Kur artışından en fazla etkilenen sektörlerden biri olan otomotivde iç pazar satışlarında daralma hızlanıyor. Ağustos ayında geçen yılın aynı dönemine göre satışlarda yüzde 53 kayıp yaşayan sektörde son dört ayda ise yüzde 70’lik daralma öngörülüyor.

Yıl sonunda pazar beklentisini 600 bin adetlere düşüren sektörde asıl korku ise 2019’da. Yılbaşından bu yana euro’nun yüzde 65 civarında artmış olmasına rağmen, araç fiyatlarına henüz 50 civarında yansıtıldığını söyleyen yetkililer, piyasanın geçen aylarda düşük kurdan aldıkları araçların bugün için avantaj sağladığının altını çizerken, kur artışının önümüzdeki dönemlerde fiyatlara daha fazla yansıyacağını ve bu artışın pazarda daralmayı hızlandıracağı öngörülüyor.

Yatırımlar 1 milyonluk pazara göre yapıldı

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Haydar Yenigün, sektörün önemini, yaşadığı sıkıntıları ve beklentilerini ifade edecekleri bir dizi görüşme için adım attıklarını hatırlatarak, “Sektörün önde gelen STK’ları olarak dört bakanlık ile görüşeceğiz. Birkaç bakanlık olduğu için hepsini bir araya toplamaya çalışıyoruz. Öncelikle Ekonomi Bakanlığı ile İstanbul’da bir araya geleceğiz. OSD olarak asıl korkumuz 2019. İki sene önce 1 milyonu aşan pazar geçen yıl 900 binli adetlere geriledi. Bu sene ise beklenti 600 binlere kadar düştü. 2019’da ise bu rakamın 400 bin adetlere gerilemesinden endişe ediyoruz. Kapasiteler ve yatırımlar 1 milyon adetlik pazara göre yapıldığı için iç pazarda bu ölçüde bir gerileme sanayiciye çok büyük kayıp yaşatabilir” dedi.

Daralma hızlanacak

Anadolu Isuzu Genel Müdürü Tuğrul Arıkan ise özellikle pick-up pazarında önemli düşüş yaşandığını belirterek, “Yılsonu için 20 bin adetlik bir pazar hedefliyorduk. Ancak bugünkü perspektiften bakınca 14 bini geçmeyecek gibi görünüyor. Ağır ticari tarafında da büyük düşüş var. Aslında hurda teşvikini bizler istemiştik. Ancak kur artışı sonrası pazara bir katkı sağlayamadı. Bu konuda da yeni bir düzenleme gerekiyor. Tüm STK’lar sektörü anlatmak ve talepleri iletmek için bakanlıklarla görüşme hazırlığında. Toplam pazarda bu yılın son dört ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 70 düşüş olacağını öngörüyoruz. Kamyon tarafında ise yüzde 30-40 düşüş olur diye tahmin ediyoruz. Yıl sonunda toplam pazar beklentisi yaklaşık 600 bin adet. 2019’da bu rakamın 500’lerin bile altına düşmesinden endişe ediyoruz” diye konuştu.

***

ÖTV indirimi geldi

Döviz kurundaki artış otomobil pazarını vurunca Özel Tüketim Vergisi ( ÖTV) oranlarına esas matrah indirilerek vergi oranları düşürüldü ve otomobil piyasasının canlanması hedeflendi. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yapılan değişiklikle şimdiye kadar en düşük ÖTV oranı olan yüzde 45 oranı sahip araçların baz fiyatı 46 bin liradan 70 bin liraya çıkarıldı. Böylece şimdiye kadar baz fiyatı 69 bin lira olan otomobiller yüzde 50 yerine yüzde 45 ÖTV oranına sahip olacak. Otomobillerin nihai satış fiyatları ÖTV üzerinden KDV’de alındığı için KDV miktarı da azalacağı için daha fazla olacak.  Baz fiyatı 69 bin lira olan otomobillerde vergi 4 bin 71 lira inecek. Otomobilin nihai satış fiyatı da 122 bin 130 lira yerine 118 bin 59 liraya inecek.

‘Sektöre doğrudan katkısı olur’

Otomobillerden alınan ÖTV matrah tutarlarının yükseltilmesi ile ilgili olarak açıklama yapan Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su Ali Haydar Bozkurt, “ÖTV tutarlarının yeniden belirlenmesini olumlu bir yaklaşım olarak görüyoruz. Sektörümüze doğrudan katkısı olacaktır. Kurlara baktığımızda yılbaşından bu yana yüzde 70 oranında bir artış yaşandı. Henüz bu artış stoklardan dolayı otomobil fiyatlarına bire bir yansımadı. ÖTV baremlerinde ise ortalama yüzde 48-50 gibi bir güncelleme söz konusu. Bu anlamda, kur artışının gerisinde kalmış olsa da, yine de olumlu katkısı olacaktır. Önümüzdeki aylarda eski kur maliyetli stokların eriyip yeni araçların gelmesiyle, fiyat artışları söz konusu olacaktır. Bununla birlikte faizlerin yüksekliği de tüketiciyi hala düşündürüyor’ diye konuştu.