Rusya’da çalışan önemli Türk şirketlerinin katıldığı toplantıda 2015 için beklentiler, kur öngörüleri ve kriz için alınan tedbirler müzakere edildi.

Türk iş adamlarına göre 2015’in ilk yarısına kadar Rusya’da kriz devam edecek. Perakende sektörü elindeki stokları bitirdikten sonra yeni ürünler için fiyat artırımına gidecek. Tüketiciler yeni fiyatlarla karşılaşmalarının ardından satışlar azalacak. Mali piyasaları etkileyen krizin reel sektöre etkisi Mart ayında daha öngörülebilir olacak. Dolar kurunu 2015 için ortalama 55-60 dolar aralığında öngören Türk girişimciler, kriz dönemlerinin her zaman yeni fırsatlar oluşturduğuna dikkat çekiyor. 

Türk firmalarının bu süreçte iki avantajı var. Öncelikle firma yapılarının esnek karar alma imkanı olması kriz dönemlerinde fırsatları değerlendirme imkanı veriyor. İkinci büyük avantaj ise rakip firmaların piyasadan çekilme isteği. Özellikle de Rusya ile yaptırım sürecinde arada kalan Batılı şirketler, Rusya’nın ek ne tür tedbirler alacağı konusunda endişeli. Bu süreç Türk şirketleri açısından piyasada aktif olma adına yeni fırsatlar oluşturabilir. Burada kriz yönetiminde başarılı olan şirketler kazançlı çıkacak.

RUSYA’DA 3 KRİZ VAR

Rusya’nın 3 kriz birden yaşadığını kaydeden Colin's Rusya Genel Müdürü Önder Ön’e göre krizden başarı ile çıkmak mümkün. Ön, “Rusya’da 3 kriz birden yaşıyoruz. Kur krizi, ekonomik kriz, Ukrayna, AB ve ABD bağlamında siyasi kriz var. Biz kurdan kaynaklanan dalgalanmaları uzun vadeli olacağını öngörmüyoruz. Kur bir şekilde istikrarlı hale gelecek. Ekonomik kriz ise konuşulanın aksine uzun sürebilir. 2 ya da 3-4 yıl alabilir. 5-6 yıl öncesine dönmek zaman alacak. O yüzden şirketler olarak bizler bu ekonomik duruma adapte olmak durumundayız. Siyasi krizle ilgili ise yapacağımız bir şey yok.” dedi.

Kriz ortamında firmaların hemen reaksiyona girdiğine dikkat çeken Ön, “Yani ‘çalışanların yüzde 30’unu çıkaralım, onu da bunu da almayalım, mağaza, fabrikalarımızı da kapatalım, üretimi de küçültelim, bu kurlarla ürün mü satılır ve satışı da durduralım’ gibi tamamen olumsuz reaksiyonlarla harekete geçiyorlar. Türkler olarak bizler Türkiye’de enflasyon ve devalüasyonları yaşadık. Dolayısıyla bu anlamda ben Türkleri avantajlı buluyorum. Bizim sektördeki rakiplerimizin hemen hemen tamamı Avrupalı ve Amerikalı. Bu anlamda da bizim psikolojik sektörel avantajımız var. Çünkü onlar yaptırımlardan dolayı bazı riskler de hissediyor.” değerlendirmesinde bulundu.

KRİZİ FIRSAT GÖREN FİRMALAR BEKLENMEDİK KARLAR ELDE EDEBİLİR

Piyasada pozitif sorular sorarak mevcut durumu tersine çevirmenin mümkün olduğuna değinen Türk girişimci, “Rusya’da yaşadığımız tecrübeler bize öğretti ki aslında çok sağlam olmayan zeminler bizim gibi esnek hızlı karar alan firmalar için ciddi fırsatlar oluşturuyor. 2015 yılını bir toparlanma yılı olarak görüyorum. Evet mağaza da kapatacağız. 2 bine yakın çalışanımız var. Performansından memnun olmadığım 150-200 arkadaştan vazgeçeceğiz. Benzer sayıda dışarıdan verimli olabilecek arkadaş işe alacağız. Bu anlamda küçülme öngörmüyoruz. 2015 yılında ruble bazında yüzde 10 civarında mağazalarımız büyüme hedefliyor. Ruble bazında büyüyüp ruble bazında da giderlerimizi tutarak karlı bir yıl olacağını öngörüyoruz. Bazıları inanmıyor, ama ben yürekten inanıyorum. Bunu fırsat olarak düşünen firmalar beklenmedik şekilde kar edecekler.” dedi. 

