ABD'nin müttefikleriyle görüşmeden Suriye'den çekilme açıklaması yapması, ABD'den yeşil ışık alan Türkiye'nin Avrupalı ortaklarının ikazlarına rağmen Suriye'de operasyon düzenlemesini eleştirirken NATO'nun 'beyin ölümünü' ilan etmiş olan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'dan yeni çıkış geldi.

Macron, Ankara'nın beklentilerine, "Türkiye hem Suriye operasyonunu oldubittiye getirip hem de NATO müttefiklerinden dayanışma bekleyemez" yanıtını verdi.

Macron'un yanıtının öncesinde, NATO'nun 70. kuruluş yılının kutlanacağı 3-4 Aralık'taki Londra Zirvesi'ne yönelik Baltık devletleri ve Polonya için hazırlanan Savunma Planı'na Türkiye'nin onay vermediği ortaya çıktı. Ankara, bu kararı, YPG'nin tehdit olarak tanımlandığı Türkiye Savunma Planı belgesinin yayımlanmasına ABD'nin de aralarında olduğu 8 müttefikin izin vermemesi üzerine aldı.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, sorunun çözülmesi ve Londra Zirvesi'ni gölgelememesi için yoğun bir diplomatik trafik yürütüyor. 

Bugün Paris'i ziyaret eden Stoltenberg'le ortak basın toplantısı düzenleyen Fransa lideri, "NATO'nun beyin ölümü gerçekleşti" yorumunu yaparak Avrupalı müttefiklerinin tepkisini çekmesini, "Yararlı bir uyandırma zili" diye değerlendirdi.

Macron, ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin'e karşı açtığı ticaret savaşında Huawei'ye uyguladığı yaptırımlara Avrupa'nın uyması için yaptığı baskıyı da geri çevirdi.

Huawei'nin güvenlik tehdidi oluşturup oluşturmadığı sorusu üzerine, Fransa lideri, "Hiçbir zaman belli bir ülkeyi, belli bir telekom operatörünü yaftalamak peşinde olmadım" dedi. 

Öncesinde Ekonomi Bakan Yardımcısı Agnes Pannier-Runacher'den de Fransa'nın ABD'nin izinden girmeyeceği ve Çin teknoloji devini 5G ağından dışlamayacağı açıklaması gelmişti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Avrupa'ya ya kısa ve orta menzilli füzeler yerleştirilmesine moratoryum getirilmesi önerisini de değerlendiren Macron, Fransa'nın moratoryumu kabul etmediğini duyurdu. 

Karadan fırlatılan orta menzilli füzelerin Avrupa'da konuşlanmasını yasaklayan 1987 tarihli Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması (INF), ABD’nin çekilme kararı sonrası, ağustos başında yürürlükten kalkmıştı. Sözkonusu anlaşmanın artık uygulanmıyor olması, ABD’nin, müttefiklerinin topraklarına Rusya’ya ulaşabilecek füzeler yerleştirmesinin önünü açıyor.

Ancak NATO'nun Rusya ile sağlam, aklı başında ve çetin görüşmeler yürütmesinin önemli olduğunu, yeni güvenlik mimarisinin Rusya ile birlikte inşa edilmesi gerektiğini söyleyen Fransa lideri, "Füzelerler ilgili yeni anlaşamalara Avrupalıların müdahil edilmesi lazım" vurgusu yaptı. NATO eleştirileri ve Rusya çağrılarına kızan Doğu Avrupa ülkelerine de 'egemenliklerinin tehdit edilmesi halinde Fransa'nın sarsılmaz duruş sergileyeceği' güvencesi verdi.

Diğer yandan Afrika ülkesi Mali'de iki Fransız helikopterinin çarpışması sonucu 13 askerin ölmesinin ardından 5 yıldır Sahel Bölgesi'nde artan Fransız askeri varlığı tartışılırken, Macron buna da çıkıştı:

"Fransa'nın Sahel Bölgesi'ndeki operasyonları konusunda tüm seçenekler masada, müttefiklerin daha fazla çaba göstermesi de dahil."

"Fransa'nın Sahel'deki askeri çabalarının bedelini göstermek isteyenler Mali'ye gelip ölen askerlerin cenazelerine katılabilir."