Çin, 1964’te denediği ilk atom bombasının hikâyesini ilk kez açıkladı. Atom bombası projesinde çalışan işçilerin çoğunun ne üzerine çalıştıklarını bilmediği belirtildi.
Resmi Xinhua ajansına göre, 76 yaşındaki eski asker Wang Suide, her atölyenin ayrıştırıldığı ve bazılarının üretilen parçalardan, bazıların da montajdan sorumlu olduğunu söyledi.
Wang, atom bombası projesinde çalıştığını, Çin’in televizyondan beşinci nükleer enerjiye sahip ülke olduğunu duyduktan sonra anladığını ifade etti. Hükümet, yayınladığı bir basın bildirisinde Çin’in 16 Ekim 1964’te saat 15.00’da ilk atom bombasını denediğini duyurmuştu ve bu aynı zamanda Çin’in ilk nükleer denemesi de olmuştu. Şu an bahçe işleriyle uğraşmayı seven Wang, gazete okumayı, belgesel izlemeyi ve askeri televizyon kanalını seyretmeyi sevdiğini söylüyor.
Xinhua’ya göre, 1990’larda kapatılan nükleer üsteki araştırma ve test yapılan bazı eski binalar şu an eğitim merkezi olarak hizmet veriyor.
Çin hükümeti ilk nükleer santral tesisini Anhui eyaletinin merkezi Hefei’de kurmuş ve tesiste çalışan 500 işçi ve ailelerini buradaki tesise yerleştirmişti.
34 yılını ülkenin kuzeybatısındaki Qinghai eyaletinde bulunan atom bombası deneme üssündeki 221 numaralı fabrikada geçiren 73 yaşındaki diğer bir eski asker Dong Dianju ise şöyle konuştu: "1958 yılında uzak ve az sayıda insanın yaşadığı bölgeye vardığımda, yabani otların boyu insanlarınkinden uzundu ve rüzgâr eserken gözlerimizi açamazdık. Kışın soğuk hava eksi 40 dereceye çıkıyordu ve Ağustos’tan sonra kışlık elbiseler giyiyorduk."
İşçilerden Ren Tie ise radyasyondan dolayı 50 yaşında dişlerini nasıl kaybettiğini anlattı. Ren, atom bombası denemesinden sonra bölgeyi temizlemekle görevli işçilerdendi.
Birleşmiş Milletler tarafından yasal olarak tanınan nükleer silaha sahip 5 ülkeden biri de Çin. Çin ile birlikte ABD, Rusya, İngiltere ve Fransa da var.
RUSYA NÜKLEER SİLAHTA BAŞI ÇEKİYOR
Dünyada Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) kapsamında nükleer silaha sahip ülkeler arasında ilk sırada 8 bin 500 nükleer savaş bağlığı ile Rusya bulunuyor. Rusya’yı 7 bin 700 ile ABD takip ediyor. Fransa 300, Çin 250, İngiltere ise 225 savaş balığına sahip.
ABD raporlarına göre, NPT dışında nükleer silaha sahip ülkelerden ise Pakistan’ın 100-120, Hindistan’ın 90-110, İsrail’in 80, Kuzey Kore’nin ise 10 nükleer savaş başlığı var.
Çin, nükleer savaş başlıklarının sökülmesi için ABD ve Rusya gibi büyük oranda nükleer başlığa sahip ülkelerin kabul edilebilir bir seviyeye gelecek şekilde nükleer başlıkları sökmeleri halinde, 250 nükleer başlığa sahip Çin’in bu konuda adım atacağını belirtiliyor. Aksi halde sorunun çözümünün imkânsızlığına dikkat çekiliyor.