Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) bu hafta yayımlayacağı yetki kararnamesi ile dört büyük ilde ‘özel ihtisas mahkemeleri’ kuracak. Alınan bilgiye göre HSYK’nın belirleyeceği Ağır Ceza Mahkemeleri özel yetkili mahkeme haline gelecek. Bu mahkemeler sadece Anayasal suçlar ile terör suçlarına bakacak.
Yaklaşık bir sene önce kaldırılan Özel Yetkili Mahkemeler HSYK’nın yetki kararnamesiyle tekrar yürürlüğe giriyor. HSYK, Ankara, İstanbul, İzmir ve Diyarbakır’da Birinci ve İkinci Ağır Ceza Mahkemeleri’ni 'özel yetkili' hale getirecek. Kapanmadan önce ÖYM'lerin baktığı terör ve örgütlü suçlara bu ihtisas mahkemeleri bakacak. Mahkemeler, Anayasal Düzene ve Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar Bürosu’nda görevli savcılarca açılan ‘terör’ ve ‘örgüt’ davalarına bakacak.
"Paralel yapı" davasına bakacak
Yeni oluşturularak özel yetkili mahkemelere "paralel yapı" soruşturması kapsamında hazırlanan iddianameler gönderilecek. Casusluk, anayasal düzene karşı işlenen suçlar, dinlemelerle ilgili davalara da yine bu mahkemeler bakacak. HSYK kaynaklarından alınan bilgiye göre 'paralel yapı' soruşturmalarında avukatlar Sulh Ceza Mahkemeleri’ne itiraz hakkını doldurduktan sonra Ağır Ceza Mahkemeleri’ne ve Asliye Ceza Mahkemeleri’ne başvurarak beraat kararı çıkartmaya çalışıyor. Yeni kurulacak özel yetkili ağır cezalarla bu durumun önüne geçilecek. Soruşturma tamamlanmasıyla 'paralel yapı' ile ilgili tüm davalara bu mahkemeler bakacak.
Yargı paketiyle HSYK’ya yetki verildi
TBMM’de 2 Aralık 2014 tarihinde kabul edilen yargı paketinin yürürlüğe girmesiyle HSYK Kanunu’nda değişikliler yapıldı. İhtisaslaşmanın sağlanması amacıyla HSYK’ya, ağır ceza mahkemelerinin bakacağı davalar iş yoğunluğu ve niteliğini dikkate alarak belirleme yetkisi verildi. Düzenleme ile bu mahkemelerde görev yapacak hâkimlerin de HSYK tarafından belirlenmesi sağlandı.
Hakimler değişmişti
15 Ocak 2015 tarihinde HSYK tarafından yayımlanan kararnameyle 888 hâkim ve savcının görev yeri değiştirildi. Kararname ile bir çok Ağır Ceza Mahkemesi başkanının da görev yeri değişti. HSYK kaynaklarının Al Jazeera’ye verdiği bilgiye göre kararname ile yapılan değişiklikle Özel İhtisas Mahkemesi olarak belirlenecek. Ağır Ceza Mahkemelerine de Terör ve Anayasal Suçlara bakacak deneyimli hakimler atandı.
ÖYM’ler kaldırılmıştı
2005 yılında Devlet Güvenlik Mahkemeleri’nin yerine kurulan Özel Yetkili Mahkemeler (ÖYM) 21 Şubat 2014 tarihinde kaldırıldı. ÖYM'lerin görev alanına giren suçlarda azami 10 yıl olan tutukluluk süresi 5 yıla indirildi. ÖYM’lerin kaldırılmasıyla Ergenekon, Balyoz, İnternet Andıcı, 12 Eylül, 28 Şubat ve KCK da dahil olmak üzere, mevcut tüm darbe ve terör davaları Ağır Ceza Mahkemeleri’nde görülmeye başlandı.