Uzmanlar son günlerde Ankara-Berlin hattında yaşanan krizin çözümünün diplomaside olduğunu belirtirken, AKP’nin kurucularından olduğu kadar bir dönem dışişleri bakanlığı görevi de yapan Yaşar Yakış, “Türkiye, bunu görmezden gelerek ya da sadece yüksek perdeden cevap vererek krizi geçiştirmeye çalışırsa büyük zarar görür” uyarısında bulundu. Ankara-Berlin hattındaki krizde sorumluluğun Almanya’da olduğunu düşünen AKP hükümeti, Almanya’nın terörle mücadelede Türkiye’yle işbirliği yapmaktan özellikle çekindiği ve bu yüzden de iki ülke arasında güven bunalımı oluştuğu görüşünde.Konunun TBMM’de de ayrıntılı olarak değerlendirilmesi, Berlin’den beklentilerin meclis kanalıyla da Alman hükümetine iletilmesi hükümetin planları arasında. 

İnsan hakları alanında acilen adım atılmalı 

Yaşar Yakış, Ankara-Berlin hattındaki krizin yumuşaması için adım atması gereken tarafın Türkiye olduğunu dile getirdi. DW’de yer alan habere göre, Yakış, “Türkiye, Alman vatandaşı olan bir insan hakları aktivistinin terör örgütü üyesi olduğunu söyledi. Böyle bir suçlama Batı’da anlam ifade etmez. Net bir suçlama koymak gerekir, net bir yargı kararı göstermek gerekir. Terör örgütünden kasıt nedir, açıklanmalıdır. Bu krizde Almanya’nın yapacağı çok şey görünmüyor. Türkiye’nin temel insan hakları alanında acilen iyi bir adım atması gerekiyor” açıklaması yaptı. Almanya’nın hiçbir zaman ‘ayaküstü’ açıklama yapmayacağını Türkiye’nin bilmesi gerektiğinin altını çizen Yakış’a göre Türkiye’nin konuya daha ciddi yaklaşması gerekiyor. Yakış, “Türkiye, bunu görmezden gelerek ya da sadece yüksek perdeden cevap vererek krizi geçiştirmeye çalışırsa büyük zarar görür” uyarısında bulundu.

Tarafların sakinleşmeye ihtiyacı var

“Ortada ciddi bir kriz var” diyen başka bir isim Türk diplomasisinin en parlak diplomatlarından biri olarak bilinen emekli büyükelçi Faruk Loğoğlu. Loğoğlu, “İşlerin çığırından çıkmış hale gelmesi hiç iç açıcı değil. Diplomasinin acilen devreye sokulması gerekiyor” görüşünü savundu. Türkiye-Almanya ilişkisinin hiç olmazsa Almanya’da yaşayan 3 milyondan fazla Türk vatandaşı düşünülerek değerlendirilmesini isteyen Loğoğlu, “Tarafların sakinleşmeye ihtiyacı var. Karşılıklı sert söylemlere rağmen, ikili ilişkilerin kopması mümkün olmaz. Taraflar birbirlerinden beklentilerini serinkanlılıkla yeniden değerlendirilmeli” dedi.

Tek koşul Türkiye’deki OHAL’in kaldırılması

Türkiye-Almanya ilişkileri konusunda uzman isimlerden Prof. Hüseyin Bağcı, gerilimin daha da artacağını düşünüyor. “Alman sosyal demokratlar Merkel üzerindeki baskıyı Eylül’e kadar artıracak görünüyor. İki ülke arasındaki yargı konuları da namus davasına dönüştü. Merkel kazanırsa seçimleri belki yumuşama olur krizde ancak sosyal demokratlar yönetime gelirse, Türkiye’ye dönük ambargoların başlaması kaçınılmaz” diyen Bağcı, gerilimin yumuşaması için her iki tarafın da aynı anda adım atması gerektiğini söyledi. İlişkilerin uzun vadede düzelmesinin tek koşulunun da “Türkiye’deki OHAL’in kaldırılması” olduğunu düşünen Bağcı, “Karşılıklı beklentiler yükseldikçe çözüm zorlaşıyor ancak kim daha çok zarar görür sorusunun yanıtı açıktır. Almanya’nın Türkiye’ye zarar verme potansiyeli daha yüksektir. Türk hükümetinin müzakere, diyalog ve işbirliğinden yana söyleme ağırlık vermesinde fayda var” dedi.