukça sert" olarak tanımlandığı askeri bir hapiste tutulduğu düşünülüyor.
|