Başta İstanbul olmak üzere Türkiye’nin pek çok ilindeki tarihî yapıların restorasyonunda danışmanlık görevinde bulunan Vahit Okumuş, 25 yılını adadığı araştırmalar sonucu, Osmanlı’dan günümüze ulaşan tarihî eserlerin mimarı Sinan’ın matematiğini çözmeyi başardığını kaydetti. Türkiye’de tarihî eser restorasyonu denildiğinde akla ilk gelen isimlerden Okumuş’un meslekî anlamda hayatını adadığı iki konu, “Sinan” ve “tarihî eser restorasyonu”. Okumuş, tarihî eserlerin aslına uygun restore edilmesi adına, kimi zaman karşısına çıkan bürokratik engellerle de sonuna kadar mücadele ettiğini anlattı.   

En ince ayrıntıyı düşünmüş

Sinan’ın, bir eser yapacaksa, onun depreme dayanıklılığını, zeminini, akustiğini, mukavemetini, hatta ısınmasını dahi düşündüğünü ve buna göre bir yöntem aradığını aktaran Okumuş, modern biliminse, istediği şeyi önce çizdiğini ve onun hesap şeklini yaptığını ifade etti. Okumuş, Sinan’ın, elindeki malzemenin taşıyacağı güce göre, kendi matematiğini kurduğunu anlatarak, “Sinan mühendislik dalında, akustikte, köprüde, kemerde, istinat duvarında, barajlarda, zeminde, izolasyonda, deprem konusunda dünya biliminin bugün dahi ulaşamadığı, yeni bir matematik sistem kurmuştur. Bu sistemin adına da ‘birim daire metodu’ denir. Bugün dünyada ilk kez ben yayınladım, şu anda da bilip kullanan yoktur. Sinan bu nedenle filozoftur, çünkü kendine özgün bir mühendislik oluşturmuş, bulduğu statik sistemle, matematiksel çözümler üretmiştir” diye konuştu.      

Sinan, bugünkü bilimin üzerinde bir adam 

Okumuş, Zigetvar Seferi öncesi Kanunî Sultan Süleyman’ın Büyükçekmece’de inşa ettirdiği 636 metrelik Kanunî Sultan Süleyman Köprüsü’nden örnekle, Mimar Sinan’ın köprü yaparken kullandığı metodu, şöyle anlattı: “Sinan, köprü inşasında birim daire metodunu kullanır ve köprüsü hiçbir zaman düşey yük oluşturmaz. Yani, üzerinden hangi yük geçerse geçsin, kemerlerin hiçbiri aşağı doğru basmaz, yana doğru basar. Yükü, yana doğru iter. Bu Sinan’a ait bir metottur. Modern bilim, iş metodu, enerji metodu gibi çeşitli metotlarla kemerlerde çözüm yapar, ama hiçbir şekilde doğru çözümler üretemezler. Bu sadece Sinan’ın metoduyla çözülür. O nedenle Sinan, bugünkü bilimin üzerinde bir adam. Sinan’ın köprülerinde, sivri kemer görünümü vardır. Sinan, daireyi 8 derece ile 82 derece arasındaki iki yaydan oluşturur. Bunu da hesapla yapar. Düşey yük oluşmasın diye daireyi keser ve iki daireyi birleştirdiği noktaya da üzengi taşını (orta taşı) koyar. Bu taş genellikle 15 santimetre civarındadır. 

Mimar Sinan’ın ustalık imzası Selimiye ve Risale-i Nur'da Mimar Sinan...

Risale-i Nur'da Mimar Sinan örneğiyle hangi önemli hakikatler anlatılmaktadır?

Foto Galeri'yi görmek ve ilgili araştırma yazısını okumak için tıklayınız:

http://www.yeniasya.com.tr/foto-galeri/mimar-sinan-in-ustalik-imzasi-selimiye-ve-risale-i-nur-da-mimar-sinan_392688

AA