Kültür-Sanat

3 nesildir keserle tekne yapıyorlar

BARTIN'IN Kurucaşile ilçesinde keserle ve geleneksel şekilde yapılan ağaç tekneler yoğun ilgi görüyor.

Büyükböcek ailesi 3 nesildir dededen görme yöntemle keserle tekne yapmaya devam ediyor. Osmanlı’nın savaş gemileri ve saltanat kayıklarının yapıldığı ilçede tekne yapım ustalarının azalmasından şikâyet ediliyor. İlçede 2005 yılına kadar 17 tezgâh bulunurken, bugün tezgâh sayısı 12’ye düşmüş durumda. Yaklaşık 40 senedir geleneksel olarak İstanbul ve Çanakkale’ye balıkçı teknesi, yat yaptığını belirten Hasan Büyükböcek, sağlığı elverdiği sürece yat yapacağını belirtti. Büyükböcek, “Ben bu mesleği babamdan öğrendim. İlkokulu bitirince babamın yanında çırak olarak bu işe başladım. Genelde İstanbul ve Çanakkale’ye balıkçı teknesi veya gezi teknesi yapıyoruz. Tabi bunun yanı sıra başka illerden de sipariş alıyoruz. Hollanda, İsviçre ve Almanya’ya yat yaptık. Siparişler bize tavsiye üzerine geliyor. Kurucaşile’de yapılan tekneler işçilik ve malzeme kalitesi ile tercih sebebi.”

OĞLU HEM ALAYLI HEM DE MEKTEPLİ

İki oğlundan birinin yanında hem okuyup hem de çıraklıkla bu işi yaptığını belirten Hasan Büyükböcek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Oğlum Mehmet Kurucaşile Denizcilik Meslek Lisesi Gemi İnşaat Bölümü’nü okudu. Kışın okulunu okudu yazın benim yanımda çalıştı. Ayrıca 2 yıllık Denizcilik Meslek Yüksek Okulu’nu bitirdi. Bir yandan geleneksel şekilde tekne yapılmasını diğer yandan da işin bilgisini alıyor. Ama diğer oğlumu bu işe sokmadım. Çünkü artık bu işin sonu yok. Yavaş yavaş mesleğimiz ölüyor. Babam bana ben de oğluma öğrettim mesleğin püf noktalarını. Son 5 yılda 5 atölye kapandı. Artık ustalar yetişmiyor, kimse oğlunu bu işe sokmuyor. Çünkü para kazanılmıyor.” Bir gezi teknesinin yaklaşık 1,5 ayda teslim edildiğini ifade eden Büyükböcek, bu tür teknelerin fiyatının 25-30 bin TL arasında olduğunu söyledi.

“KESERİMİZ OLMAZSA OLMAZ”

Tekne yapımında en önemli aletin keser olduğunu belirten Hasan Büyükböcek, tekne yapımının püf noktaları ile ilgili şunları dile getirdi: “Bizim işimizde en önemli alet keserdir. Keser olmazsa olmazdır. Kurucaşile’de yapılan teknelerin tutulmasının en önemli nedeni kaliteli ve sağlam olmasıdır. Bizim teknelerimiz kestane ağacından yapılıyor. Ağaçları Samsun tarafından alıyoruz. Çünkü bizim arazilerimiz Orman İşletme Müdürlüğü’ne ait. Halbuki Samsun tarafında özel kişiler tarafından kestane üretimi yapılıyor. Biz teknelerimizi babadan öğrenme şekli ile yapıyoruz. Babamızdan öğrendiğimiz bilgileri kafamıza yazıyoruz. Bir teknenin boyu ne olursa eni ne olur, bunu hep göz usûlü tecrübelerimizi ve ustalardan aldığımız bilgileri uygulayarak yapıyoruz. Bizim plan ve projemiz kafamızda. Tabi bunun yanında plan ve projeleri olan tekneler gelirse onu da tekniğine uygun yapıyoruz. Meselâ eskiden çivi olmadığı için ağaç kavalyelerle yapılırmış, daha sonra kalaylı çiviler, şimdi ise çelik çivi veya vidalar kullanılıyor. Ama tekne yapımında kullandığımız aletlerin çoğunluğunu el aletleri oluşturuyor. Çok az elektrikli alet kullanıyoruz.”

15.07.2010