GİDERLER OPTİMİZE EDİLMELİ, İŞÇİ ÇIKARMA ÇÖZÜM DEĞİL

Panosonic-Viko Rusya Temsilcisi Murat Bayrıdost da rublenin hızla değer kaybı ve ekonomik krizin satışlar üzerinde olumsuz etkisi olduğunu söyledi. 2015’de devam etmesi muhtemel kriz sürecinde sabit kurdan vazgeçmek zorunda kaldıklarını ve satışların düşmesine paralel olarak da giderlerin optimizasyonunun zorunlu olduğunu söyledi. Şirketlerinin kriz sürecinde işçi çıkarmadığını belirten Bayrıdost, “Ben de işçi çıkartmayı kesinlikle düşünmüyorum. Kollektifi dağıtmayı yanlış buluyorum. Bu bir yanlış strateji. Personel anlamında güven eksikliğine dönüşüyor. Ama sabit giderler anlamında kirayla ilgili duyduğumuz şeyler vardı, onunla ilgili girişimlerde bulunduk.” dedi.

KİRA GİDERLERİNDE YÜZDE 20 İNDİRİM MÜMKÜN

Türk şirketlerin başta Moskova olmak üzere Rusya’da önemli gider kalemlerinden birinin kira olduğuna değinen Türk girişimciler, kira kontratların gözden geçirilebileceğini ve yüzde 20’lere varan indirimlerin alınabileceğini belirtiyor. Bir de kira sözleşmelerinin dolar ve ruble arasında oluşacak bir denge üzerinden yapılması riski azaltabilecek. Kurdan oluşan kaybın ise Türkiye üretici firma, Rusya’da distribütör ve tüketici arasında paylaşılması zararın azaltılmasına önemli katkı sağlayacak. 

RUSYA’DA UZUN VADELİ İŞ PLANLAMASI YAPILMALI

RUTİD Başkanı Esat Sarı ise yaptığı değerlendirmede, iş adamları ile bir araya gelerek sorunları masaya yatırdıklarını ve çözüm yollarını birlikte bulmaya çalıştıklarına dikkat çekti. Rusya’da yaşanan tek başına ekonomik kriz olarak değerlendirilmesinin imkansız olduğuna değinen Sarı, “Burada dış siyasi müdahalelerle tetiklenen bir ekonomik kriz var. Bu yüzden öngörüler sağlıklı yapılamıyor. Tamamen ekonomi bir kriz olmuş olsaydı biz bunu daha önceki yaşanan krizlerden ders çıkarıp ona göre bir hesaplama yapabilirdik. Rusya Devlet Başkanı Sayın Vladimir Putin geçenlerde bir açıklamasında 2 yıl süreden bahsetti. Başbakan Sayın Dmitri Medvedev 2008’ten daha ağır bir süreç yaşadığımızı söyledi. Tabii bu kriz başlarken petrol fiyatları bu düzeyde değildi. Sayın Putin’in dediği gibi siyasi nedenlerden dolayı aşağılara geldi. Biz sadece resmin küçük bir kısmını görüyoruz. Büyük tabloyu göremeyiz. Krizin ne zaman süreceği, petrol fiyatlarının ne olacağı belirsiz. Sayın Putin petrol fiyatlarının yüzde 40’lara gelebileceğini söyledi. Dolayısıyla Rusya bugünkü koşullarda gerçek krizle yüzleşmediğini düşünüyorum. Herhalde Mart ayına doğru biz firmalar olarak gerçekle yüzleşmeye başlayacağız.” şeklinde konuştu. 

RUSYA’DAN EN SON TÜRK GİRİŞİMCİLER GİDER

Rusya’nın Türkiye açısından önemine değinen Sarı, “Bu krizlerden fırsat çıkarmak mümkün. Biz hızlı kararlar alan ve hızlı hareket eden bir topluluğuz. Ama bazı adımlar atmadan önce Mart ayını görmek lazım. Artık Rusya’da kısa vadelerle iş yapmak bitti. Rusya’da en az 5 yılı hedeflemek, ona göre yatırımları planlamak ve hareket etmek gerektiğini düşünüyorum. Uzunvadeli planlarla, iyi düşünülmüş hedeflerle hareket etmekte fayda var. Biz burda kalıcıyız. En son da buradan bizler gideriz. Biz burada artık akraba olduk. 100 binden fazla ortak aileler var. Akrabalarımızı bırakıp gidemeyiz.” ifadelerini kullandı. RUTİD Başkanı önümüzdeki günlerde iş dünyasını yakından ilgilendiren konularda müzakere toplantılarına devam edecekleri bilgisini verdi.