Karar  gazetesinin ekonomi yazarı İbrahim Kahveci, Türkiye’de bir ‘toplumsal sürünme sistemi’nin devreye sokulduğunu ve artık ucuz ürüne ulaşmanın hayal olduğunu söyledi. Daha önce “Bundan sonra ülkemizde tarlada ürünler bedava olsa bile raflarda artık belirli fiyatların altına satılamaz” dediğini hatırlatan Kahveci, “Satılamaz çünkü kurduğumuz sistem bu. Artık ucuzluk hayal...” ifadesini kullandı. “Orman yangınlarını söndürecek uçak tartışması yapıyoruz, ama bir bakanımız Arjantin’den özel uçakla dönüyor” diyen Kahveci’nin “Toplumsal sürünme sistemi” başlığıyla yayımlanan yazısında, Şu an birçok ürünün hasat zamanı. Hatta bu yıl birçok üründe rekolte oldukça yüksek. Ama raflarda fiyatlar düşmüyor. Ya da tarlada düşen fiyatlar raflarda direncini koruyor. Bunlar artık bildiğimiz sonuçlar. Hatta şu iddialı cümleleri de başta TV5 olmak üzere çok kullandım: “Bundan sonra ülkemizde tarlada ürünler bedava olsa bile raflarda artık belirli fiyatların altına satılamaz.” Satılamaz çünkü kurduğumuz sistem bu. Artık ucuzluk hayal... Çünkü sistem çiftçiye yüksek fiyat imkânı vermiyor. Ama aynı sistem tüketiciye de ucuz ürün alma imkânı vermiyor. Hatta çok daha acı gerçeği söyleyeyim, bu sistemde öyle aracı vs. de kazanmıyor. Burada iki temel sorun var: 1- Özel yollar ve yüksek akaryakıt fiyatları (toplam taşıma maliyeti) artık ürün başına tarla maliyeti ile yarışır oldu. 2- Verimsiz perakende sistemi (ağırlıklı olarak zincir market yoğunluğu) toplam maliyetleri yükselttiği için, devletin kesinti ve vergileriyle birleştiğinde pazarcı dahi ucuza mal satamaz oldu. Kısaca kurduğumuz sistem bir sürünme sistemi oldu. Fiyatlar yüksek, ama kimse kazanamıyor. Çiftçi de sürünüyor, tüketici de... Hatta aracı örgütler bile sürünmek durumunda.’’ ifadelerine yer verdi.

Çalışma hayatımız da aynı

Çalışırken yüksek maliyetler ve verimsiz ekonomik yatırımlar dolayısıyla ücretler süründüğünü belirten Kahveci, “Biraz okudun ve yüksek ücret talebin oldu mu devlet maliye politikası ile derhal vergi dilimlerini dayatıyor. Asgarî ücretin bile en düşük vergi diliminden yılı tamamlayamadığını gördüğümüzde halimiz nice anlarsınız. Sistem asgarî maaşları destekliyor. Asgarî ücreti, asgarî emekli maaşını, asgarî memur maaşını. Asgarînin dışına çıkan yanıyor. Emeklilik sistemimizde öyle. Asgarî emekli maaşı için çalış, gerisi boş. Çok çalışıp idare eder bir emekli maaşı hayali kuruyorsanız işiniz zor. Asgarî emekli maaşları devletin katkısı ile yasal oranların üzerine çıkartılıyor, ama daha üst maaşlar asgarî emekli maaşına ancak yetiyor. Hatta eskiden yüzde 70 maaş bağlama oranı önce yüzde 50’ye ve sonrada yüzde 35’e düşürüldüğü için, artık çok çalışmak emekli maaşının da düşmesi demek oluyor. Kısaca çalışırken de süründüren sistem emekli olunca da süründürmeye devam ediyor. İnsanca yaşama kriterini oluşturmayı, çok çalışmayı ödüllendirmeyi, siyasetin ağzına bağlı olamayacak bir düzeni bir türlü kuramıyoruz.’’ ifadelerini kullandı.