Araştırma, bu kişilerin suça bulaşma yaşlarının da küçük olduğu, uyuşturucu madde kullandıkları ve daha az dindar olduklarını da ortaya koydu. Fırat Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zahir Kızmaz tarafından “Cezaevine girme sıklıklarına göre suçlular” üzerinde yapılan bir araştırmada dikkat çekici veriler elde edildi. Elazığ E Tipi Cezaevi’ndeki suçlular üzerinde gerçekleştirilen araştırmada, ilk kez cezaevine giren 40 kişi ile birden çok cezaevine giren 40 kişinin durumu incelendi. Araştırma kapsamında ele alınan her iki suçlu kategorisi içerisinde genelde hırsızlık, gasp ve cinayet suçuna karışan tutuklu ve hükümlüler bulunuyor.

SUÇLULARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ
İki suçlu kategorisinde yer alan suçluların en çok benzerlik gösterdikleri konuların başında ise sosyo-ekonomik düzey, medeni durum, ikamet yeri ve öğrenim düzeyi geliyor. İki suçlu grubu arasında belirlenen en belirgin farklılıklar da cinsiyet, suç işlemeye başlama yaşı, aile ve arkadaş bireylerinin suçluluk durumu, göç etme, dindarlık düzeyi, uyuşturucu kullanma, pişmanlık duyma oranlarında ve cezaevi sonrasına ilişkin tekrar suç işlemeye ilişkin görüşlerde ortaya çıktı.
AİLEDE BAŞKA SUÇLUNUN OLMASI SUÇ İŞLEMEYİ
ETKİLİYOR
Birden fazla sayıda cezaevine giren suçluların, ilk kez cezaevine giren suçlulara kıyasla daha fazla oranda, ailede başka suçlu bireylerin var olduğunu (yüzde 26.5’e karşılık yüzde 73.5) belirttiler. Cezaevine girme sıklığı fazla olan suçlular, daha çok ailelerinin kendilerine kötü davranışlar kazandırdıklarını belirttiler (yüzde 82.5). Bu bulgular, ailede başka suçlu birey-bireylerin olmasının ve aile bireylerinin olumsuz tutumlara sahip olmasının, bireylerin suçluluk süreçlerinde etkili olduğunu gösteriyor. Cezaevi öncesi suçlu arkadaşlara sahip olma açısından her iki suçlu grubu arasında çok büyük oransal bir fark dikkat çekiyor. Cezaevine girme sıklığı fazla olan suçluların ilk kez cezaevine giren suçlu grubuna kıyasla daha çok suçlu arkadaşa sahip oldukları tesbit edildi (yüzde 33.3’e karşılık yüzde 66.7). Aynı şekilde ilk kez cezaevine giren suçluların sadece yüzde 42.5’i suçlu arkadaşa sahip olduklarını ifade ederken, çok sayıda cezaevine giren suçlularda bu oran yüzde 85 olarak gerçekleşti.

DİNÎ İNANÇ, SUÇ İŞLEMEYE ENGEL OLUYOR
Araştırmada, suç işlemede göçün de etkili olduğu ortaya çıktı. Birden çok cezaevine giren suçlular içerisinde göç ettiklerini belirtenlerin oranı, ilk kez cezaevine giren suçlulara kıyasla yaklaşık iki katı (yüzde 34.8’e karşılık yüzde 65.2). Suçlular arasında gözlemlenen diğer bir farklılık da suçluların dindarlık düzeylerinde ortaya çıktı. Araştırmada elde edilen bulgular, ilk kez cezaevine giren suçluların birden çok kez cezaevine giren suçlulara kıyasla daha dindar oldukları yönünde. Bu tesbit, “Bireylerin suç işleme ve cezaevine girme sıklıklarının artmasına paralel olarak onların dindarlık düzeylerinde de bir azalma eğiliminin ortaya çıktığı.” şeklinde yorumlanıyor.
Araştırmanın değerlendirmesinde, “Bu durum, birden çok kez cezaevine giren suçluların suç işlemeye daha çok eğilimli hale geldikleri veya suçu alışkanlık edindiklerini gösteriyor. Suçu alışkanlık edinmek veya çok sayıda cezaevine girip çıkmak, suç eylemlerini sonlandırmayı güçleştirmektedir. Bu güçlülük cezaevinin caydırıcılık düzeyini de azaltmaktadır. Bu husus da cezaevine girme sıklığı fazla ola suçluların daha çok kriminal bir eğilim sergiledikleri anlamına gelmektedir. Hiç kuşkusuz cezaevi suç işleme üzerinde önemli ölçüde caydırıcılık işlevini gören bir kurumdur. Ancak bu caydırıcılık her suçlu için aynı düzeyde değildir. Bu sebeple cezaevinin caydırıcılığı; işlenen suç türüne (hırsızlık, cinayet, uyuşturucu kullanma v.b), suçlu kategorilerine (kronik suçlu veya ilk kez suç işlemiş), alınan ceza veya mahkûmiyet süresine, cezaevi sonrası topluma başarılı giriş yapabilme kabiliyeti ve imkânına, cezaevine alışma ve cezaevlileşme düzeyine bağlı olarak değişmektedir. Suçluluğun süreklilik arz etmesi, cezaevine girme sıklığı ile de alâkalıdır.