Prof. Dr. Emre Alkin, kendi bloğu olan emrealkin.com’da ‘Siz sorun ben cevaplayayım’ başlığıyla bir yazı yayınlayarak ekonomiyle ilgili merak edilen soruları cevapladı.
Alkin, ‘Faiz enflasyon yaratır mı?’ sorusunu şöyle cevaplıyor; “Olabilir, yumurta-tavuk ilişkisi kurulabilir. Ama “faizi yükselten nedir?” diye de sormak lazım. Ben başlıcalarını söyleyeyim: kamu harcamaları, artan ülke riski ve enflasyon. Eğer faiz lobisi varsa gerçekten, hizmet eden unsurlar bunlar.” Alkin’in cevapladığı diğer sorular ve cevapları ise şöyle; “İthalatı engelleyerek ihracatı artırmak mümkün mü? -Hayır, dış rekabette bu şekilde güçlenmek mümkün değil. Bazı şirketlere hediye olsun diye yapılıyor. Yan etkisi yüksek enflasyon olarak ortaya çıktı. Korumacılıkla Cari Açık Düşer mi? - Hayır. Türkiye bunu 2014’ten beri deniyor. Başaramadığı gibi cari açık rekor kırdı. Şimdi cari açığın gerileme sebebi büyümenin hızla yavaşlaması. Yani ortada başarı yok.
Enflasyon böyle düşmez
Tüketim Malı İthalatına vergi koyarak ithalatı düşürebilir miyiz? - Hayır. Çünkü bu mallar ithalatın % 10’u bile değil. Gerisi hammadde-aramalı-yatırım malı. Yani üretmek için ithalat yapmak mecburiyetindeyiz. Bugün ithalat geriliyorsa, üretim azaldığı için. Büyüme yavaşlarken cari açık artabilir mi? - Evet artabilir. Enerji fiyatları hızla yükselirse ciddi bir fatura ödeyebiliriz. Eğer Talep Baskısı yoksa parasal tedbirle enflasyon düşer mi? - Düşmez. Büyüme yavaşlayacağı için bu sefer durgunluk içinde enflasyon olur. Yani Stagflasyon. Madem talep enflasyonu yok “kasada % 10 indirim” kampanyası etkili olur mu? - Enflasyon böyle düşmez, destekleyenler de çaresizlikten destekliyor. Maliyet enflasyonu var. Onu düşürmek lâzım.
En önemli sorun: Ahlâk ve eğitim
Merkez Bankası üç kere 10 milyar dolar satsa döviz düşer mi? - Üç kere 10 Milyar satacak rezervi yok. Dolayısıyla anlamsız sorulara cevap vermeye de gerek yok. Kamuda tasarruf olacak mı? - YEP’e göre olmayacak. Faiz Dışı Fazla hedefi, Reel Faiz ve Büyüme rakamları bunu söylüyor. Yerli malı kullanmak için nasıl bir kampanyaya gerek var? - Kampanyaya gerek yok. Yerli Firmalar ahlaklı ve gerçekçi olsunlar yeter. Koruma duvarlarına yaslanarak vatandaşa orta kalite malı göreceli olarak pahalıya satmasınlar. Tasarım ve Ar-Ge’ye destek versinler. Sabırla devam ederlerse yolun sonu selamet. Türkiye’nin en önemli sorunu kaynak sorunu mudur? - Hayır, ahlâk ve eğitim sorunudur. Kaynak kolay, diğerleri zaman ve emek istiyor.
Haber Merkezi