İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Irak ve Suriye devlet başkanlarını Tahran’a davet ederek, üçlü bir zirve yapılması çağrısında bulundu. Amerikan ABC News’in internet sitesinde, “İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’ın yeni bir manevrası” olarak gösterilen girişimin, “muhtemelen ABD yönetiminin bölge üzerindeki etkisini amaçladığı” yorumu yapıldı.
Iraklı yetkililer, Ahmedinejad’ın Irak Devlet Başkanı Celal Talabani ve Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad’ı bu hafta sonu Tahran’a dâvet ettiğini, toplantının olması halinde, Irak’taki kaosun sona erdirilmesi için izlenecek yolların ele alınmasının planlandığını söylediler.
Amerikan ABC News’in internet sitesinde, “İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad’ın yeni bir manevrası” olarak gösterilen girişimin, “muhtemelen ABD yönetiminin bölge üzerindeki etkisini amaçladığı” yorumu yapıldı. Haberde, girişim, “Irak’taki Sünni direnişe destek vermekle itham edilen Suriye’nin Dışişleri Bakanı Velid Muallim’in Bağdat’a yaptığı ziyaretle aynı döneme rastlayan diplomatik bir manevra” olarak nitelendi.
Ahmedinejad’ın, iki ülke devlet başkanlarını Tahran’a davet ederek, zaten Suriye ile Lübnan’da büyük bir etkisi olan ülkesinin Orta Doğu’daki nüfuzunu da artırma amacında olduğu belirtilen haberde, “Tahran, Irak’ta ABD’yi batağa saplayan küçük çaplı kaosun kendisine fayda getireceğini düşünüyor. Ancak aynı zamanda, fazla kan dökülmesinin, Kürtlerin huzursuz olduğu sınır bölgesinde sorun çıkarmasından endişe ediyor” ifadeleri kullanıldı. Talabani’ye yakın Iraklı bir yetkili, zirve teklifinin, Tahran’ın bölge üzerindeki rolünü güçlendirme ve ABD’nin Sünni Suriye ile Şiî İran’ın arasını bozmasını engelleme amacını taşıdığını söyledi. Talabani’nin sözcüsü Kamuran Karadağı da, Talabani’nin teklifi kabul ettiğini ve Cumartesi günü Tahran’a gideceğini söyledi. Karadağı, Suriye Devlet Başkanının toplantıya katılmayacağını, görüşmenin, Talabani ile Ahmedinejad arasında yapılacağını belirtti. Sözcü, Talabani’nin Beşşar Essad ile görüşme teklifini de kabul ettiğini ve Şam’da planlanan bu görüşmenin tarihinin henüz belirlenmediğini kaydetti.
İran’ın zirve teklifine kuşkuyla bakan ABD Dışişleri Bakanlığının sözcü yardımcısı Tom Casey, kararı Irak’ın vereceğini belirtti. Casey, “Bu, onların çağrısı, onların kararı. Bu tür bildirilere geçmişte birçok kez rastladık ve İran ile Irak arasında birkaç üst düzey temas oldu. İran’ın, ‘Irak’taki şiddeti azaltma arzusuna dair’ açıklamaları, gerçeklerle uyuşmuyor” dedi. Tom Casey, sorunun, “İran’ın söylediklerinden değil, yaptıklarından kaynaklandığını” savundu. İran ile Suriye’nin, Irak’taki Şiî ve Sünni gruplar üzerinde önemli etkileri olduğuna inanılıyor.Uluslararası baskılar neticesinde, Suriye’den Irak’a geçen direnişçileri az da olsa engellediği belirtilen Şam yönetimi, direnişçilere finansman ve silah sağlamakla suçlanan, Saddam Hüseyin döneminin üst düzey yetkililerinin Suriye’ye sığınmalarına izin vermişti.İran ise Irak’taki iki büyük Şiî gruba, eğitim, silah ve para vermekle itham ediliyor. Saddam Hüseyin döneminde Irak’ı terk etmek zorunda kalan birçok Şiî yetkilinin İran’da sürgün hayatı yaşadığı biliniyor.
Irak-Suriye arasında ilişkiler yenilendi
Bu arada Irak ve Suriye, 25 yılın ardından diplomatik ilişkilerini yeniden kurdu. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim ile Bağdat’ta yaptığı görüşmenin ardından düzenlediği basın toplantısında, “Çeyrek asırdır kesintiye uğrayan diplomatik ilişkilerin tamamen yeniden kurulmasına ilişkin bir karara varmış bulunuyoruz” dedi.Zebari, “Irak bayrağı Suriye’de dalgalandığı gibi, Suriye bayrağı da Irak’ta dalgalanacak” diye konuştu.
|